Πρόσφυγες: Πνιγμένοι στο Αιγαίο, εγκλωβισμένοι στην Ευρωπαϊκή Ενωση

Το έγκλημα στο Αιγαίο συνεχίζεται. Τουλάχιστον 18 πρόσφυγες και μετανάστες έχασαν την ζωή τους σήμερα ανοιχτά της τουρκικής επαρχίας Αϊντίν, νότια της Σμύρνης, όταν το πλοιάριο στο οποίο επέβαιναν με προορισμό τα ελληνικά νησιά ανατράπηκε, όπως μεταδίδει το κρατικό πρακτορείο Anadolu.

Μέχρι στιγμής διασώθηκαν 15 άνθρωποι από την τουρκική ακτοφυλακή.

Δεν υπάρχουν ακόμα πληροφορίες για τον αριθμό των επιβαινόντων και αν υπάρχουν αγνοούμενοι.

Δεν είναι γνωστό αν στα θύματα περιλαμβάνονται παιδιά.

Την ίδια ώρα, σε μια ακόμη έμμεση, πλην σαφής, επιβεβαίωση για το ότι το de facto κλείσιμο των συνόρων παραπέμπει και σε αναμενόμενη σχετική απόφαση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο υπουργός αναπληρωτής Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, έκανε λόγο για εγκλωβισμό δεκάδων χιλιάδων προσφύγων στην Ελλάδα.

Μιλώντας στην ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε ότι στην παρούσα φάση, την οποία χαρακτήρισε ως «καινούργια κατάσταση», «το βάρος θα το μοιραστεί όλη η κοινωνία».

Σύμφωναμε όσα μεταδίδει το ΑΠΕ, ο Μουζάλας αναφέρθηκε στο γεγονός, αλλά και στην τεράστια προσπάθεια που κατεβλήθη το προηγούμενο διάστημα με αποτέλεσμα να διέλθουν από την χώρα 850.000 πρόσφυγες «και ευρύτερα στην κοινωνία κανείς δεν πήρε είδηση».

Δήλωση μάλλον «τραβηγμένη», για να μην πούμε κάτι βαρύτερο, μπροστά στο τεράστιο κύμα αλληλεγγύης που έχει επιδείξει ο ελληνικός λαός με τους κρατικούς μηχανισμούς να βρίσκονται ουσιαστικά σε «ύπνωση», σε ό,τι αφορά στην αλληλεγγύη, αλλά σε αξιοσημείωτη ετοιμότητα σε ό,τι αφορά στο κατασταλτικό κομμάτι τους.

Επανέλαβε ότι «πρέπει να προετοιμαζόμαστε για μέγαλο αριθμό», προσθέτοντας ότι επί του παρόντος η προσπάθεια επικεντρώνεται στο να συγκεντρωθούν όλοι αυτοί οι άνθρωποι σε «πολύ προσωρινές», όπως μετ΄επιτάσεως τόνισε, εγκαταστάσεις.

«Χτίζουμε 10.000 θέσεις την εβδομάδα» είπε ο Μουζάλας προσθέτοντας ότι μετά την συγκέντρωσή τους θα «δούμε την διανομή τους», επισημαίνοντας οτι «στην αρχή μιας κρίσης προσπαθείς να λύσεις το άμεσο πρόβλημα».

Επισήμανε, επίσης, ότι η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο ζήτημα, ενώ ταυτόχρονα ο κρατικός μηχανισμός είχε «μάθει αλλιώς, στην αποτροπή και τον εγκλεισμό, ενώ τώρα λειτουργεί αλλιώς».

Αναφερόμενος στην Ειδομένη, είπε ότι οι εκεί πρόσφυγες πρέπει να «πεισθούν» (sic!) πως αυτός ο δρόμος είναι κλειστός, προσθέτοντας ότι θα τους παρασχεθεί υγειονομική φροντίδα και τροφή, ενώ «θέλουμε να κατεβούν προς τα κάτω».

Ο υπουργός είπε ότι με χρονικό ορίζοντα ενός μηνός οι εγκλωβισμένοι θα μπορούν να διαβιούν με αξιοπρεπείς συνθήκες.

Νωρίτερα, από το ίδιο βήμα, ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε «τήρηση των συμφωνιών» της ΕΕ για το προσφυγικό και πίεση προς την Τουρκία να εφαρμόσει και να επιταχύνει τις διαδικασίες επανεισδοχής.

