Σύγχρονες μουσικές στα όρια της κανονικότητας
Δεν είναι καθόλου καινούρια τούτη η στήλη. Έκανε την πορεία της για αρκετό καιρό, στο παρελθόν («Δίφωνο», «Jazz & Τζαζ») πέρασε στην διαθεσιμότητα και έρχεται και πάλι στο προσκήνιο του φιλόξενου «Περιοδικού». Κυρίως νέες μουσικές θα παρουσιάζει αλλά δεν θα παραλείπει να μεταφέρει δημιουργικές προτάσεις από το κυρίως ρεύμα της δισκογραφίας. Το βασικό χαρακτηριστικό της είναι η συνοπτική αλλά ουσιαστική παρουσίαση των καλλιτεχνικών προϊόντων.
Από την πειραματική ετικέτα της SOFA η καινούρια κυκλοφορία του συνθέτη Jan Martin Smørdal, του Ensemble neoN και του τρομπετίστα Eivind Lønning, με τίτλο “Choosing To Sing”. Πολυγραφότατος Νορβηγός δημιουργός –σόλο πρότζεκτ, ορχηστρικά, χορωδιακά, installations -προσφέρει ένα έργο που διαιρείται σε δυο μέρη με το καθένα από αυτά να περιέχει τέσσερα τμήματα ένθα συνυπάρχουν όλες οι βαθμίδες, από την απόλυτη σιωπή έως τον λευκό θόρυβο! Εν μέρει ατονική, εν μέρει μίνιμαλ, με αλλεπάλληλα στρώματα ήχων –με πολλά πνευστά, αρκετά έγχορδα, ακουστικές κιθάρες και ενίοτε πιάνο.
https://www.sofamusic.no/album/choosing-sing
Το τρίτο σόλο άλμπουμ της Καναδής συνθέτριας Rebecca Foon (Saltland, Esmerine, Thee Silver Mt. Zion Memorial Orchestra), την θέλει να αντικαθιστά το τσέλο προς χάριν του πιάνου το οποίο συνδυάζει έξοχα με την φωνή της. Στο “Waxing Moon” δημιουργεί ονειρικές ατμόσφαιρες με βοκαλισμούς υπό την συνοδεία μουσικών όπως ο Richard Reed Perry (Arcade Fire) στο μπάσο, η Sophie Trudeau (Goodspeed You! Black Emperor) στο βιολί και ο Jace Lasek (The Besnard Lakes) στην ηλεκτρική κιθάρα. Είναι, δε, ο λυρισμός των τραγουδιών, η ποιητική τους αίσθηση, οι ντελικάτες μελωδίες, η ηχητική τους ασάφεια που λειτουργεί ιαματικά για τον κάθε απαιτητικό ακροατή.
http://cstrecords.com/products/rebecca-foon-waxing-moon/
Συνθέτης, μουσικός και visual artist από Καναδά, ο Jay Crocker, πιο γνωστός ως JOYFULTALK, συνταιριάζει αισθητικά το μίνιμαλ, την Ιαπωνική περιβαλλοντική μουσική ομού με ρυθμούς απ’ το Μαγκρέμπ μαζί με διάφορες φολκ μελωδίες. Ο δεύτερος δίσκος του για την Constellation “A Separation Of Being” ερμηνεύεται με χειροποίητα μουσικά όργανα και βιολιά όντας πολυρυθμικος και deep groove, με την βοήθεια αναλογικών συνθετητών μέσω κυκλοτερούς εξέλιξης και ηλεκτρονικών rondos. Εν είδη σουίτας σε τρία μέρη οι νότες της οποίας προέρχονται από το «Πλανητικό Μουσικό Σύστημα» μια δική του μέθοδος για οπτικοποιημένες συνθέσεις όπως φαίνεται από τα γραφιστικά που κυριαρχούν στα καλύμματα του άλμπουμ.
http://cstrecords.com/products/joyfultalk-a-separation-of-being/
Ηχογραφημένο ζωντανά στο Διεθνές Φεστιβάλ της Τζαζ της Μελβούρνης το “Vesper” αποτελεί συνεργασία του Νορβηγού κιθαρίστα και συνθέτη Kim Myhr με την Australian Art Orchestra υπό την διεύθυνση του τρομπετίστα Peter Knight ενώ στα κρουστά βρίσκεται ο Tony Buck των αυτοσχεδιαστών The Necks. Με αυτά τα δεδομένα και ενώ το έργο αποτελείται από τρία κομμάτια εμπνευσμένα από τις μικρές ώρες της νύχτα και ούτως χαλαρά και αργόσυρτα ως το σάουντρακ ενός υπνοβάτη -με την ειδικά κουρδισμένη δωδεκάχορδη κιθάρα του Myhr και με οργανικά μέρη για πνευστά, ξύλινα, έγχορδα και ντραμς επεξεργασμένα σε Revox μαγνητόφωνα, συμπληρωμένα με ηλεκτρονικά.
