“Πνιγμός”, του Τσακ Πόλανικ

Ο Τσακ Πόλανικ στέκεται μπροστά στο είδωλο του και είναι σίγουρος πως τίποτα και κανείς δεν είναι αυτό που φαίνεται. Εξάλλου, η αλήθεια είναι έννοια που σε βρίσκει και σε ορίζει μόνο αυτή. Κανείς και τίποτε άλλο. Γι’ αυτό και είναι σπάνιο να δεις και να συναντήσεις αληθινούς ανθρώπους. Κανένας δεν αποδέχεται τα όρια του ίσκιου του, αλλά μόνο το εύθραυστο μεγαλείο του. Ο “Πνιγμός” θέτει το θέμα του προσδιορισμού της ταυτότητας και της συμπεριφοράς. Ανάμεσα στο αναρχικό “κάνω ό,τι θέλω” και στα όρια που θέτει ο ίδιος άνθρωπος για να προστατεύσει την ύπαρξη του εξελίσσεται. Ο Πόλανικ τολμά να γράψει για τις αδυναμίες μας, όχι για να δικαιολογήσει την ύπαρξη μας, αλλά για να την κάνει πιο δυνατή και ισχυρά αληθινή.

Ο “Πνιγμός” δεν είναι φιλοσοφικό δοκίμιο, έτσι η θεωρητική προσέγγιση του ζητήματος δεν θα είχε καμία αξία στη μυθοπλασία. Ο Πόλανικ, λοιπόν, μας κάνει θεατές ενός φαινομενικά νοσηρού κόσμου. Αυτού των σεξουαλικά εξαρτημένων, των εθισμένων στο σεξ, όπως ο βασικός ήρωας του Βίκτορ Μανσίνι. Το μόνο που έχει σημασία γι’ αυτόν είναι να εκτονώσει το σεξουαλικό του πάθος, τις διαστροφές του… Μέσα απ’ αυτές όμως δίνει νόημα στη ζωή του και είναι αυτές που τον οδηγούν να ορίσει τον δικό του δρόμο και το πώς θα διαμορφώσει τη ζωή του. Όσο “άρρωστο” κι αν είναι το… παράξενο σεξ, άλλο τόσο θεραπευτικό είναι διότι αποκαλύπτει στο υποκείμενο τις παθογένειες του και τον βοηθά να τις αντιμετωπίσει. Αν θέλει…

Ο Μανσίνι όμως δεν ψάχνει την ταυτότητα μόνο μέσα από το σεξ, αλλά και από τη μητέρα του που νοσηλεύεται σε μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων. Το κακό είναι ότι τα έχει χάσει και η απάντηση στο “ποιος είμαι;” χάνεται στις αδιέξοδες προσπάθειες του να “θυσιάζει” τον εαυτό του για τους άλλους. Πώς; Συχνάζοντας σε ακριβά εστιατόρια και προσποιούμενος ότι πνίγεται, “γεννά” μικρούς, καθημερινούς ήρωες και ένα παράλληλο σύμπαν που τον “σπρώχνει” στην ειλικρίνεια του αναπάντεχου.

Ο Πόλανικ διαθέτει την ικανότητα να κάνει το αλλόκοτο τόσο οικείο που θες να χαθείς μέσα σε αυτό. Το περιβάλλον που στήνει για να δράσουν οι ήρωες του μοιάζει με τοπίο που βρίσκεται σε αποσύνθεση και στον γεμάτο αιχμές, κρατήρες και φωτιές τόπο, υπάρχει μια απόκοσμη λάμψη που “λούζει” όσους στέκουν όρθιοι. Ο “Πνιγμός” διακρίνεται για το χιούμορ που σκανδαλίζει και εκθέτει σώματα και συναισθήματα, την αβίαστη φαντασία και τη γοητεία της ανατροπής που επανακαθορίζει τα πάντα. Η πολύ καλή μετάφραση ανήκει στον Παναγιώτη Τομαρά και η επιμέλεια στην Στέλλα Πεκιαρίδη.

Info: Τσακ Πόλανικ, “Πνιγμός”, μετάφραση: Παναγιώτης Τομαράς, επιμέλεια: Στέλλα Πεκιαρίδη, Εκδ. Αίολος