Παράλληλα, ο Τσίπρας δεσμεύθηκε για συνέχιση της πολιτικής στο προσφυγικό που, όπως ανέφερε… αναδεικνύει το ανθρωπιστικό πρόσωπο της Ευρώπης!

Ενώ λοιπόν εξακολουθεί να σπέρνει αυταπάτες για το τί είναι πραγματικά η ΕΕ… ξαναέπαιξε το ιδεολογικό «χαρτί», ασκώντας κριτική από τα «αριστερά» για το ότι στην Ευρώπη υπάρχει η «αντίφαση» της «εθνικής κυριαρχίας έναντι των ανθρώπων, άλλα όχι έναντι του κεφαλαίου». «Ξεχνώντας» ότι μόλις χθες συνυπέγραψε μεζί με τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς ένα κοινό ανακοινωθέν που ουσιαστικά προωθεί τις θέσεις της ΕΕ για το προσφυγικό.

Πρόσθεσε, ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε κρίση όχι για λόγους αντικειμενικής αδυναμίας, αλλά για λόγους πολιτικής αδυναμίας. «Γιατί οι πολιτικές της λιτότητας όλα τα προηγούμενα χρόνια έχουν εκθρέψει το τέρας της ακροδεξιάς». Και γιατί η απόφαση διεύρυνσης με χώρες του πρώην Ανατολικού μπλοκ αποδείχθηκε απόφαση «ισχυρού ρίσκου».

Διότι, πρόσθεσε, είναι άλλο η ισχυροποίηση της ακροδεξιάς και άλλο η ανάδειξή της σε κυβερνήσεις και διερωτήθηκε αν θα υπερισχύσει η Ευρώπη του φόβου και του ρατσισμού ή η Ευρώπη της αλληλεγγύης και της πολυπολιτισμικότητας , εκτιμώντας ότι η έκβαση αυτής της σύγκρουσης θα καθορίσει το μέλλον της Ευρώπης για πολλά χρόνια.

Η αντίφαση αυτή, είπε ο κ. Τσίπρας, εθνική κυριαρχία έναντι των ανθρώπων, αλλά όχι έναντι του κεφαλαίου, εξηγεί τη στάση των τεσσάρων «χωρών του Βίζενγκραντ» που πρωτοστατούν και, μαζί με την Αυστρία, διεκδικούν να επιβάλουν σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση την πολιτική των κλειστών συνόρων για τους πρόσφυγες.

«Η Ευρώπη αυταπατάται εάν πιστεύει ότι οι πρόσφυγες θα μπορούν να παραμένουν εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα» υποστήριξε ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας, σε συνέντευξή του στην κυριακάτικη έκδοση της βρετανικής εφημερίδας «Daily Telegraph».

Εν όψει της αυριανής Συνόδου Κορυφής, μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας, ο Τόσκας αναφέρει ότι θα πρέπει να επιτευχθεί μια βιώσιμη συμφωνία για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.

Η ελληνική κυβέρνηση,προσθέτει δεν μπορεί να σταματήσει τους δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, οι οποίοι επιθυμούν να διασχίσουν τα βόρεια σύνορα της χώρας, με προορισμό τα κράτη της κεντρικής και της βόρειας Ευρώπης.

Επισημαίνεται ότι περισσότεροι από 125.000 μετανάστες έφθασαν στην Ελλάδα το τρέχον έτος, 30.000 εκ των οποίων περιμένουν να διασχίσουν τα σύνορα Ελλάδας – ΠΓΔΜ, με σκοπό να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην υπόλοιπη Ευρώπη, τη στιγμή που σύμφωνα με τον υπουργό είναι αδύνατο για τις ελληνικές αρχές να ανακόψουν την πορεία τους , κρατώντας τους στα εδάφη της, εκτός εάν στην αυριανή Σύνοδο Κορυφής και άλλες ευρωπαϊκές χώρες συμφωνήσουν να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο.

«Θα βρουν τρόπους να συνεχίσουν. Ίσως σε μειωμένους αριθμούς, αλλά θα πάνε όπου θέλουν. Έτσι, ο μόνος τρόπος είναι να υπάρξει συνεργασία βάση λογικής. Δεν θέλουμε να τους επιτρέψουμε την πρόσβαση, αλλά η συνοριακή γραμμή είναι πολύ μεγάλη και προσπαθούμε. Το σύνολο της αστυνομικής δύναμης και του στρατού ελέγχουν αυτά τα σύνορα, ωστόσο είναι πολύ δύσκολος ο έλεγχος των θαλάσσιων συνόρων και των ορεινών περιοχών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο  Τόσκας.