https://hubromusic.com/kim-myhr-australian-art-orchestra-vesper-cd/
Στο “Fragmentarium” , o Νορβηγός Hardanger -βιολιστής και συνθέτης Erlend Apneseth συνεχίζει στα βήματα του προηγούμενου για την δισκογραφική Hubro, έργου του ενώ το τρίο του (κιθάρα, κρουστά), εμπλουτίζεται με ακουστικό μπάσο, πιάνο και τον γνωστό μας ακορντεονίστα Frode Haltli. Η παραδοσιακή φολκ της πατρίδας του συναντά –όπως λένε –τον πειραματικό ήχο. Αρχικά υπάρχει πάντοτε κάποιο μελωδικό θέμα για να εξελιχθεί γρήγορα σε ένα tours de force ρυθμικό κομμάτι καθώς ο αυτοσχεδιασμός γνωρίζει εξαιρετικές κορυφώσεις και ξανά πάλι πίσω στο λυρισμό! Στα συν του δίσκου η γνήσια αίσθηση του αυθόρμητου και η απίστευτη ενότητα των μουσικών οργάνων.
https://hubromusic.com/erlend-apneseth-fragmentarium-cd-lp/
Με δυο κρουστούς, ακουστικό μπασίστα και πλήθος μουσικών οργάνων – κιθάρες, φυσαρμόνικα, μπουζούκι, ταμπουράς, φλάουτο, συνθετητές και ηλεκτρονικά, από τον ίδιο -το έκτο για την Hubro σόλο άλμπουμ του Νορβηγού Stein Urheim ακούγεται ως μια διαθλασμένη ψυχεδελική εκδοχή της Americana. Διότι το “Downhill Uplift” μπορεί να εμφορείται από όλα εκείνα τα συστατικά του είδους μόνο που τα κάντρι-ροκ ηχητικά πεδία του υπονομεύονται απ’ τους συνεχείς αυτοσχεδιασμούς και την out of time φωνή του συνθέτη. Είναι η κιθάρα που υπερίπταται φαζαρισμένη και παραμορφωμένη ενώ σχολιάζει τους όποιους συμβατικούς ρυθμούς που μοιάζουν να κυλούν σε αργές στροφές.
https://hubromusic.com/stein-urheim-downhill-uplift-cd-lp/
Το πενταμελές σχήμα Christian Wallumrød Ensemble, με ηγέτη, βεβαίως, τον γνωστό Νορβηγό συνθέτη που εδώ παίζει πιάνο, αρμόνιο και ηλεκτρονικά, χρειάστηκε πάνω από τέσσερα χρόνια να ολοκληρώσει το τελευταίο του άλμπουμ, “Many”. Έκτο στην σειρά έργο για το κουϊντέτο που αλλάζει διαρκώς σύνθεση, έχοντας ως ντράμερ τώρα τον σπουδαίο Per Oddvar Johansen, συμπυκνώνει αλλότρια ακούσματα –αναγεννησιακές πολυφωνίες, αβαν- γκαρντ τζαζ, Νορβηγική φολκ, εκκλησιαστική μουσική, musique concrete, Stockhausen, John Cage και Morton Feldman. Πέρα από τα όργανα του Wallumrød και του Johansen το γκρουπ συμπληρώνεται με τσέλο, τρομπέτα και σαξόφωνο σε ένα εξαιρετικό μείγμα ακουστικής και ηλεκτρονικής μουσικής όπου κυριαρχεί η αυστηρή οικονομία μέσων και ήχων.
https://hubromusic.com/christian-wallumrod-ensemble-many/
Με βάση την Στοκχόλμη το τρίο Johan Arrias (κλαρινέτο, άλτο σαξόφωνο), Angharad Davies (βιολί) και Lisa Ullen (πιάνο) κυκλοφορούν το “Crystalline” -αμάλγαμα κλασικής, free jazz, μοντέρνου αυτοσχεδιασμού, John Cale εποχής, “Academy In Peril” και μίνιμαλ ύφους στιλ La Monte Young . Τούτων δοθέντων οι έξι συνθέσεις του δίσκου διαμορφώνονται επιπλέον από τις προπαρασκευές (preparations) που υφίστανται τα όργανα έτσι ώστε να δημιουργείται κλίμα σασπένς παρμένο από κάποιο φανταστικό horror φιλμ. Η ατονικότητα κυριαρχεί, όλα φαίνονται να κρέμονται από μια ηχητική κλωστή και όμως όλα δένουν ικανοποιητικά μεταξύ τους.
