«Σάλτος», του Ανδρέα Νικολακόπουλου

Τα μεγάλα, σκοτεινά, ερωτήματα

| 13/11/2022

Τα πρόσωπα αυτών των διηγημάτων ακολουθούν τον Ουίλιαμ Μπλέικ! Ναι, τον ήρωα του Τζάρμους στην ταινία «Ο νεκρός». Κάθε επαφή μαζί τους είναι και μια ερώτηση; Τι ποίημα θα μου πεις; Μόνο έτσι μπορείς να συνδεθείς μαζί τους. Και εσύ ξεκινάς να ξεφυλλίζεις τον Μπλέικ, αλλά σταματάς. Πιάνεις τον Μπωντλέρ. Δεν ταιριάζει με αυτούς τους χαρακτήρες. Έρχεσαι στον Καρυωτάκη και φαίνεται ότι βρίσκεις τον τρόπο να συνομιλήσεις. Ο πόνος του ανθρώπου και των πραγμάτων, όμως το σκοτάδι εδώ είναι πιο πηχτό. Ε, τότε στρέφεσαι στον ένα και μοναδικό, τον συνεχιστή των πάντων, τον Έντγκαρ Άλαν Πόε! Ναι, εδώ είναι το πεδίο συνομιλίας, συνύπαρξης, σύζευξης, σύνθεσης, αποσύνθεσης. Ο μαιτρ των ιστοριών τρόμου, ο λογοτεχνικός πατέρας του αστυνομικού μυθιστορήματος κι ένας από τους κύριους εκπροσώπους του ρομαντισμού, βρίσκει αποτυπώματα του εδώ, στον «Σάλτο» (Εκδόσεις Ικαρος) του Ανδρέα Νικολακόπουλου. Άρα, η ερώτηση επιστρέφει. Τι ποίημα θα μου πεις; Και η απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη από αυτή: Αυτό που κρύβει ο ποιητής στην ψυχή του και δεν τολμά να απαγγείλει. Αν θέλετε να δείτε πώς είναι να ταξιδεύεις ακυβέρνητος στη ζωή, τότε αυτό είναι το βιβλίο σας.

Ο Ανδρέας Νικολακόπουλος δεν φοβάται να κάνει στον εαυτό του τα μεγάλα, σκοτεινά, ερωτήματα; «Τι είναι αυτό που μας τρελαίνει;». «Τι είναι αυτό που μας ωθεί στον φόνο;». «Τι είναι αυτό που μας κάνει να πληγώνουμε τη φύση;». Ο «Σάλτος» στηρίζεται στη διαπίστωση-παραδοχή πως το τραύμα, το αίμα, η τρέλα, δεν ξεχνιούνται και σημαδεύουν τα πάντα! Γι’ αυτό και η φρίκη επιμένει, μένει και γδέρνει ψυχή και μυαλό. Σε αυτό το απόκοσμο πλαίσιο αναπτύσσονται τα διηγήματα και είναι αξιοθαύμαστος ο τρόπος που ο συγγραφέας δεν τα αφήνει να χαθούν στο σκοτάδι. Το ύφος και η αίσθηση δεν είναι πρωτόγνωρη και μπορεί η επανάληψη να οδηγήσει στην κακή μίμηση και στην αδιαφορία. Ο Νικολακόπουλος, όμως, έχει δύο σταθερές που τον γλιτώνουν από ένας ακόμη… Η μία είναι ο τρόπος που χειρίζεται το κοινό στοιχείο των ιστοριών και το άλλο η «λογοτεχνική του τακτική». Τι εννοούμε με το τελευταίο; Σε όλα τα διηγήματα περνά από το αναμενόμενο στο απροσδόκητο με τον πιο ήρεμο, αβίαστο, τρόπο. Έτσι, ενώνει το «ασφαλές» κομμάτι της μυθοπλασίας με το ακραίο, το άγριο, το τρομακτικά σκοτεινό. Διαβάζουμε στο διήγημα Ο αγγελοκρουσμένος (σ.165): Κάποια στιγμή, μάλιστα, τρεμόπαιξε το δέρμα ένα πετάρισμα ελαφρύ στο αριστερό του μπράτσο, μα δεν έδωσε σημασία. Μέχρι που έφτασε το σκοτάδι και η αθορυβιά ανάκατα, που κράτησε για πάντα.

Το κοινό στοιχείο των ιστοριών είναι το πώς ο άνθρωπος ο εχέφρων περνά τη λεπτή γραμμή που τον χωρίζει από την παράνοια, πώς φτάνει στο επικίνδυνο παραλήρημα, πώς γίνεται λοξός και αφήνεται στην τύχη του. Ο Νικολακόπουλος –πέρα από το σωστό «δέσιμο» των επιμέρους κομματιών- αξιοποιεί με σύνεση την ντοπιολαλιά και δίνει στην αφήγηση του ρυθμό και σφρίγος. Τις ιστορίες του «Σάλτου» θα τις αγαπήσετε, σίγουρα. Τα ζοφερά κομμάτια της ιστορίας, της προσωπικής και της κοινωνικής, έρχονται στο θολό φως του σήμερα και εκθέτουν την εύθραυστη εικόνα μας. Ο «Σάλτος» είναι βιβλίο με ξεκάθαρη στόχευση, παιδεμένο πνευματικά και με τη σωστή δόση πρόκλησης.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε αθλητική δημοσιογραφία και παρά την αγάπη και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, συνεχίζει να ασχολείται με το αθλητικό ρεπορτάζ. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, κάνοντας βιβλιοπαρουσιάσεις