Προσθέτει ότι τον Απρίλιο στη χώρα αναμένεται να εισέλθουν 100.000 πρόσφυγες και μετανάστες και τονίζει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αποτελέσει «την μαύρη τρύπα της Ευρώπης» και ότι η προσφορά βοηθείας της ΕΕ, ύψους 300 εκ. ευρώ, εάν και ευπρόσδεκτη, δεν θα πρέπει να συγχέεται με μια ενδεχόμενη λύση του προβλήματος.

«Ακονίζουν μαχαίρια» στην ΕΕ

Θέσεις πολιτικής «μάχης» παίρνουν και οι άλλες κυβερνήσεις μία ημέρα πριν την αυριανή Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαικής Ενωσης με την Τουρκία για το προσφυγικό.

Ο ομοσπονδιακός καγκελάριος της Αυστρίας, Βέρνερ Φάιμαν, σε σημερινή συνέντευξή του στην αυστριακή εφημερίδα «Κουρίρ», ζητά εκ νέου από τη Γερμανία να θέσει ανώτατο όριο στον αριθμό των αιτούντων άσυλο.

Η Γερμανία πρέπει,επίσης,να ανακοινώσει έναν αριθμό προσφύγων τον οποίο είναι έτοιμη να δεχθεί από τη Συρία και την Τουρκία, αναφέρει, προσθέτοντας πως πρέπει επιτέλους να υπάρξει σαφήνεια από το Βερολίνο, διότι διαφορετικά οι πρόσφυγες θα συνεχίσουν να κατευθύνονται προς τη Γερμανία.

Εάν η Γερμανία λάβει ως πρότυπο την «αυστριακή τιμή αναφοράς» (ανώτατο όριο), θα μπορούσε να ανακοινώσει «περίπου 400.000 πρόσφυγες ως μερίδιο» που της αναλογεί, αλλά ενόσω δεν το κάνει οι πρόσφυγες θα συνεχίζουν να πιστεύουν πως έχουν ελεύθερη διέλευση, επισημαίνει ο Βέρνερ Φάιμαν.

Η αυστριακή κυβέρνηση είχε ανακοινώσει στα μέσα Φεβρουαρίου πως θα δέχεται μόνον 80 αιτήσεις ασύλου την ημέρα και θα επιτρέπει τη διέλευση μόνον 3.200 προσφύγων από το αυστριακό έδαφος με προορισμό άλλες χώρες, ενώ μέσα στο 2016 θα δεχθεί συνολικά 37.500 αιτήσεις ασύλου, έπειτα από τις 90.000 που είχε δεχθεί την περασμένη χρονιά.

Ενόψει της κριτικής που έχει ασκήσει η Ευρωπαική Επιτροπή στην Αυστρία για παραβίαση από μέρους της του Ευρωπαϊκού Δικαίου με την επιβολή ανώτατων ορίων στον αριθμό των αιτούντων άσυλο στη χώρα, ο Αυστριακός καγκελάριος δεν αποκλείει, όπως σημειώνει στη συνέντευξή του, να υπάρξει μία νομική διαμάχη με την Επιτροπή για το θέμα αυτό, ωστόσο, όπως διευκρινίζει, η κυβέρνησή του παραμένει “συνεπής” στην απόφασή της.

Από την αυριανή Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, ο Βέρνερ Φάιμαν αναμένει κατά πρώτο, μία καλύτερη συνεργασία με την Τουρκία, όπου, κατά τη γνώμη του, θα πρέπει να καταπολεμηθούν από κοινού οι διακινητές και να γίνεται επαναπροώθηση εκείνων στους οποίους δεν θα χορηγείται άσυλο, ενώ, κατά δεύτερο πρέπει να υπάρξει ένα τέλος στην ελεύθερη διέλευση.

Πάντως, η «Deutsche Welle» εκτιμά ότι ειναι λίγες οι πιθανότητες επιτυχίας της Συνόδου ΕΕ-Τουρκίας.

«Μπροστά στις κάμερες εκπρόσωποι της ΕΕ και της Τουρκίας διαβεβαιώνουν ότι επιδιώκουν τη συνεργασία στην προσφυγική κρίση. Διαφορετική είναι ωστόσο η γλώσσα που μιλά το πρωτόκολλο συνάντησης του τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν και του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στη Σύνοδο των G20 στην Αττάλεια τον Νοέμβριο του 2015» σημειώνει η DW και συνεχίζει: «Στο πρωτόκολλο, που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα euro2day.gr, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ εμφανίζεται ως ικέτης, τον οποίο κατακεραυνώνει ο τούρκος πρόεδρος. Στη συνομιλία ο Ερντογάν απείλησε μάλιστα ότι “θα στείλουμε τους πρόσφυγες με λεωφορεία σε Ελλάδα και Βουλγαρία”.

