Από τα 11 βήματα η πρόκριση της Εθνικής...

| 25/06/2014

#…και για αυτό θα ακολουθήσουν 11 κριτικά σημεία ως μια προσπάθεια κατανόησης του τι συνέβη χθες, εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου.

1. Η Εθνική Ελλάδας πέρασε στους 16 του Μουντιάλ. Αυτό είναι είδηση για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή είναι η πρώτη φορά που το πετυχαίνει. Δεύτερον, επειδή πέρασε, έχοντας βάλει μόλις δύο γκολ (και το ένα μάλιστα με πέναλτι) σε τρεις αγώνες, τη στιγμή που ο μέσος όρος είναι τουλάχιστον 3 γκολ (και ακόμα δεν έχουν γίνει οι αγώνες των υπολοίπων πέντε ομίλων). Μοναδική εξαίρεση ως τώρα η Νιγηρία και το Ιράν, που με 1 και 0 γκολ αντίστοιχα, διεκδικούν σήμερα την πρόκριση. Αν δεν είναι αυτό λόγος να τραβάς τα μαλλιά σου, τότε ποιος είναι;

2. Η Εθνική Ελλάδας επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά ότι το ποδόσφαιρο είναι ομαδικό άθλημα. Μπορεί η Ακτή Ελεφαντοστού να είχε Ζερβίνιο, Τουρέ και Καλού, αλλά τρεις κούκοι δεν φέρνουν την άνοιξη. Η Εθνική Ελλάδας παίζει πάντα ομαδικά, ακόμα και το αντιθεαματικό (και όχι απλά μη-θεαματικό) παιχνίδι της έχει γερές δόσεις συλλογικού πνεύματος και αυτοθυσίας. Ένας αθλητικογράφος θα σας έλεγε ότι αυτό οφείλεται στο «dna του Έλληνα», αλλά όχι. Οφείλεται στη σωστή στρατηγική που εφαρμόζουν όλες οι ΟΜΑΔΕΣ που ξέρουν τις αδυναμίες και τα όριά τους.

3. Αντιθέτως, η Ακτή Ελεφαντοστού, όπως και η πλειονότητα των υποσαχάριων αφρικανικών ομάδων, βασίζεται μόνο στις εξαιρετικές μονάδες της. Έτσι, όμως, δεν κερδίζει κανείς. Ιδίως αν απέναντι βρεις μια ομάδα που εκτός από σκληρή έχει και την εύνοια της τύχης. Παρότι ο Γιάγια Τουρέ όργωνε το γήπεδο, δεν βρήκε άλλο συμπαίκτη του για στήριγμα. Αντί να σουτάρουν, οι Ιβοριανοί ήθελαν να μπουν με την μπάλα στα δίχτυα. Αυτόν τον τρόπο παιχνιδιού που εφάρμοσε η Μπαρτσελόνα τον ξεπατίκωσαν όλοι στη μίμηση. Όμως, κάτι που πετυχαίνει σε μία ομάδα, δεν μπορεί να πετυχαίνει παντού. Πολλώ δε μάλλον, όταν ακόμα και η ίδια η Εθνική Ισπανίας αδυνατεί να το εφαρμόσει πλέον.

4. Αυτές λοιπόν οι υποσαχάριες αφρικανικές ομάδες υπάρχουν για να μας κάνουν να χαιρόμαστε με την ανεμελιά που βγάζουν στο παιχνίδι τους και την παντελή έλλειψη κινδύνου με την οποία αντιμετωπίζουν τα κρίσιμα ματς. Θυμηθείτε απλά τα παιδαριώδη λάθη των Ιβοριανών χτες. Φυσικά, αυτή η «αναισθησία» έχει να κάνει γενικά με τον «ανέμελο» τρόπο που αντιμετωπίζουν τη ζωή (γενίκευση, αλλά καταλαβαίνετε…) αυτές οι κοινωνίες και κατ’ επέκταση και οι ομάδες. Ούτε καρδούλες κάνουν στα γκολ, ούτε κλείνονται εντός περιοχής. Θα προτιμήσουν να πάνε στο κόρνερ και να πανηγυρίσουν χορεύοντας ή να σπαταλήσουν μοναδικές ευκαιρίες να πάρουν το ματς στο 88’ αντί να κρατήσουν την μπάλα και να την κυκλοφορήσουν. Θυμηθείτε απλά την ασυνεννοησία των Ιβοριανών παικτών όταν επιτίθονταν.

