Πριν τη λευκή σελίδα

Τι υπάρχει στο «πριν» κάθε συγγραφέα, κάθε ποιητή; Σαν αναγνώστες βρισκόμαστε πάντα στο «μετά», στη στιγμή που «περπατάει» το έργο του κάθε λογοτέχνη. Τη στιγμή που κατεβάζουμε το βιβλίο από το ράφι και το ξεσκονίζουμε, ο δημιουργός «ξεσκονίζει» τις σκέψεις του, τις προσλαμβάνουσες και τα ερεθίσματα που θα οδηγήσουν το χέρι του στο χαρτί για να γράψει κάτι καινούριο. Η διαδικασία ίσως είναι επίπονη και κοπιαστική πνευματικά για τον ίδιο, όμως θέλουμε να συμμετάσχουμε. Το διάβασμα είναι απόλαυση, αλλά τι ήταν αυτό που άναψε τη σπίθα για να πάρει φωτιά η πένα και να «ζωντανέψει» η λευκή σελίδα; Ποια ήταν η αφορμή για να «γεννηθούν» τα μεγάλα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας; Ψάχνουμε, βρίσκουμε και απαντάμε.

Πώς “γεννήθηκε” “Ο φύλακας στη σίκαλη” του Τζ. Ντ. Σάλιντζερ

Ο Σάλιντζερ “ζούσε” με τον ήρωα του Χόλντεν Κόλφιλντ σχεδόν σε όλη την ενήλικη ζωή του. Οι πρώτες σελίδες, γράφτηκαν όταν πλησίαζε τα 25, λίγο πριν φύγει στην Ευρώπη στο πλαίσιο της στρατιωτικής του θητείας (λοχίας) και ήταν τόσο πολύτιμες γι’ αυτόν που τις είχε μαζί του στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο! Μαζί του έκαναν έφοδο στη Νορμανδία, παρέλασαν στους δρόμους Παρισιού, ήταν δίπλα σε νεκρούς στρατιώτες και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί. Ο Σάλιντζερ τις διόρθωνε, τις άφηνε στην άκρη, τις ξανάγραφε. Ο χαρακτήρας της ιστορίας άλλαζε καθώς ο συγγραφέας άλλαζε. Η εμπειρία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν καθοριστική για τη διαμόρφωση του βιβλίου και ειδικά του ήρωά του.

Ο Σάλιντζερ, πριν μπει στον στρατό, ως νεαρός συγγραφέας είχε δημοσιεύσει κάποιες ιστορίες σε διάφορα περιοδικά. Από τότε είχε αρχίσει να πλάθει τα μέλη της οικογένειας Κόλφιλντ, συμπεριλαμβανομένου του διάσημου, πια, Χόλντεν. Την ημέρα της απόβασης στη Νορμανδία, έξι ανέκδοτες ιστορίες των Κόλφιλντ βρίσκονταν στην κατοχή του. Ιστορίες που θα διαμόρφωναν τη ραχοκοκαλιά του έργου. Το 1940 ο Σάλιντζερ, γράφοντας σε φίλο του, 21 ετών τότε, περιγράφει το υπό διαμόρφωση βιβλίο ως “αυτοβιογραφικό”. Αργότερα, σε συνέντευξη που έδωσε σε σχολική εφημερίδα, δήλωνε: “Η παιδική μου ηλικία μοιάζει αρκετά με αυτή του αγοριού στο βιβλίο”.

Μοντέρνο κλασικό

Ο Σάλιντζερ ξεκινά ορμητικά. Καθηλώνει τον αναγνώστη με την αυθάδη ατμόσφαιρα που φτιάχνει. Ο Χόλντεν θρασύς, τεμπέλης και τελείως ανυποψίαστος για το μέλλον του. Το βιβλίο ανοίγει με τον κεντρικό ήρωα να απευθύνεται ευθέως στον αναγνώστη. Αρχίζει την αφήγηση για τα γεγονότα που συνέβησαν σε διάστημα τριών ημερών τον περασμένο Δεκέμβρη. Ένα από τα στοιχεία που κάνουν ξεχωριστό το βιβλίο, είναι η χρησιμοποίηση της βλασφημίας. Η έντονη χρήση λαϊκών λέξεων – φράσεων βοηθά τον αναγνώστη να συνδεθεί καλύτερα με τους χαρακτήρες, οι οποίοι γίνονται πιο ρεαλιστικοί, όμως αν είσαι κάτω των 14 δεν είναι αυτό που θα ήθελες να διαβάσεις. Βέβαια, δεν είναι μόνο η γλώσσα του έργου, αλλά και τα θέματα που αναλύει τα οποία αφορούν την ηθική.

“Ο φύλακας στη σίκαλη” είναι, κατά κάποιον τρόπο, εγερτήριο κάλεσμα στους νέους. Τους στέλνει το μήνυμα ότι πρέπει να μένουν αισιόδοξοι και αληθινοί με τον εαυτό τους. Οι έφηβοι μπορούν να σχετιστούν μαζί του διότι καταπιάνεται με πολύπλοκα ζητήματα όπως η επανάσταση, η ταυτότητα και η ανεξαρτησία. Αν και γράφτηκε το 1951 παραμένει φρέσκο και σίγουρα δικαιολογεί την καταχώριση του ως “μοντέρνο κλασικό”. Στα ελληνικά το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Επίκουρος.

Πηγές

-vanityfair

-theguardian

-newliteraryhistory.com