«Το πρόβλημα με τις γυναίκες», της Τζάκι Φλέμινγκ

Η πατριαρχική, εξουσιαστική, καταπιεστική, αντίληψη, πρακτική, θέλει τις γυναίκες να δέχονται τον χώρο που τους προσφέρεται. Δεν πρέπει να φτιάχνουν και διεκδικούν τον δικό τους χώρο. Οι θέσεις εργασίας, τα καλά λόγια, οι τιμητικές αναφορές γίνονται για να επιβεβαιωθεί η άγρια περιφρουρημένη εξαίρεση. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει να ακούς, διαβάζεις, πως ναι, αλλά και οι γυναίκες… Και κάπου εδώ έρχεται το παραπλανητικό, ύπουλο και απόλυτο με τον τρόπο του «αλλά…». Σκεφτείτε όποια προοδευτική πρόταση ξέρετε και μετά βάλτε δίπλα τον εναντιωματικό σύνδεσμο. Παράδειγμα. «Οι ελληνίδες βουλεύτριες είναι δυναμικές και παράγουν έργο στο ελληνικό κοινοβούλιο. Τις σεβόμαστε, αλλά ας κάνουν και κανά παιδί, ή να υιοθετήσουν αν δεν μπορούν». Όπως αντιλαμβάνεστε η υποκρισία, η ασέβεια και η μισογύνικη αντίληψη περισσεύουν. Ήταν πάντα έτσι τα πράγματα; Πάντα. Έχει βελτιωθεί η κατάσταση; Ναι, αλλά ο δρόμος για πραγματική ισότητα και ελευθερία των γυναικών είναι μακρύς. Συνεπώς, κάθε δράση που χτυπά τον σεξιστικό, στενόμαυλο, πατριαρχικό, αντιδραστικό λόγο είναι απαραίτητη και ευπρόσδεκτη. Το 2025 δεν έχει καθαρίσει από τα μελανά χρώματα του παρελθόντος. Γι’ αυτό και έχουμε ανάγκη από έξυπνα και όμορφα προκλητικά βιβλία όπως «Το πρόβλημα με τις γυναίκες» (Εκδόσεις Μεταίχμιο), της Τζάκι Φλέμινγκ.

Η Τζάκι Φλέμινγκ παίρνει την πένα και σκιτσάρει, βάζει τα λόγια και αφού ανυψώσει αυτό το αποκρουστικό «αλλά…», το διαλύει με χάρη, κομψότητα και δυναμισμό. Το graphic novel που μας δίνει διαβάζεται χωρίς διάλειμμα, απνευστί που λέμε. Και είναι αυτή τη ταχύτητα στη σκέψη, την αντίληψη, την πράξη που δίνει δύναμη, γοητεία και ουσία στα όσα απεικονίζει και γράφει. Το φλεγματικό της χιούμορ ακινητοποιεί και συντρίβει όλα αυτά τα αναχρονιστικά και «πάνσοφα» λόγια που μάθαμε, διαβάσαμε, ακούσαμε. Και το κάνεις βάζοντας απέναντι επιστήμονες τεράστιου εκτοπίσματος. Και ναι, η αξία της μόρφωσης και των επιστημονικών επιτευγμάτων δικαίως λαμβάνει τα εύσημα. Με την κοινωνική συμπεριφορά, όμως, τι γίνεται; Όσες ανακαλύψεις και σημαντικές δημοσιεύσεις κι αν έχεις κάνει, το να λες ότι «πρέπει να χαλιναγωγούμε τα κορίτσια από μικρή ηλικία, ώστε να τους βγαίνει πιο φυσικά ο έμφυτος ρόλος τους να ικανοποιούν τους άντρες» είναι κάπως απαράδεκτο κύριε Ζαν Ζακ  Ρουσσώ. Και ναι, άλλες εποχές, άλλες κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές συνθήκες, όμως ο κακοποιητικός λόγος απέναντι στις γυναίκες δεν δικαιολογείται. Και, το πιο σημαντικό, δεν δικαιολογείται η διαιώνισή του. Αυτό ακριβώς θέλει να επισημάνει και να στηλιτεύσει η Φλέμινγκ.

Οι εικόνες που βάζει στο χαρτί είναι απλές, καίριες και πανίσχυρες. Οι μολυβένιες γραμμές οπτικοποιούν τις λεπτές αποχρώσεις του γραπτού λόγου και του σατιρικού, επιθετικού, πνεύματος. Οι γυναίκες μπαίνουν σε έναν σκόπιμα πειραγμένο καθρέφτη που τις δείχνει όπως είναι και όπως θα έπρεπε να είναι. Και αυτές θα έπρεπε να κρατάνε το μεγεθυντικό φακό της ανδροκρατούμενης κοινωνίας. Αυτό, όμως, δεν αρέσει και δεν αρέσει ποτέ στα ανδρικά μυαλά. Αυτό το πνευματώδες κόμικ αποκαλύπτει τις αλλοπρόσαλλες θεωρίες που πίστευαν μερικοί από τους σπουδαιότερους στοχαστές, Δαρβίνος, Ρουυσώ, Καντ, κ.α, για τις γυναίκες. Σε αυτό το graphic novel γίνεται σύνοψη της ιστορίας γύρω από την αδικία εις βάρος των γυναικών. Μέσα σε 128 σελίδες γίνεται αντιληπτό το γιατί υπήρξε και υπάρχει αυτή η αδικία. Το βιβλίο είναι απολαυστικό (έχει κερδίσει και το βραβείο «Artemisia Humour 2017), διαθέτει ωραία μετάφραση από τις Μαρτίνα Ασκητοπούλου, Στέλλα Ζουμπουλάκη και σούπερ εμφάνιση.