https://auscultofonogram.bandcamp.com/album/crystalline
Το ντεμπούτο, για Ελβετική Hallow Ground, του Ιάπωνα μουσικού FUJI||||||||||TA – κατ΄ όνομα Fujita Yosuke –τιτλοφορείται “iki” και ερμηνεύεται καθ΄ ολοκληρία με εκκλησιαστικό όργανο δικής του κατασκευής. Έχει μόνο εννέα αυλούς άνευ πληκτρολογίου και αρκετά παράξενες για τα καθιερωμένα τονικότητες. Είναι πολύ χαρακτηριστικά τα κλικαρίσματα που ακούγονται καθώς ο Yosuke εναλλάσσει αυλούς αλλά και ο τρόπος που δημιουργεί κρατήματα, drones και υποψίες μελωδίας. Ονειρικά τοπία διατρέχουν τους υποτονικούς ρυθμούς για έναν μουσικό που συνηθίζει να δημιουργεί διάφορους τρόπους ηχητικής αφαίρεσης σε αντίθεση με τους συναισθηματικούς διαλογισμούς του εν λόγω δίσκου.
https://hallowground.bandcamp.com/album/fuji-ta-iki
O Max De Wardener, Βρετανός συνθέτης, παραγωγός και πολυοργανίστας, γνωστός για την μουσική του σε ταινίες και σειρές παράλληλα με την ενασχόλησή στην τζαζ, την world, την κλασική και την ηλεκτρονική, ηχογραφεί ένα άλμπουμ κομματιών με ανορθόδοξα κουρδίσματα πιάνων, ερμηνευμένα από τον τζαζίστα συμπατριώτη του Kit Downes. Το “Music For Detuned Pianos” έλκει την καταγωγή του από αντίστοιχα έργα των Harry Partch και La Monte Young στην προσπάθειά τους να αλλάξουν το διαμορφωμένο και το μνημειώδες σε κάτι καινούριο. Και, όντως, η δεξιότητα του Downes είναι τέτοια ώστε να ξεπερνά τις τεχνικές προκλήσεις προσφέροντας, στην ουσία, ένα εντελώς πρωτότυπο πιανιστικό έργο.
https://villagegreenrecordings.co.uk/news/music-for-detuned-pianos-out-now
Οι πυκνές γκρίζες ηλεκτροακουστικές δομές του Πολωνού συνθέτη Jacaszek προσιδιάζουν με κινηματογραφικά σάουντρακ καθώς συναρμόζουν ηχητικώς, κλασική, άμπιεντ, musique concrete, ακουστικά samples , field recordings, ποίηση με μπαρόκ όργανα και ηλεκτρονικά. Στο “Music For Film” (παραλλαγή του ομώνυμου δίσκου του Brian Eno;), παραθέτει, ακριβώς, μουσικές από ταινίες συμπατριωτών του όπου κυριαρχούν οι θρυμματισμένες μελωδίες βουτηγμένες στην αντήχηση, οι ασαφείς λυρικές εικόνες, η μελαγχολική ατμόσφαιρα και η νοσταλγία. Το πιάνο, τα ηλεκτρόνικς , το βιολί και οι μακρινοί βοκαλισμοί διοργανώνουν ένα δυστοπικό μεταβιομηχανικό τοπίο.
https://ghostly.com/products/music-for-film
Κάτοικος Βερολίνου πιανίστας, συνθέτης και παραγωγός ο Jan Wagner εκθέτει το δεύτερο κατά σειρά σόλο δίσκο του ως “Kapitel” (Κεφάλαιo”), του οποίου τα κομμάτια αριθμούνται σε κεφάλαια για την απρόσκοπτη, κατά τη γνώμη του, πρόσληψη της μουσικής διαδικασίας. Η ηθελημένα αργή εξέλιξη της μουσικής, οι δραματικές ενορχηστρώσεις, οι ηλεκτρονικοί ρυθμοί και οι θόρυβοι, μα πάνω απ’ όλα, η ευφάνταστη παραγωγή σηματοδοτεί την μετατόπιση του από πιάνο/ελεκτρόνικα δημιουργού σε ολοκληρωμένο παραγωγό συνθέτη. Όπως σημειώνει και ο ίδιος, «τούτη η μουσική είναι η στιγμή σιωπής που ακολουθεί ένα τεράστιο πάταγο. Είναι αυτό το μιλισεκόντ της «ανυπαρξίας».