5. Ο Κάρλος Βέρα, ο διαιτητής που σφύριξε τον χτεσινό αγώνα, κατάγεται από το Εκουαδόρ. Από την ίδια χώρα κατάγεται και ο Μπάιρον Μορένο, ο διαιτητής που έσφαξε (αποφεύγουμε τα εισαγωγικά γιατί ο όρος χρησιμοποιείται κυριολεκτικά εδώ) την Ιταλία στο Μουντιάλ του 2002 απέναντι στην ομάδα της Νότιας Κορέας (που, ως εκ θαύματος, τύχαινε να είναι οικοδεσπότρια της διοργάνωσης). Το 2003 αυτός ο ανεκδιήγητος διαιτητής που μοιάζει με τον Γκάρφιλντ, τιμωρήθηκε από την ποδοσφαιρική ομοσπονδία της χώρας του με ποινή 20 αγωνιστικών επειδή σε ένα ματς πρωταθλήματος κράτησε 11 λεπτά καθυστερήσεις και προκάλεσε τη μήνη και των δύο ομάδων του αγώνα. Ο Μορένο συνελήφθη τον Σεπτέβρη του 2010 στο αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης επειδή στην κατοχή του βρέθηκε κάμποση ποσότητας ηρωίνης και τον Ιανουάριο του 2011 φυλακίστηκε για 3 σχεδόν χρόνια για διακίνηση ναρκωτικών. Θα έχει ενδιαφέρον λοιπόν να δούμε και το μέλλον του Κάρλος Βέρα μετά την απόφασή του για το χτεσινό πέναλτι. Άλλοι λένε ότι ήταν και άλλοι ότι ήταν “πέτσινο”. Ο γράφων θεωρεί ότι ήταν μια οριακή φάση που όποια από τις δύο αποφάσεις έπαιρνε ο διαιτητής θα μπορούσε να σταθεί. Ο Σαμαράς πάει να κάνει σουτ, ο Σιό έρχεται να μαρκάρει και το πόδι του Σαμαρά βρίσκει το πόδι του Σιο έτσι ώστε αυτός να ξαπλωθεί φαρδύς πλατύς στο χορτάρι. Ήταν στην κρίση του διαιτητή λοιπόν. Μεγάλη κουβέντα και δεν χρειάζεται να γίνει τώρα.

6. Η πρόκριση της Εθνικής Ελλάδας προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων. Από τις πιο γραφικές και τις πιο μίζερες μέχρι τις πιο άσχετες και τις πιο άμπαλες. Κάποιες σύντομες επισημάνσεις. Τα σημερινά αθλητικά πρωτοσέλιδα είναι απείρως πιο λάιτ από αυτά που κυκλοφόρησαν μετά την ισοπαλία με την Ιαπωνία. Αυτό είναι ένα δείγμα της «κλασσικής» ελληνικής νοοτροπίας «καλύτερα να χάνω παλεύοντας, παρά να παλεύω για να κερδίσω». Αυτή η λογική συναντάται σε κάθε πτυχή της σύγχρονης νεολληνικής ζωής. Από τις «σκληρές διαπραγματεύσεις με την Τρόικα» (που στο τέλος κάνουμε πάντα αυτό που θέλει) μέχρι τους «Έλληνες Σαμουράι που δεν μάσησαν παρότι έμειναν με δέκα παίκτες» (λες και μόνο η Ελλάδα παίζει με παίκτη λιγότερο). Και αν η παράλογη στάση των αθλητικών (και όχι μόνο) εφημερίδων είναι κάτι το συνηθισμένο, άλλο τόσο συνηθισμένη είναι και η κατηγορία των ανθρώπων που χαίρονται με την πρόκριση της Εθνικής ενώ δεν έχουν παρακολουθήσει κανένα παιχνίδι της στους Προκριματικούς ή δεν έχουν πάει ποτέ να τη δουν στο γήπεδο. Είναι αυτή η στιγμή που η γραφικότητα των γαλαζοβαμμένων τσολιάδων και Λακεδαιμονίων πολεμιστών της κερκίδας μεταφέρεται σε κάθε σπίτι εν είδει hype. Ξαφνικά, όλοι και όλες είναι Εθνική Ελλάδας… Ναι, το εθνικό φρόνημα πουλάει (και πουλιέται) τόσο εύκολα…

