Αφιέρωμα στο εξωφρενικά βίαιο και απολαυστικό cult σινεμά του Quentin Tarantino

Βία, λουτρά αίματος, γυναικεία πόδια και αγαπημένα soundtracks.

| 25/02/2018

Οι ταινίες με gore στοιχεία, δηλαδή αίμα και βία σαν να βγήκαν από κόμικς, αποτελούν υποκατηγορία των ταινιών τρόμου. Όταν όμως  το gore ή splatter στυλιζάρεται και συνοδεύεται από μη-γραμμική εξέλιξη της πλοκής, σατυρική διάθεση, στοιχεία western και νέο-noir, τότε έχουμε το ιδιαίτερο κινηματογραφικό σύμπαν που πλάθει με τόση πρωτοτυπία ο Quentin Tarantino.

Το γεγονός που στάθηκε αφορμή για να ασχοληθεί ο Tarantino με τον κινηματογράφο σύμφωνα με τον ίδιο, δεν ήταν τόσο ότι παρακολούθησε μαθήματα θεάτρου- και αυτό γιατί τα παράτησε μετά από δυο χρόνια-αλλά η δουλειά του σε κατάστημα ενοικίασης ταινιών. Εκεί ήταν που ήρθε σε επαφή με ανθρώπους με πάθος για τις ταινίες και  παρατήρησε το είδος των ταινιών που προτιμούνταν από τους πελάτες, επηρεάζοντας την μετέπειτα καριέρα του. Τόσο στις αρχικές ανεξάρτητες παραγωγές όσο και στις μετέπειτα πιο εμπορικές, ο σκηνοθέτης αντιπαθούσε την «τοποθέτηση προϊόντων», οπότε δημιούργησε δικές του μάρκες, που εμφανίζονται σε σκηνές σε πολλές από τις ταινίες, δίνοντας την εντύπωση ότι ο Ταραντίνο έχει το δικό του «καταναλωτικό σύμπαν». Γνωστότερα είναι το ταχυφαγείο με θέμα την Χαβάη,« Big Kahuna Burger», η μάρκα τσιγάρων «Red Apple» και το εστιατόριο με θέμα 50’s,«Jack Rabbit Slim’s». Επίσης, τα soundtracks είναι πολλές φορές ροκ επιτυχίες των 60’s και 70’s σε εκτελέσεις με ισπανική κλασσική κιθάρα.

Από σκηνοθετική άποψη, υπάρχουν συγκεκριμένες λήψεις που τον καθιστούν χαρακτηριστικό όπως η λήψη «μέσα από το πορτ-μπαγκάζ του αυτοκινήτου» ή πολλές φορές οι ήρωες ανοίγουν και κλείνουν μια πόρτα και οι τίτλοι αρχής είναι μετά την πρώτη σκηνή της ταινίας. Ενδιαφέρον επίσης είναι ότι πολλές σκηνές τοποθετούνται σε εστιατόρια ή δείχνουν την προετοιμασία φαγητού με γκρο πλαν στα χέρια και διάφορα αντικείμενα. Η τεχνική του γκρο πλαν χρησιμοποιείται τόσο όταν μιλά κάποιος και η κάμερα εστιάζει απότομα στο πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται(όπως και στο Kill Bill Vol.2 στη σκηνή με την Uma Thurman και τον David Carradine),όσο και στα χέρια του πρωταγωνιστή που εκτελούν μια κίνηση και είναι κύριο χαρακτηριστικό του Brian De Palma. Τα γυμνά πόδια, τα δάxτυλα και ό,τι σχετίζεται με αυτά(συζήτηση για μασάζ ποδιών στο Pulp Fiction) είναι επίσης συχνό μοτίβο.

