"Πακέτο" με τον ΟΛΠ και οι αρχαιότητες;

Το προωθούμενο ξεπούλημα του ΟΛΠ απειλεί και την πολιτιστική κληρονομιά.

| 07/10/2015

Ξεκίνησε χθες στο Δ΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας η εξέταση της προσφυγής των Δικηγορικών Συλλόγων Πειραιά και Θεσσαλονίκης, της ΟΜΥΛΕ και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά, κατά της πώλησης του ΟΛΠ. Εκτός από τους παραπάνω, υπομνήματα καταθέτουν και άλλοι φορείς, τα οποία αναμένεται να συγκεντρωθούν και να εξεταστούν μέχρι την Τρίτη 13 Οκτωβρίου και στη συνέχεια, σε διάστημα περίπου ενός μήνα, το δικαστήριο θα εκδώσει την απόφασή του.

Ανάμεσα στις διάφορες πλευρές, σημαντικό υπόμνημα κατέθεσε και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων. [“Υπόμνημα υπέρ της αίτησης ακύρωσης της από 5/3/2014 “Πρόσκλησης για την εκδήλωση ενδιαφέροντος αναφορικά με την απόκτηση πλειοψηφικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της ΟΛΠ ΑΕ” του ΤΑΙΠΕΔ ΑΕ”]

Οι αρχαιολόγοι δηλώνουν αντίθετοι “στο επιχειρούμενο ξεπούλημα του ΟΛΠ, πόσο μάλλον που εντός της χερσαίας ζώνης τού ΟΛΠ, που θα παραχωρηθεί σε ιδιωτικά κεφάλαια, περιλαμβάνονται σημαντικά αρχαιολογικά μνημεία, όπως τμήμα του αρχαίου τείχους του Πειραιά, ο τύμβος των Σαλαμινομάχων και ο ιστορικός τόπος της ναυμαχίας της Σαλαμίνας, βιομηχανικά μνημεία και κτίρια που προορίζονταν για να μετατραπούν σε Μουσεία του ΥΠΠΟ”.

Υπενθυμίζουν μάλιστα στο ΔΣ του ΤΑΙΠΕΔ ότι “σύμφωνα με το Σύνταγμα της χώρας, τον Αρχαιολογικό Νόμο, αλλά ακόμη και σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο 3986/2011, δεν έχει κανένα δικαίωμα ούτε να διαχειρίζεται, ούτε πολύ περισσότερο να ‘παραχωρεί’ αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία σε ιδιώτες! Η πολιτιστική κληρονομιά της χώρας δεν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης ή ιδιωτικοποίησης. Ανήκει σε όλους τους πολίτες της χώρας και προστατεύεται ως κοινή κληρονομιά, συμβάλλοντας στην ιστορική μνήμη και ταυτότητα, την προστασία του φυσικού και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη”.

Καλούν επίσης το υπουργείο Πολιτισμού “να υπερασπιστεί την εφαρμογή του Συντάγματος και του Αρχαιολογικού Νόμου με κάθε τρόπο”.

Στο υπόμνημα σημειώνεται ότι ο διαγωνισμός παραχώρησης του μετοχικού κεφαλαίου του ΟΛΠ, άρα και της χερσαίας ζώνης λιμένος στην οποία περιλαμβάνονται οι εν λόγω αρχαιότητες, “απειλεί να επιφέρει μείζονες αλλοιώσεις και μη αναστρέψιμες βλάβες εντός κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων, σε άμεσο περιβάλλον μνημείων και εντός κηρυγμένου ιστορικού τόπου, κατά παράβαση του άρθρου 24 του Συντάγματος, των διατάξεων του Ν. 3028/2002 και των Διεθνών Συμβάσεων Προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς”.

Τα μνημεία, οι αρχαιολογικοί χώροι και προβλεπόμενα Μουσεία, που βρίσκονται άμεσα σε κίνδυνο σε περίπτωση που προχωρήσει ο υπό εξέταση διαγωνισμός είναι:

Ο αρχαιολογικός χώρος της Ηετιώνιας Πύλης μαζί με τη θέση Καστράκι. Πρόκειται για μία από τις πύλες των τειχών του Πειραιά και μάλιστα τις καλύτερα σωζόμενες. Ο χώρος έχει αναστηλωθεί πρόσφατα από το Υπουργείο Πολιτισμού με σκοπό να είναι επισκέψιμος και να αναδεικνύεται η ιστορία της αρχαίας πόλης του Πειραιά.

– Τμήματα του αρχαίου τείχους του Πειραιά (Κονώνειο), που ακόμη έρχονται στο φως κατά τις ανασκαφές του Μετρό. Το αρχαίο τείχος είναι εξ ολοκλήρου κηρυγμένο. Το τμήμα του αρχαίου τείχους που έχει αποκαλυφθεί στην Aκτή Τζελέπη και στην Ακτή Ξαβερίου βρίσκεται εντός και πλησίον της Χερσαίας Ζώνης ΟΛΠ.