7. Ξεχωριστή αναφορά αξίζει σε όλους αυτούς που έσπευσαν να γράψουν διάφορες εξυπνάδες του στυλ «Μπράβο βλάκες, χειροκροτήστε 11 εκατομμυριούχους» ή «Ζητωκραύγασε και αύριο για τα 300€ μισθό» και άλλα τέτοια… επαναστατικά ευφυολογήματα. Βέβαια, όταν τα πολιτικά επιχειρήματα εξαντλούνται, η δημιουργία τύψεων είναι ό,τι πιο εύκολο για να καταφύγεις. Λες και άμα χτες δεν πανηγύριζε κανείς για την πρόκριση, ο μισθός θα έφτανε αυτόματα στα 1000€. Τέτοιου τύπου αντιδράσεις, σπασμωδικές και καθαρά εγωτιστικές, αναδεικνύουν και την (σχεδόν) πλήρη αποξένωση των πολιτικών υποκειμένων από τις κοινωνικές διεργασίες. Αυτοί που γράφουν τέτοια πράγματα η μόνη σχέση που έχουν με την μπάλα είναι η μπάλα παγωτό. Δυστυχώς, ζούμε σε μία κοινωνία που το μεγαλύτερο μέρος της πανηγυρίζει τις νίκες της Εθνικής Ελλάδας και όχι τις ήττες της, ακούει Λαυρέντη Μαγειρίτσα ή Παολα και όχι black metal, ψηφίζει συστημικά κόμματα και δεν συμμετέχει σε ριζοσπαστικές διαδικασίες και διάφορα άλλα τέτοια ωραία. Αυτή, λοιπόν, την κατάσταση ή την αποδέχεσαι και παλεύεις ενάντιά της, αλλά πάντα σε συνδιαλλαγή μαζί της και αναγνωρίζοντας τα όρια και τις αντιφάσεις, ή την βλέπεις φιλοτομαριστικά  και μένεις στη γυάλα σου νομίζοντας ότι μόνο εσύ έχεις δίκιο και είσαι αμόλυντος επαναστάτης. Το ποδόσφαιρο, όπως και κάθε μαζική και κοινωνική εκδήλωση, κρύβει μέσα του χιλιάδες αντιφάσεις. Όποιος πανηγύρισε χτες με την πρόκριση της Εθνικής ούτε χρυσαυγίτης είναι ούτε καναπεδάτος κριτής των πάντων ούτε άβουλο (ζώ)ον. Απλά γούσταρε που είδε σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα να κερδίζει η ομάδα του. Σιγά το πράμα δηλαδή!

8. Ακόμα και οι ίδιοι Βραζιλιάνοι που διαδηλώνουν και αγωνίζονται, εκφέρουν λόγο ενάντια στη FIFA και τις πολυεθνικές και όχι ενάντια στο ποδόσφαιρο γενικά και αόριστα. Όσοι παρακολουθούν τα εξωαγωνιστικά τεκταινόμενα του Μουντιάλ, θα έχουν παρατηρήσει την απομαζικοποίηση των διαδηλώσεων. Μήπως, τελικά, οι Βραζιλιάνοι αφοσιώθηκαν στο Μουντιάλ; Μήπως, τελικά, είδαν τα όρια του αγώνα τους και αποφάσισαν να μην τον εκφυλίσουν; Σίγουρα, δεν είμαστε εμείς αυτοί που θα βγάλουν πόρισμα για το τι γίνεται και τι όχι στους αγωνιζόμενους κατοίκους των πόλεων και των φαβέλας της Βραζιλίας. Από την άλλη όμως, αλήθεια, όλους αυτούς τους αγνούς επαναστάτες, δεν τους προβληματίζει αυτή η τροπή των πραγμάτων; Ή χαλάει η γραμμική ανάγνωση των πραγμάτων που έχουν στο μυαλό τους;