«Τρεις περίπου μήνες μετά τη Σύνοδο των G20 στην Τουρκία πραγματοποιείται τη Δευτέρα η δεύτερη Σύνοδος Κορυφή ΕΕ-Τουρκίας χωρίς ωστόσο να διαγράφεται στον ορίζοντα επίλυση της προσφυγικής κρίσης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χωρίς την συμβολή της Άγκυρας δεν είναι εφικτή μια διέξοδος στο προσφυγικό. Η Τουρκία ήταν και παραμένει η σημαντικότερη χώρα τράνζιτ για πρόσφυγες και φιλοξενεί σήμερα στο έδαφός της περισσότερους από 2,5 εκ. Σύριους. Μπορεί ο Ταγίπ Ερντογάν να μην έστειλε τους πρόσφυγες σε Ελλάδα και Βουλγαρία όπως είχε απειλήσει. Η Τουρκία ωστόσο δεν έχει καταβάλει ουσιαστικές προσπάθειες για να αναχαιτίσει τις ροές προσφύγων που κατευθύνονται προς τα ελληνικά νησιά».

«Από την άλλη πλευρά» συνεχίζει το δημοσίευμα, «ούτε η ΕΕ έχει κάνει κάτι για να ανακουφίσει την Τουρκία. Οι Βρυξέλλες ζητούν ούτε λίγο ούτε πολύ από την Άγκυρα να δέχεται Σύριους πρόσφυγες στο έδαφός της, αλλά να μην τους επιτρέπει να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην Ευρώπη. Στη Σύνοδο Κορυφής του Νοεμβρίου αποφασίστηκε να συνεχιστούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, με ανοιχτό ωστόσο αποτέλεσμα. Παράλληλα οι Βρυξέλλες υποσχέθηκαν στην Άγκυρα σε αντάλλαγμα για την βοήθειά της στο προσφυγικό να χαλαρώσουν τη διαδικασία έκδοσης βίζας για Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην ΕΕ. Η τουρκική κυβέρνηση ερμηνεύει ωστόσο την προοπτική αυτή ως δέσμευση των Ευρωπαίων για κατάργηση της βίζας και το ανακοίνωσαν ακριβώς έτσι και στον τουρκικό πληθυσμό.

Για την καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ η Τουρκία διαδραματίζει ρόλο κλειδί στην προσφυγική κρίση. Στο ταξίδι της στην Άγκυρα πριν από ένα μήνα συμφώνησε με την τουρκική πολιτειακή ηγεσία, μεταξύ άλλων, στην αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Αρκετές σημαντικές λεπτομέρειες αναφορικά με την νατοϊκή επιχείρηση παραμένουν ωστόσο ακόμα ανοιχτές. Από την πλευρά της η Ελλάδα συμμετέχει στην αποστολή του ΝΑΤΟ χωρίς ωστόσο να έχει μεγάλες προσδοκίες για την επιτυχία της. Η Αθήνα αμφιβάλλει ότι η Άγκυρα θα δεχθεί πίσω στο έδαφός της πρόσφυγες που εντοπίζουν τα πλοία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Σύμφωνα με τις ελληνικές αρχές η Τουρκία δέχεται την επανεισδοχή μόλις 1,5% των προσφύγων. Από την άλλη πλευρά η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι συμφώνησε στην επανεισδοχή 20.000 προσφύγων, η Ελλάδα ωστόσο έχει στείλει πίσω στην Τουρκία μόλις 4.000.

Οι προοπτικές για μια επιτυχημένη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας τη Δευτέρα κάθε άλλα παρά θετικές είναι. Οι διαφωνίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η Άγκυρα που θεωρείται δύσκολος εταίρος και μια διχασμένη ΕΕ δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια ελπίδας. Περίπου πριν από δύο εβδομάδες ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος επικρίνει αυστηρά την ευρωπαϊκή προσφυγική πολιτική, είχε δηλώσει: “Αδιάφορα από το πόσο ανήλεη, ασυνείδητη και σκληρή είναι η προσφυγική πολιτική των δυτικών χωρών, δεν υπάρχει καμία ελπίδα να θέσουν υπό έλεγχο τις προσφυγικές ροές”».