«Δεν είχα άλλη επιλογή... αν έμενα θα με σκότωναν»...

Συγκλονιστική έκθεση της Human Rights Watch για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα

| 09/06/2016

Την «κορυφή» του «παγόβουνου» της φρίκης που βιώνουν τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα από την στιγμή που θα ξεκινήσει η «Οδύσσεια» τους μέχρι και τις χώρες προορισμού, ακόμη κι αν πρόκειται για εκείνες του περίφημου «Σκανδιναβικού μοντέλου», περιγράφει έκθεση του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch).

Επικεντρώνοντας στην Σουηδία, η HRW σημειώνει ότι τα ασυνόδευτα παιδιά στην χώρα αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις και δυσκολίες στην λήψη κρίσιμης φροντίδας και υποστήριξης.

Πάνω από 35.000 ασυνόδευτα παιδιά ζήτησαν άσυλο στη Σουηδία το 2015, αριθμός που συνιστά μεγάλη αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια (7.000 παιδιά το 2014). Τα περισσότερα προέρχονται από χώρες όπου αντιμετωπίζουν βία και διώξεις. Η πλειοψηφία είναι από Αφγανιστάν, Συρία, Σομαλία, Ερυθραία, Ιράκ και Αιθιοπία. Περίπου τα μισά είναι 15 ετών ή νεότερα και τα 2.847 είναι κορίτσια.

Αυτά τα παιδιά ταξίδεψαν μόνα τους στην Ευρώπη ή χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους κατά την διάρκεια του ταξιδιού, ενώ συχνά έχουν βιώσει τραυματικές καταστάσεις αλλά και βία.

Η έκθεση των 32 σελίδων με τίτλο «Αναζητώντας Καταφύγιο: Ασυνόδευτα Παιδιά στη Σουηδία» τεκμηριώνει ελλείψεις του συστήματος που εμποδίζουν τα παιδιά να λάβουν την φροντίδα που προβλέπεται τόσο από τα διεθνή πρότυπα όσο και από το σουηδικό δίκαιο.

προσφυγοπουλα2

Μεταξύ άλλων τα παιδιά υπομένουν μεγάλες καθυστερήσεις στον ορισμό νόμιμων κηδεμόνων, ενώ περιμένουν μήνες πριν συναντηθούν με έναν κοινωνικό λειτουργό ή φορέα παροχής υγειονομικής περίθαλψης.

Επιπλέον, η έκθεση διαπιστώνει ότι, εν μέσω ενός ευρύτερου όγκου υποθέσεων ασύλου υπάρχει έλλειψη ιεράρχησης των αιτήσεων των ευάλωτων ασυνόδευτων παιδιών. Το αποτέλεσμα είναι κάποια παιδιά να έχουν υποστεί μεγάλες καθυστερήσεις στην επεξεργασία των αιτήσεων ασύλου τους. Από τα 44 παιδιά με τα οποία μίλησε η Human Rights Watch τα 34 αναφέρουν ότι ακόμη αναμένουν την τελική συνέντευξη για άσυλο, μεταξύ των οποίων τα 12 βρίσκονται στην Σουηδία για πέντε μήνες ή περισσότερο.

Επίσης, τα κορίτσια που έχουν υποστεί σεξουαλική βία δεν έχει εντοπιστεί ή περιμένουν ακόμη την ειδική φροντίδα που δικαιούνται. Η Νάντια, ένα 16χρονο κορίτσι από το Αφγανιστάν, κατήγγειλε ότι ένας λαθρέμπορος στην Τουρκία την βίασε κατ’ επανάληψη, αλλά όταν το είπε στον Σουηδό κοινωνικό λειτουργό της, δεν στάλθηκε για την αναγκαία περίθαλψη και ψυχολογική υποστήριξη.

Τα κορίτσια είπαν ακόμη ότι στεγάζονται ομαδικά σε δομές με πολύ λίγα ή καθόλου άλλα κορίτσια, ενώ μερικά κορίτσια κατήγγειλαν παρενοχλήσεις από τους συγκατοίκους τους.

Στις 20 Απριλίου, η Σουηδική Υπηρεσία Μετανάστευσης είχε 31.234 εκκρεμείς αιτήσεις ασύλου από ασυνόδευτα παιδιά και δεν ήταν σε θέση να δώσουν στους αιτούντες έναν εκτιμώμενο χρόνο επεξεργασίας. Η Hiyab Α, ένα 16χρονο κορίτσι από την Ερυθραία, είπε ότι η ανησυχία για την αίτησή της έχει επηρεάσει την ικανότητά της να επικεντρωθεί στην τάξη: «Πηγαίνω στο σχολείο, αλλά δεν μπορώ να σκεφτώ γιατί ανησυχώ για τα χαρτιά μου και το άσυλο».