9. Ο γράφων δεν στήριζε, δεν στηρίζει και δεν θα στηρίξει ποτέ την Εθνική Ελλάδας. Όχι μόνο για διεθνιστικούς ή αντιεθνικιστικούς λόγους, αλλά γιατί, πολύ απλά, σε αυτήν την ομάδα παίζουν παίκτες που έχει συνηθίσει να τους βρίζει, όταν τους βλέπει να αγωνίζονται ενάντια στην ομάδα του. Και δεν γίνεται σε καμία περίπτωση τη μία μέρα να βρίζω τον Μανιάτη ή τον Τζαβέλλα και την άλλη να λέω «μπράβο παιχτούρα μου». Τόσο απλά. Δεν συγκινούμαι από αερολογίες του στυλ «άλλο πράμα η ομάδα σου άλλο πράμα η Εθνική». Όταν είσαι οπαδός μιας ομάδας, οφείλεις κάποια πράγματα να τα βλέπεις ως έχουν και όχι όπως σε βολεύουν. Μία ομάδα υποστηρίζεις και όχι εκατό. Και η Εθνική Ελλάδας για εμένα είναι απλά μία ακόμα ποδοσφαιρική ομάδα και τίποτε παραπάνω.

10. Το μόνο που οφείλει να μας προβληματίσει είναι ότι ύστερα από κάθε νίκη της Εθνικής παρακαλάμε να μην έχουμε τραυματισμούς μεταναστών από Ελληνάρες. Αυτό από μόνο του δείχνει ότι καμία νίκη της Εθνικής δεν μπορεί να περάσει στο απυρόβλητο με πρόσχημα τον πανηγυρισμό. Όμως, δεν βρισκόμαστε πια στο 2004. Έπειτα από δέκα χρόνια κοινωνικών, πολιτισμικών, οικονομικών και πολιτικών διεργασιών και ανακατατάξεων στην ελληνική κοινωνία, τίποτα δεν είναι το ίδιο. Αν αυτή η πρόκριση είχε έρθει δέκα χρόνια πριν, ναι, σήμερα θα διαβάζαμε για χτυπημένους μετανάστες. Και ναι, οι Έλληνες που θα πανηγύριζαν στην Ομόνοια (και στην κάθε Ομόνοια ανά τη χώρα) θα ήταν χιλιάδες και όχι αυτοί οι ελάχιστοι που πήγαν χτες. Αυτό από μόνο του λέει πολλά σε σχέση με το πως βιώνονται πλέον οι εθνικές αθλητικές επιτυχίες και αν αποτελούν λόγο για να βγει ο κόσμος στο δρόμο. Λες και βγαίνει για άλλα πράγματα δηλαδή και μας πείραξε αυτό…

11. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα κοινωνικής αφασίας. Όταν τέλειωσε το ματς, βγαίνει ζωντανά στον αέρα της αθλητικής εκπομπής του MEGA ο απεσταλμένος του καναλιού στη Βραζιλία μαζί με δύο Ελληνοβραζιλιάνους που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στη «χώρα του καφέ» (ήταν καιρός για ένα κλισέ). Ο ένας εξ αυτών, αρκετά ευτραφής, αδυνατεί να καταλάβει γιατί το κοινό στο γήπεδο στήριζε την Ακτή Ελεφαντοστού και όχι την Ελλάδα. Στο ίδιο μήκος κλίματος κινείται και ο δημοσιογράφος. Όσοι είδατε το ματς, σίγουρα θα ακούσατε τις διθυραμβικές ιαχές όποτε είχαν την κατοχή της μπάλας οι Ιβοριανοί. Η εξήγηση που θα δώσουμε στον φίλτατο Ελληνοβραζιλιάνο είναι η εξής. Είσαι ένας ευτραφής λευκός σε μία χώρα που οι μαύροι/μελαμψοί εξακολουθούν να έχουν (τυπικά) λιγότερα δικαιώματα, να συνωστίζονται στις φαβέλες και να αδυνατούν να βγάλουν προς το ζην. Επίσης, όλοι οι Λατινοαμερικάνοι (με εξαίρεση, ίσως, τους Αργεντίνους) βλέπουν στο πρόσωπο των Ευρωπαίων τους αποικιοκράτες που τους «εκπολίτισαν» και συνεχίζουν να κάνουν κουμάντο 500 χρόνια μετά. Τώρα κατάλαβες (και εσύ και ο δημοσιογράφος) γιατί οι φίλαθλοι στήριζαν τα ελεφαντόδοντα και όχι τις καρυάτιδες; Την αγάπη μας…

 samaras