Ο Tarantino έχει επιβεβαιώσει ότι οι ταινίες του κατατάσσονται σε δυο κόσμους: ο «Realer Than Real World» και ο «Movie Movie». Το πρώτο μοιάζει με πραγματικό κόσμο, μόνο που είναι περισσότερο εξιδανικευμένο, ενώ το δεύτερο μπλέκει το μεταφυσικό στοιχείο και συγκλίνει προς το σύμπαν ταινιών και κόμικ. Υπάρχουν ήρωες που είναι τοποθετούνται σε ένα από αυτούς τους κόσμους και άλλοι που μετακινούνται ελεύθερα για χάρη της πλοκής. Οι δυο κόσμοι συνδέονται όμως εφαπτομενικά μεταξύ τους, αφού οι ταινίες του  «Movie Movie» είναι ταινίες που προβάλλονται στον «Realer Than Real World».

Ο πιο χαρακτηριστικός ρόλος από όλες τις ταινίες του είναι αναμφίβολα αυτός της νύφης του Kill Bill, μια ηρωίδα που διακατέχεται από εκδίκηση και θυμό για το μέλλον που της στέρησε ο Bill. Μέχρι να τον αντιμετωπίσει ωστόσο στο τέλος της δεύτερης ταινίας καλείται να συγκρουστεί με τις γυναίκες συνεργάτιδές του, προκειμένου να πάρει το αίμα της πίσω. Ψυχρή, δυναμική, αθυρόστομη απορρίπτει κάθε έννοια θηλυκότητας ενώ ακόμη και η κίτρινη εφαρμοστή φόρμα αναδεικνύει το σώμα της ως εργαλείο αφανισμού και επιθετικότητας. Αυτός ίσως και να είναι από τους ελάχιστους γυναικείους χαρακτήρες σε όλη την φιλμογραφία του που αποτυπώνεται έτσι. Στην πλειοψηφία τους, οι υπόλοιποι θηλυκοί χαρακτήρες, από το Django Unchained μέχρι το Pulp Fiction, εκτός του ότι έχουν ελάχιστους διαλόγους, τις περισσότερες φορές αναδεικνύονται ως το εμφανίσιμο, συναισθηματικό στήριγμα του υπεραρρενωπού, βίαιου και μηδενιστικού άντρα-δολοφόνου.

Παρουσιάζουν ένα χειραφετητικό πρότυπο οι ταινίες του Ταραντίνο ή εγκλωβίζονται στα λουτρά αίματος ή τις μάτσο συμπεριφορές; Στην πραγματικότητα, μπορούν να εντοπιστούν ψήγματα διασκορπισμένα σε διάφορες ταινίες, όπως ο διάχυτος αντιφασισμός του Inglorious Basterds ή η κριτική στο σύστημα καταπίεσης των μαύρων στο Νότο τον 19ο αιώνα στο  Django Unchained, πάντα ωστόσο ιδωμένα μέσα από ένα πρίσμα βίας και αντι-βίας. Οι ταινίες του Ταραντίνο εξιστορούνται πάντα από την πλευρά του μικροκακοποιού ή/και του καταπιεσμένου που αναγκάζεται να θωρακιστεί με το κοινότυπο πια μάτσο πρότυπο για να επιβιώσει. Αυτή η επιτέλεση υποβοηθάται και προωθείται από τις κινηματογραφικές φόρμες των western και των ασιατικών ταινιών δράσης, οπότε έχουμε ένα δίδυμο πρωταγωνιστών που είτε είναι χρόνια συνεργάτες ή λόγω πλοκής αποκτούν κοινό στόχο και με κίνητρο την εκδίκηση διατρέχουν μεγάλες αποστάσεις προκειμένου να επιτύχουν το τελικό σχέδιό τους. Αυτό όμως που αποζητούν είναι μια λανθάνουσα εξιλέωση, που έρχεται με το βίαιο και αιματηρό φινάλε και σηματοδοτεί συχνά τον θάνατο και την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, ως τελική θυσία.

Αυτό το ταξίδι περιγράφει κάθε φορά με την χαρακτηριστική του οπτική ο Quentin Tarantino, καθιστώντας τον ένα από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες του σύγχρονου σινεμά, που ισορροπεί πάντα ανάμεσα στο εμπορικό b-movie είδος και στο cult cinema.