https://www.quietloverecords.com/artists#/janwagner/
“Rite” λέγεται το πρώτο άλμπουμ του Ιταλού μουσικού T.U. –ή κατά κόσμο Luca Favaro –που κατοικοεδρεύει στον Βορρά της πατρίδας του. Εφτά συνθέσεις δουλεμένες από έναν συνθέτη με κλασικό υπόβαθρο, λάτρη του Max programming, ένθα οι υπνωτικοί ήχοι του διανθίζονται από κατακερματισμένες άμπιεντ ηχογραφήσεις συν field recordings με κελαηδίσματα πουλιών –με αγχωτικά γυρίσματα από κανονικά όργανα και μη μουσικές πηγές. Εδώ το industrial βρίσκεται στο απόγειό του καθώς ο Favaro χωρίς να επιστρέφει στα γνωστά κλισέ του είδους χρησιμοποιεί το αισθητικό του οπλοστάσιο ώστε να πειραματιστεί για μια σύγχρονη έντεχνη εκδοχή του.
http://www.false-ind.com/rite.html
Ξεκίνησαν ως στούντιο πρότζεκτ του Bill Gould (Faith No More) και του εννοιολογικού καλλιτέχνη Jared Bloom για πάρουν κατόπιν το όνομα Talking Book και να κυκλοφορήσουν τον ομώνυμο δίσκο πριν λίγα χρόνια. Τώρα με ένα ακόμη μέλος, τον παραγωγό Dominic Cramp, φέρνουν στην δημοσιότητα το σίκουελ “Talking Book ΙΙ” ένθα συνεχίζουν το βαρύ τους industrial με συνθετητές και ζωντανά κολάζ ήχων κα θορύβων· ένα μαύρο abstrait ηλεκτροακουστικό μουσικό μόρφωμα χαλαρού άμπιεντ αλά Swans, συμπληρωμένο με σαμπλς από παλιές μαγνητοταινίες και χαραγμένα βινύλια, με drones και ψευτοχορωδιακά λυρικά κρεσέντα.
https://koolarrow.com/artists/the-talking-book/
Οι die ANGEL, ήγουν ο Φιλανδός Ilpo Välsänen (πρώην Pan Sonic) και ο Γερμανός Dirk Dresselhaus ή καλλιτεχνικώς Schneider TM, με την συνεργασία του Αυστραλού Oren Ambarchi, θέτουν σε κυκλοφορία το δέκατο LP τους με σημαδιακό τίτλο “Utopien I”. Τονικοί μικρόκοσμοι, στρώματα abstrait ήχου, στοιχεία musique concrete, μίνιμαλ, noise, μπλουζ, ψυχεδέλεια ακόμη και industrial αποτελούν ηχητική επένδυση πολιτικού καλέσματος σε ένα κόσμο που καταρρέει καθώς απαιτούν νέες ιδέες και προσεγγίσεις για ένα ουτοπικά καλύτερο μέλλον.
Γεννημένη στην Αργεντινή αλλά δεκαετίες τώρα κάτοικος Γαλλίας η Beatriz Ferreyra, πρώην συνεργάτρια του Pierre Schaeffer, από τις ελάχιστες concrète συνθέτριες που είναι δραστήριες για πάνω από μισό αιώνα. Η τελευταία της δουλειά, “Echos+” φανερώνει την μεγάλη γκάμα ηχητικών επιλογών της: μαγνητοταινίες μαζί με ηλεκτρονικά έτσι ώστε να δένονται εξαιρετικά οι δικοί της βοκαλισμοί μαζί με άλλες χορωδιακές φωνές που θραύονται σε κλάσματα και ξανασυνδέονται ανορθόδοξα σε επαναλήψεις που διαφέρουν μεταξύ τους με αποκορύφωμα το τελευταίο μέρος με την χρήση μόνο κρουστών και απόκοσμων φωνών ως μια απάντηση στην Θιβετιανή Βίβλο Των Νεκρών.