Από τα παιδιά περιγράφονται επίσης μεγάλες καθυστερήσεις στο διορισμό κηδεμόνων, καθιστώντας πιο δύσκολο για αυτά να λάβουν υποστήριξη και εκπαίδευση. Ο σουηδικός νόμος περί κηδεμόνων για τους ασυνόδευτους ανηλίκους δεν παρέχει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για το ορισμό κηδεμόνα.

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που η Σουηδία έχει επικυρώσει, απαιτεί από τις χώρες να αξιολογούν και να αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα τα ασυνόδευτα παιδιά. Η Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η οποία αξιολογεί τη συμμόρφωση των χωρών με τη σύμβαση, είπε ότι θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα σε αιτήσεις παροχής ασύλου από ασυνόδευτα παιδιά.

Πολλά από τα παιδιά έχουν υποστεί βία όχι μόνο από τους λαθρέμπορους, αλλά και από περιπτώσεις κατάχρησης εξουσίας των αρχών.

Ο Abroon Ν, ένα 13χρονο αγόρι από την Σομαλία, δήλωσε, ότι οι λιβυκές αρχές τον φυλάκισαν. Δείχνοντας το κεφάλι του, μας είπε: «Όταν ήμουν στη φυλακή στη Λιβύη με χτύπησαν στο κεφάλι. Ένας από αυτούς πήρε ένα σιδερένιο κομμάτι και με χτύπησε».

Ο Wafa U., 15 χρόνων από Αφγανιστάν λέει ότι «θυμάμαι ολόκληρο το ταξίδι και δεν μπορώ να σταματήσω τα δάκρυα που μου έρχονται» την ώρα που διηγείται τις έξι προσπάθειες που έκανε για να περάσει από την Ελλάδα στην Ιταλία ως λαθρεπιβάτης.

Ο Rasoul, ένα 9χρονο αγόρι από το Αφγανιστάν, δεν ξεχνά την εικόνα των ανθρώπων να πνίγονται στη Μεσόγειο Θάλασσα: «Στο δρόμο είχαμε πολλά προβλήματα. Είδα ανθρώπους να πνίγονται …. Ήμουν φοβισμένος και ένιωσα πολύ άσχημα. Έχω ακόμα προβλήματα. Έχω εφιάλτες γι ‘αυτό».

Ο Saare V., ένα 16χρονο αγόρι από την Αιθιοπία, είπε ότι η βάρκα του σχεδόν βυθίστηκε κατά τη διάρκεια του περάσματος από τη Λιβύη προς την Ιταλία. Είπε ότι είχε στριμώχτηκε στην παλιά και υπερφορτωμένη βάρκα επειδή «δεν είχα άλλη επιλογή. Αν έμενα στην Λιβύη, μπορεί να με σκότωναν»

Η Lana, ένα 16χρονο κορίτσι από το Ιράκ είπε ότι νεαροί άνδρες της επιτέθηκαν «σωματικά» στα σύνορα μεταξύ Σερβίας και Ουγγαρίας.

Τέσσερα παιδιά είπαν ότι είχαν χωριστεί από τις οικογένειές τους, στα σύνορα μεταξύ του Ιράν και Τουρκίας. Ένα είπε ότι οι αρχές συνέλαβε τους γονείς του, όταν αυτός και η οικογένειά του προσπάθησαν να διασχίσουν τα σύνορα. Αφού χωρίστηκαν, συνέχισε με μια ομάδα άλλων αγοριών. Ένα άλλο είπε ότι οι λαθρέμποροι τον χώρισαν από την οικογένειά του στα σύνορα…

ÅÉÄÏÌÅÍÇ-ÊÁÔÁÕËÉÓÌÏÓ ÌÅÔÁÍÁÓÔÙÍ ÊÁÉ ÐÑÏÓÖÕÃÙÍ // ÁÍÏÉÎÁÍ ÁÐÏ ÔÏ ÐÑÙÉ ÔÁ ÓÕÍÏÑÁ ÅËËÁÄÁÓ-ÐÃÄÌ ÊÕÑÉÙÓ ÃÉÁ ÏÉÊÏÃÅÍÅÉÅÓ ÊÁÉ ÁÔÏÌÁ ÌÅ ÊÉÍÇÔÉÊÁ ÐÑÏÂËÇÌÁÔÁ (EUROKINISSI/ÔÁÔÉÁÍÁ ÌÐÏËÁÑÇ)