Το τραγούδι του Γιούσεφ

Πρόσφατα, στις 26 Αυγούστου, στο σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ του Κώστα Πλιάκου «Ysef’s Song». O δημιουργός του, έπειτα από την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα το «Welcome to the Show» που πραγματεύονταν την μουσική κληρονομιά του Παύλου Σιδηρόπουλου, δείχνει τον προσανατολισμό του στην αφήγηση μουσικών ιστοριών, γι’ αυτό άλλωστε απασχολεί και αυτήν εδώ τη στήλη. Αυτήν τη φορά η ιστορία που αφηγείται είναι του πρόσφατου παρελθόντος και αφορά τον τρόπο που συμμετείχε και βίωσε η νεολαία και η κοινωνία της Λιβύης την πολιτική επανάσταση που οδήγησε στην ανατροπή του Καντάφι το λεγόμενο και «κίνημα της 17^ης Φεβρουαρίου» του 2011.

Πρωταγωνιστής αυτής της ολοζώντανης αφήγησης είναι ο Γιούσεφ. Ένας 25χρονος νέος ισλαμιστής που μένει στη Βεγγάζη και συμμετείχε στην επανάσταση. Ο Γιούσεφ ή Mc Swat είναι ράπερ. Και μάλιστα ο πιο γνωστός και πολυτραγουδισμένος ράπερ της Λιβύης. Έγραψε τα τραγούδια της επανάστασης και η φήμη του έχει εξαπλωθεί σε όλο το Μαγκρέμπ.

Η κάμερα ακολουθεί τον Γιούσεφ παντού στην καθημερινή ζωή του, με την οικογένειά του, τους φίλους του, στο στούντιο όπου τραγουδά και καταγράφει τους προβληματισμούς και τις ιδέες του.  Η παρουσία του συνοδεύεται από τη μουσική του, ένα χαρακτηριστικό δείγμα αραβικού ραπ με έντονα πολιτικά μηνύματα, σαν και αυτό που αναπτύσσεται πλέον σε όλο τον αραβικό κόσμο και ειδικά σε χώρες όπως η Αλγερία, ο Λίβανος, η Λιβύη, η Παλαιστίνη και η Τυνησία. Οι λαϊκές δημοκρατικές εξεγέρσεις που έλαβαν χώρα σε αυτήν την περιοχή του πλανήτη και που είχαν ως πρωταγωνιστή τους τη νεολαία επηρέασαν το χώρο του hip hop καθοριστικά, όπως φαίνεται και από την περίπτωση του Mc Swat. Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα hip hop που όσο αφορά τη μουσική του διάσταση, αυτό που ονομάζουμε παραγωγή, εκφράζει χαρακτηριστικά τη σύνδεση του παγκόσμιου με το τοπικό, το  μουσικό παρόν με το παρελθόν. Οι συνεργάτες του Yusef, όπως ο Dj Ezoo, πάνω στη βάση των ρυθμών που χαρακτηρίζουν το hip hop δουλεύουν και με τους ήχους και τις λαϊκές μελωδίες της χώρας τους και της ευρύτερης περιοχής, χρωματίζοντας τη μουσική τους με το δικό τους ιδιαίτερο ηχόχρωμα. Άλλωστε αυτό είναι και αυτό που μπορεί να κάνει τη hip hop παραγωγή κάθε χώρας αναγκαία και ιδιαίτερη, αποφεύγοντας την παγίδα της ομογενοποίησης και της ισοπέδωσης.

Τα κομμάτια του Mc Swat, όπως και ο ίδιος, εκφράζουν τους προβληματισμούς, τα ερωτήματα, τις ανησυχίες, τις συγχύσεις, τις διαψεύσεις, τις χαμένες προσδοκίες και τα αδιέξοδα μιας γενιάς που μετά την ανατροπή του Κανταφικού καθεστώτος αναζητά την ταυτότητα της, σε μια χώρα, η οποία συνολικά αναζητά ταυτότητα…

Η κάμερα του Πλιάκου έχει «παγιδεύσει» αυτήν την αναζήτηση. Το ντοκιμαντέρ είναι πολύ ζωντανό, ακριβώς γιατί έχει συλλάβει το «νεύρο» αυτής της νεολαίας που εκφράζεται δημιουργικά μέσα από το hip hop  και όχι μόνο. Το πέρασμα μπροστά από την κάμερα, πολιτικών στελεχών, αγωνιστών του κινήματος και ανθρώπων των media, συνδιαμορφώνουν μια πλήρη εικόνα για τα χαρακτηριστικά του κινήματος της «17^ης Φεβρουαρίου» και τη σημερινή κατάσταση στη Λιβύη. Η αίσθηση που σου αφήνει το ντοκιμαντέρ κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι ότι τα ζητήματα που αναδείχτηκαν στις εξεγέρσεις του Μαγκρέμπ μπορεί να είναι διαφορετικά από αυτά που ανέδειξε το εγχώριο ή άλλα κινήματα στο λεγόμενο δυτικό κόσμο, ωστόσο δεν είναι τόσο μακρινά όσο νομίζουμε.

Από αυτήν την άποψη το τραγούδι του Γιούσεφ μας άφορα όλους και όλες, όπως και η παρακολούθηση του ντοκιμαντέρ. Το Περιοδικό θα σας ενημερώσει για τις επόμενες δημόσιες προβολές του.

Yusef’s song, trailer gr (wideangle) from wideangle-Kostas Pliakos on Vimeo.