https://room40.bandcamp.com/album/echos
Ηχογραφημένο στο Λονδίνο το άλμπουμ του Λιθουανού συνθέτη Julius Aglinskas, μακράν από κάθε είδους κλισέ της σύγχρονης ακαδημαϊκής μουσικής εκπέμπει μια στοχαστική μελαγχολία. Στο εξώφυλλο του “Daydreamer”, το οποίο ερμηνεύεται από το σύνολο, Apartment House –στο εξώφυλλο ακριβώς, με το βρεγμένο τζάμι του σκοτεινού λεωφορείου σε μια γκρίζα πόλη και το γυναικείο πρόσωπο στο βάθος του, ο δημιουργός μας προϊδεάζει για την ατμόσφαιρα που καθοδηγείται από το, αλά Ερικ Σατί, πιάνο με echo και την χαμηλών τόνων συνδρομή πνευστών, έγχορδων, ηλεκτρικής κιθάρας, κρουστών και πλήκτρων -πολύ κοντά στον ήχο της ECM.
https://www.mic.lt/en/database/classical/releases/3262/
Μια επανέκδοση σε βινύλιο του “Apocalypse Across The Sky“ των θρυλικών Master Musicians Of Jajouka με παραγωγό τον Αμερικάνο παραγωγό Bill Laswell είναι πάντοτε ευπρόσδεκτη παρ’ ότι έχουν περάσει σχεδόν τρεις δεκαετίες από την κυκλοφορία του (1992). Κολεκτίβα με περισσότερους από 50 μουσικούς, κατοίκοι του μικρού χωριού Ζαζούκα, στα βουνά Ριφ, στο βόρειο Μαρόκο, ερμηνεύουν παραδοσιακές μουσικές πολλών αιώνων, καθώς έγιναν γνωστοί όταν ο Brian Jones (Rolling Stones) συνεργάστηκε μαζί τους το ’69 στην ηχογράφηση ενός δίσκου. Έκτοτε αρκετοί καλλιτέχνες ασχολήθηκαν μαζί τους. Όλα τα μέλη των Jajouka είναι παιδιά προηγούμενων μουσικών του γκρουπ ένθα κυριαρχεί ο μυστικισμός των Σούφι και ο παγανισμός και όπου τα κομμάτια, ερμηνευμένα με αρχαία κρουστά και πνευστά, διαρκούν επί πολύ με τους παίκτες να εισέρχονται σιγά σιγά σε ένα είδος υπνωτικής trance κατάστασης.
“Les Espaces Électroacoustiques II” ονομάζεται το δεύτερο διπλό άλμπουμ της σειράς που διερευνά σημαντικές ηλεκτροακουστικές συνθέσεις του 20ου Αιώνα. Η διαφορά από προηγούμενες επανεκτελέσεις είναι το ηχητικό σύστημα του 5.1 surround sound που προκαλεί θετικότατες εντυπώσεις στις συναυλίες. Προιόν του Institute for Computer Music and Sound Technology, του Πανεπιστήμιου της Ζυρίχης, το πρότζεκτ περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την πρώτη στούντιο δουλειά του Luigi Nono όπως και το “Contacts” του Karlheinz Stockhausen, όταν ο Γερμανός έψαχνε τον δρόμο του ανάμεσα σε μουσικά όργανα και ελεκτρόνικς όπως επίσης και το “Altra Voce” του Luciano Berio ομού με τους serial ηλεκτρονικούς ήχους του Gottfried Michael Koenig.
https://www.col-legno.com/en/shop/40003-les-espaces-electroacoustiques-ii
Ούτε δυο χρόνια από τελευταίο του σόλο άλμπουμ ο Καναδός τραγουδιστής και συνθέτης Ian William Craig επιστρέφει με ένα καινούριο δίσκο. Το “Red Sun Through Smoke” ηχογραφήθηκε κατά την διάρκεια δυο καταστροφικών εβδομάδων σε μια πόλη περικυκλωμένη από τεράστιες φωτιές και ενώ η θερμοκρασία είχε ανεβεί πολλούς βαθμούς. Αποκλεισμένος στο μικρό σπίτι του παππού του, στο σαλόνι, ο IWG χρησιμοποίησε κυρίως το πιάνο και την φωνή του, μαγνητοταινίες και λούπες ακόμη και τον θόρυβο των παράσιτων από ένα ράδιο μακρών κυμάτων. Μελαγχολικό και σκοτεινό, επηρεασμένο σφόδρα από την κόλαση της φωτιάς, την αίσθηση πνιγμού λόγω τόνων καπνού στον αέρα που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο του ηλικιωμένου ιδιοκτήτη του σπιτιού.
https://fat-cat.co.uk/release/ian-william-craig/red-sun-through-smoke
