Κλιματική  αλλαγή: το οικο- άγχος είναι πολύ διαδεδομένο ανάμεσα στους νέους όλου του κόσμου

| 18/09/2021

Μια νέα μελέτη  αναδεικνύει το μέγεθος του άγχος που νιώθουν πολλοί νέοι εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Όντως πάνω από τους μισούς θεωρούν ότι η ανθρωπότητα είναι καταδικασμένη και ότι οι κυβερνήσεις δεν αντιδρούν με κατάλληλο τρόπο.

( Από το Santé magazine 15/9/2021, Μετάφραση : Δημήτρης Οικονομίδης, ψυχίατρος )

Περίληψη

Η κλιματική αλλαγή έχει σημαντικές επιπτώσεις  στην υγεία και το μέλλον των παιδιών και των νέων αλλά οι τελευταίοι [ οι νέοι ] έχουν την αίσθηση ότι έχουν μικρή ισχύ για να περιορισθούν αυτές οι ζημιές. Πράγμα που τους καθιστά ευάλωτους απέναντι σε ένα αυξανόμενος άγχος λόγω του κλίματος: το οικο-άγχος. Σε ποιο βαθμό αυτό το άγχος είναι διαδεδομένο ανάμεσα στους νέους ; Δημοσιεύθηκε μια μελέτη, που θεωρείται ως η πρώτη παγκόσμιας εμβέλειας , σχετικά με το άγχος των νέων που συνδέεται με το κλίμα και σχετικά με το πώς αντιλαμβάνονται τις αντιδράσεις των κυβερνήσεων τους. Η μελέτη διεξάχθηκε από διάφορα πανεπιστήμια* και χρηματοδοτήθηκε από την ΜΚΟ Avaaz. Η μελέτη βασίζεται σε 10000 νέους [ που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο ], ηλικίας 16 έως 25 ετών απ΄ο10 χώρες ( Αυστραλία, Βραζιλία,  Γαλλία, ΗΠΑ, Ινδία, Μεγάλη Βρετανία, Νιγηρία, Πορτογαλία, Φιλιππίνες, Φινλανδία ).

 « Το μέλλον είναι τρομακτικό » για το 75% των νέων.

Τα αποτελέσματα δείχνουν καταρχάς ότι τους νέους που ερωτήθηκαν τους απασχολεί η κλιματική αλλαγή ( 59% δηλώνουν πολύ ή εξαιρετικά ανήσυχοι ) και πάνω από 50% νιώθουν λύπη, θυμό, άγχος, ανημποριά και ενοχή.

Περίπου οι μισοί ( 45% ) δήλωσαν ότι τα συναισθήματά τους σχετικά με την κλιματική αλλαγή έχουν αρνητική επίπτωση στην καθημερινή τους ζωή. Οι συμμετέχοντες κατά μεγάλη πλειοψηφία (83% ) θεωρούν ότι « οι άνθρωποι δεν φρόντισαν τον πλανήτη ».

Τέλος, 75% πιστεύουν ότι «το μέλλον είναι τρομακτικό» και 56% εκτιμά ότι « η ανθρωπότητα είναι καταδικασμένη στην αποτυχία»/ Μια ψυχολογική σύνθλιψη που συνδέεται « με την απραξία  των κυβερνήσεων ».

Η απραξία των κυβερνήσεων είναι καταφανής

Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό  The Lancet Planetary Health διαπιστώνει εξίσου ότι το οικο-άγχος συνδέεται σε αξιοσημείωτο βαθμό με την απραξία που αντιλαμβάνονται οι νέοι εκ μέρους των κυβερνήσεων και το συναίσθημα προδοσίας που δημιουργεί αυτή την απραξία. Έτσι, 58% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι οι κυβερνήσεις « τους προδίδουν και /ή προδίδουν τις μελλοντικές γενιές ». Ενώ 64% δήλωσε ότι οι κυβερνήσεις τους δεν έκαναν αρκετά πράγματα για να αποφύγουν μια κλιματική καταστροφή. Οι ερευνητές υπογραμμίζουν λοιπόν το γεγονός ότι η κλιματική αλλαγή αλλά και η έλλειψη κυβερνητικών μέτρων συνιστούν δύο διακριτούς παράγοντες ψυχολογικού στρες που απειλούν την υγεία και το ευ ζην των νέων γενιών.

Σύμφωνα με την Caroline Hickman, του Πανεπιστημίου του de Bath και μιας από τους κύριους συμμετέχοντες στη μελέτη : « Αυτή η μελέτη περιγράφει εύγλωττα μια εικόνα γενικευμένου  τρομακτικού άγχους που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή στα παιδιά μας και τους νέους μας. Για πρώτη φορά γίνεται αναφορά στο ότι τα υψηλά επίπεδα ψυχολογικής σύνθλιψης στα παιδιά και τους νέους συνδέονται με την απραξία των κυβερνήσεων. Το άγχος των παιδιών μας είναι μια εντελώς ορθολογική αντίδραση, δεδομένων των  ακατάλληλων απαντήσεων που βλέπουν από πλευράς κυβερνήσεων. Τι πρέπει να καταλάβουν [ οι κυβερνήσεις ] για να δράσουν; ». Απόδειξη αυτού του κλίματος περιρρέουσας απαισιοδοξίας : 48% των νέων αναφέρουν ότι μίλησαν με άλλους για την κλιματική αλλαγή και ένιωσαν ότι τους αγνόησαν ή τους απέρριψαν.

Σε ποιες χώρες υπάρχει μεγαλύτερη ανησυχία

Οι νέοι που ζουν σε χώρες υπό ανάπτυξη και, επίσης, του νοτίου ημισφαιρίου, εξέφρασαν τη μεγαλύτερη ανησυχία. Ο συνολικός μέσος όρος αυτών που θεωρούν ότι « το μέλλον είναι τρομακτικό με γνώμονα την κλιματική αλλαγή το 2021 » ανέρχεται σε 75% και 5 χώρες βρίσκονται πάνω από αυτόν: Αυστραλία ( 76% ), Ινδία ( 80%), Πορτογαλία ( 81% ), Βραζιλία ( 86% ) και Φιλιππίνες ( 92% ). Η Γαλλία είναι μόλις κάτω από το Μ.Ο. ( 74% ), η Μεγάλη Βρετανία ( 72% ),  Νιγηρία ( 70% ) και οι ΗΠΑ ( 68% ). Οι νέοι της Φινλανδίας με 56% φαίνεται να είναι μακράν οι πιο αισιόδοξοι παρόλο που οι μισοί δηλώνουν « τρομοκρατημένοι από το μέλλον ».

Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι « οι κυβερνήσεις πρέπει να δράσουν για να προστατέψουν την ψυχική υγεία των νέων, δεσμευόμενες σε μια ηθική και συλλογική δράση που να βασίζεται σε πολιτικές ενάντια στην κλιματική αλλαγή». ΓΗ μελέτη αυτή έρχεται … μετά από τη δημοσίευση της αναφοράς της UNICEF η οποία αποκαλύπτει ότι 1 δις παιδιών από τα 2,2 δις που ζουν στη Γη είναι πολύ εκτεθειμένα στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης διότι ζουν σε μία από τις 33 χώρες που έχουν κατηγοριοποιηθεί «πολύ υψηλού κινδύνου », εξαιτίας: καύσωνα, έλλειψης νερού, κυκλώνων, μόλυνσης, πλημμυρών, μεταδοτικών νόσων … «Αυτός ο αριθμός δεν αφορά προς το παρόν παρά τα παιδιά που βρίσκονται σε τέτοιες καταστάσεις, το νούμερο αυτό κινδυνεύει να χειροτερέψει όσο οι επιπτώσεις της κλιματικής απορρύθμισης θα γίνονται πιο βαριές », αναφέρουν οι συγγραφείς.

 

* Πανεπιστήμιο του Bath, Πανεπιστήμιο του Helsinki, NYU Langone Health, Πανεπιστήμιο του East Anglia, Stanford Medicine Center for Innovation in Global Health, Oxford Health NHS Foundation Trust, The College de Wooster, Alliance pour la psychiatrie climatique.

ΣτΜ:     αυτό το είδος άγχους δεν έχει κάτι το παθολογικό. Νιώθω, παρόλα αυτά την ανάγκη να το υπογραμμίσω διότι δεν αποκλείω να υπάρξουν « ψυχολογικοποιήσεις » του τύπου: υπάρχει μεν κλιματική αλλαγή αλλά το άγχος αυτό αφορά ευάλωτους ψυχισμούς και, επόμενα, είναι προσωπικό πρόβλημα και ατομική υπόθεση και ευθύνη των νεών αυτών να δουν κάποιον ειδικό. Τα να ζητήσει κάποιος, ενδεχομένως βοήθεια, δεν αναιρεί το γεγονός ότι η γενεσιουργός αιτία αυτού του άγχους δεν βρίσκεται στον  ατομικό ψυχισμό και την οικογενειακή ιστορία. Επιγραμματικά και αφοριστικά: ο καπιταλισμός βλάπτει σοβαρά και την υγεία και την ελπίδα.