ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ ΣΕ ΝΙΞΟΝΚΤΟΝΙΑ | Pablo Neruda

Ένα δώρο στις 9 Γενάρη για τα γενέθλια... του προέδρου Νίξον

| 09/01/2018

Στις 9 Γενάρη 1913 γεννήθηκε ο Ρίτσαρντ Νίξον ο 37ος Πρόεδρος των ΗΠΑ, του σκανδάλου Watergate, ο μακελάρης του Βιετνάμ, ο οργανωτής του πραξικοπήματος της Χιλής, ο προστάτης της Εθνοφυλακής και ο δολοφόνος των φοιτητών στο Πανεπιστήμιο Kent, το φιλαράκι του Henry Kissinger… και ως δώρο γενεθλίων του προσφέρουμε αποσπάσματα από το τσεκούρι-ποίημα του Πάμπλο Νερούντα “Παρακίνηση σε Νιξονκτονία” σε απαράμιλλη μετάφραση της Δανάης Στρατηγοπούλου, έκδοσης 1973.


ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΕΛΕΣΙΔΙΚΗ

Τούτη είναι μια παρακίνηση σε μια ενέργεια πρωτάκουστη: ένα βιβλίο που έχει προορισμό: οι ποιητές, καινούριοι και παλιοί, πεθαμένοι και παρόντες, να στήσουμε στον τοίχο της Ιστορίας έναν ψυχρό και αλλόφρονα γενοκτόνο.

*

Στο βιβλίο γίνονται διαδοχικά: η κλήτευση του, η δίκη και η πιθανή εξαφάνιση του, που θα οφείλεται στο πολυάριθμο ποιητικό πυροβολικό, που για πρώτη φορά, εδώ θα ‘χει μπει σε δράση.

*

Η Ιστορία δοκίμασε την καταλυτική ικανότητα της Ποίησης και ούτε πολύ ούτε λίγο, σε αυτήν τώρα προσφεύγω.

*

Ο Νίξον συγκεντρώνει τα αμαρτήματα των προκατόχων του σε δολιότητα. Έφτασε στο ζενίθ όταν, μετά από συμφωνημένους όρους για την παύση πυρός, διάταξε τους πιο αιματηρούς, τους πιο καταστροφικούς, τους πιο θρασύδειλους βομβαρδισμούς στην Ιστορία του κόσμου.

*

Μόνο οι ποιητές είναι ικανοί να τον κολλήσουνε στον τοίχο και να τον κάνουνε κόσκινο, με τα πιο θανατερά τρίστιχα. Χρέος της ποίησης είναι να τον κάνει, με την δύναμη μιας ριπής ρυθμικής και ομοιοκατάληκτης, ένα άμορφο σφουγγαρόπανο.

*

Σχεδίασε μια οικονομική πολιορκία, με σκοπό την απομόνωση αι εξουδετέρωση της χιλιανής Επανάστασης. Στην ενέργεια αυτή χρησιμοποιεί διάφορους εκτελεστές, άλλους ξεμασκάρευτους σαν το φαρμακερό δίχτυ των κατασκόπων της Ι.Τ.Τ., κι άλλους κουμπωμένους, κρυφούς, διακλαδωμένους κρυφούς, διακλαδωμένους ανάμεσα στους φασίστες της χιλιανής αντιχιλιανής αντιπολίτευσης.

[…]

Διατηρώ σαν το πεπειραμένο μηχανικό, την εμπειρική μου επαγγελματικότητα: πρέπει να είμαι από καιρό σε καιρό, ένας βάρδος κοινής ωφέλειας, σαν να πούμε αρχιτσέλιγκας, μηχανοδηγός, πρωτοχτίστης (πρωτομάστορας), ζευγάς, ηλεκτροτεχνίτης ή και σκέτη ορντινάντσα του στρατού, έτοιμος να αποδυθώ σε κανονικό γρονθοκόπημα ή να πετάξω φωτιές κι απ’ τα αυτιά μου.

*

Δεν έχω γιατρειά: ενάντια στους εχθρούς του λαού μου, το τραγούδι μου είναι επιθετικό και σκληρό σαν πέτρα αραουκάνικη.