Ο αρχαιολογικός χώρος του Τύμβου των Σαλαμινομάχων και ο ιστορικός τόπος της ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Κηρύχθηκε ως αρχαιολογικός χώρος και ιστορικός τόπος ο όρμος των Αμπελακίων με ολόκληρη την χερσόνησο της Κυνόσουρας και την χερσόνησο των Αμπελακίων, όπου η αρχαία πόλη της Σαλαμίνας, τον όρμο των Σεληνίων και τις νησίδες Αγ. Γεώργιο και Ψυττάλεια, επειδή στο χώρο αυτό έγινε η ναυμαχία της Σαλαμίνας.

Η κήρυξη συμπληρώθηκε το 2001 εκλαμβάνοντας ως αρχαιολογικό χώρο και τη θαλάσσια περιοχή στους όρμους Αμπελακίων και Σεληνίων Σαλαμίνας.

Στην χερσόνησο της Κυνοσούρας μετά την ναυμαχία στήθηκε το τρόπαιο της νίκης των Ελλήνων, από το οποίο προέρχεται και η ονομασία “Τροπαία άκρα”.

Η νησίδα Ψυττάλεια, που ήταν στην αρχαιότητα αφιερωμένη στον Πάνα και συνδέεται με την γνωστή απόβαση του Αριστείδη και τον φόνο των επιλέκτων Περσών. Ο χαρακτηρισμός του αρχαιολογικού-ιστορικού τόπου αποσκοπεί στην προστασία του χώρου της ιστορικής ναυμαχίας από απειλούμενες ριζικές επεμβάσεις που θα εξαφανίσουν κάθε στοιχείο ιστορικής μνήμης. Οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού προσπαθούν εδώ και πολλά χρόνια να αποκαθάρουν τον ιστορικό τόπο της σημαντικής ναυμαχίας από τις οχλούσες χρήσεις των ναυπηγείων που περιβάλλουν τον αρχαιολογικό χώρο και υποβαθμίζουν εντελώς την περιοχή, προκειμένου να καταστεί ένας επισκέψιμος τόπος ιστορικής μνήμης για τους πολίτες.

– Τα νεότερα μνημεία:

1. Σταθμός Επιβατών ΟΛΠ, κτήριο γνωστό ως “Παγόδα”, ένα κτίριο του μοντερνισμού (1962-1969) που αποτελεί και τοπόσημο για την περιοχή του Πειραιά

2. Το συγκρότημα Λιπασμάτων της Δραπετσώνας που αποτελούν βιομηχανικό μνημείο

3. Το κτήριο του Σιδηροδρομικού Σταθμού του ΟΣΕ κτίριο του 1904

4.Το συγκρότημα της Πολιτιστικής Ακτής Πειραιά, με εγκαταστάσεις που παρουσιάζουν ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, αποτελούν σημαντική μαρτυρία για την ιστορία και την ανάπτυξη του λιμανιού του Πειραιά (…)Πρόκειται για τα κτήρια του Silo, κατασκευή του μεσοπολέμου (1936-1938), που αποτελεί μια ενότητα με τον παρακείμενο ταινιόδρομο, το πλοίο-μουσείο “ΕΛΛΑΣ ΛΙΜΠΕΡΤΥ” και τις πενταόροφες αποθήκες του ΟΛΠ, καθώς και οι μόνιμες κτιστές δεξαμενές, γνωστές ως “Δεξαμενές Βασιλειάδη” (1898-1912), και πέτρινη αποθήκη του Μεσοπολέμου.

Εντός του κτιρίου του Silo έχει προγραμματιστεί η ίδρυση του δημόσιου Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων, μοναδικό στο είδος του για τη χώρα μας, το οποίο προγραμματίζεται να στεγάσει εξαιρετικά σημαντικά ενάλια ευρήματα.

Επιπλέον, εντός της Πολιτιστικής Ακτής υπήρχε η πρόβλεψη να ιδρυθεί Μουσείο Μετανάστευσης και Ιστορικό Αρχείο ΟΛΠ, ενώ και ο χώρος που προγραμματίζεται να ανεγερθεί το νέο αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά (δίπλα στο Καστράκι) βρίσκεται εντός της Χερσαίας Ζώνης ΟΛΠ.

 κονωνειο τειχος

[η παραπάνω φωτογραφία από εργασία μαθητριών στο μάθημα Αρχαίων Ελληνικών, με θέμα Τα τείχη στην αρχαιότητα]

Γεννήθηκε – και αυτή είναι μία από τις ελάχιστες βεβαιότητες που έχει – το 1970. Πουλούσε την εργατική του δύναμη επί χρόνια στον έντυπο και τον ηλεκτρονικό Τύπο. Μέχρι που του έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι ήταν το μόνο πράγμα που φοβόταν. Τώρα «αναρρώνει» στο Περιοδικό. Ελπίζει, για πάντα.