*

Μπορεί να είναι τούτη εδώ μια λειτουργία εφήμερη. Μα την εκτελώ. Και προσφεύγω στα όπλα τα πιο αρχαία της ποίησης: στο τραγούδι και στο παμφλέτο (σατιρική επιθετική φυλλάδα) που χρησιμοποιήθηκε από κλασικούς και ρομαντικούς και προωρίστηκε για την αφάνιση του εχθρού. Και τώρα προσοχή, πυροβολώ!

ΝΕΡΟΥΔΑ, Ίσλα Νέγρα, Γενάρης 1973


Ι

ΑΡΧΙΖΩ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ ΤΟΝ WALT WHITMAN

Πράξη αγάπης για την πατρίδα μου είναι

που σε καλώ απαραίτητε Αδελφέ,

γερό Γουώλτ Γουίτμαν, γκρίζο χέρι,

 

για να γίνει μπορετό, με την γενναία σου βοήθεια

να σκοτώσουμε από την ρίζα, στίχο το στίχο

τον Νίξον, τον αιμόχαρο Πρόεδρο.

 

Πάνω στη γη δεν υπάρχει ευτυχισμένος άνθρωπος,

κανένας δεν δουλεύει καλά στον πλανήτη

όσο η μύτη ανασαίνει στην Ουάσινγκτον.

 

Ζητώντας του γέρου-Βάρδου να με δικαιοδοτήσει,

αναλαμβάνω το χρέος μου σαν ποιητής

με όπλο μου το τρομαχτικό σονέτο.

 

Γιατί πρέπει να επιβάλλω δίχως οίκτο,

ποινή που ως τώρα σ’ άνθρωπο δεν απαγγέλθηκε:

να εκτελεστεί ένας στυγνός εγκληματίας,

όπου παρ’ όλα τα ταξίδια του στη σελήνη

εσκότωσε στη γη τόσους ανθρώπους

που να μου φεύγει το χαρτί, να σπάει η πέννα μου,

 

κάθε που γράφω το όνομα του αθλίου

του γενοκτόνου του Λευκού Οίκου


IV

ΑΥΤΟΣ

Κλητεύω τον φονιά και τον υποχρεώνω

να δικαστεί από τους φτωχούς ανθρώπους,

 

τους χθεσινούς, νεκρούς, τους τεφρωμένους,

αυτούς που δίχως γλώσσα και δίχως μυστικό

τυφλοί, γυμνοί κι ακρωτηριασμένοι

θέλουν να σε δικάσουν, Νίξον, χωρίς διάταγμα.


XVIII

ΠΕΡΙΓΡΑΦΩ ΤΟΝ ΑΝΔΡΑ

Πρέπει να δικαστούν τα ρυπαρά του χέρια

απ’ τους νεκρούς που με τον τρόμο σκότωσε

που κάτω από τα ρημαγμένα χώματα

 

προβάλλουνε σαν σπόροι της οδύνης

 

Γιατί είναι τούτη μια εποχή αναπάντεχη.

Ο Νίξον, στριμωγμένος αρουραίος

μ’ ολάνοιχτα τα μάτια του από τον τρόμο

 

τρύπιες σημαίες, βλέπει να ανασταίνονται.

 

Μέρα την μέρα στο Βιετνάμ πάντα νικήθηκε.

Ηττήθηκε στη Κούβα η μανία του

Και τώρα μες στη φοβισμένη δύση του

 

θέλει να ροκανίσει στη Χιλή, το τρωκτικό,

Μη ξέροντας πως μικροσκοπικοί χιλιανοί

Μάθημα θα του δώσουνε τιμής.

Γεννημένος το 1984 στην Λάρισα, εγκλωβισμένος για κάποια χρόνια στην Ιταλία, αντί να μάθει να ξυπνάει στις αίθουσες δικαστηρίων έμαθε να βρίσκεται στις αίθουσες κινηματογράφου καθώς και πίσω από φωτογραφικές μηχανές. Έκτοτε γράφει για ταινίες και για σινεμά (καθώς και για ό,τι άλλο σκέφτεται) και φωτογραφίζει για φωτορεπορτάζ και για ευχαρίστηση. Είναι μέλος του ΔΣ της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ), της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) και της Επιτροπής κρίσης και αξιολόγησης του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ).