Πριν τη λευκή σελίδα: Πώς “γεννήθηκε” ο “Κόπερφιλντ” του Ντίκενς

"Σε αυτό το βιβλίο ο Ντίκενς δημιούργησε πλάσματα που προσκολλώνται σε μας και μας τυραννούν"

| 05/03/2017

Τι υπάρχει στο «πριν» κάθε συγγραφέα, κάθε ποιητή; Σαν αναγνώστες βρισκόμαστε πάντα στο «μετά», στη στιγμή που «περπατάει» το έργο του κάθε λογοτέχνη. Τη στιγμή που κατεβάζουμε το βιβλίο από το ράφι και το ξεσκονίζουμε, ο δημιουργός «ξεσκονίζει» τις σκέψεις του, τις προσλαμβάνουσες και τα ερεθίσματα που θα οδηγήσουν το χέρι του στο χαρτί για να γράψει κάτι καινούριο. Η διαδικασία ίσως είναι επίπονη και κοπιαστική πνευματικά για τον ίδιο, όμως θέλουμε να συμμετάσχουμε. Το διάβασμα είναι απόλαυση, αλλά τι ήταν αυτό που άναψε τη σπίθα για να πάρει φωτιά η πένα και να «ζωντανέψει» η λευκή σελίδα; Ποια ήταν η αφορμή για να «γεννηθούν» τα μεγάλα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας; Ψάχνουμε, βρίσκουμε και απαντάμε.

 

16938875_10155937879323345_1936265112688211629_nΠώς “γεννήθηκε” ο “Ντέιβιντ Κόπερφιλντ” του Κάρολου Ντίκενς

Ο Ντίκενς, μεταξύ 1845 και 1848, έγραψε:

“Ακόμη και τώρα, διάσημος και ευτυχισμένος, συχνά  ξεχνώ στα όνειρα μου πως έχω σύζυγο και παιδιά, ακόμη και ότι είμαι άντρας, και περιπλανιέμαι απελπισμένος σε εκείνη την περίοδο της ζωής μου”.

Η δήλωση του αφορούσε τη σκοτεινή περίοδο των νεανικών του χρόνων όταν η οικογένεια του μετακόμισε στις αρχές της δεκαετίας του 1820 στο Λονδίνο. Η φυλάκιση του πατέρα του ανάγκασε την οικογένεια να στείλει τον 12χρονο Ντίκενς να εργαστεί σε εργοστάσιο βαφής υποδημάτων. Η αναστάτωση στην παιδική ηλικία και την εκπαίδευση του δεν έφυγε ποτέ από τη μνήμη του. Ήταν πάντα πηγή έντονης θλίψης και τον απέτρεψε από το να ολοκληρώσει την αυτοβιογραφία του. Μάλιστα, κρατούσε καλά κρυμμένα τα γεγονότα εκείνης της περιόδου στο Λονδίνο. Αρκετά αργότερα, στη βιογραφία του Life of Charles Dickens” (1872) από τον Τζον Φόστερ, οι αναγνώστες έμαθαν τις δυσκολίες της εφηβείας του και την αυτοβιογραφική φύση ενός εκ των κορυφαίων βιβλίων του, του David Copperfield”.

Η περίοδος του Κόπερφιλντ στην αποθήκη κρασιού “Murdstone and Grinby”, η σχολική εκπαίδευση στο “Salem House” και η σχέση του με την Ντόρα, όλα βασίζονται στη ζωή του Ντίκενς.

Πάνω απ’ όλα η μνήμη

Το έργο δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο διάστημα Μάιος 1849-Νοέμβριος 1850. Ο “Ντέιβιντ Κόπερφιλντ” είναι το πρώτο βιβλίο του Ντίκενς γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο. Με το να μετατρέψει το αυτοβιογραφικό υλικό σε μυθιστόρημα μπόρεσε να εξερευνήσει άβολες αλήθειες για τη ζωή του. Ο Ντίκενς μέσα από τον “Κόπερφιλντ” αναδεικνύει διάφορα κοινωνικά θέματα της εποχής του: το πρόβλημα της πορνείας στο Λονδίνο τον 19ο αιώνα, την απουσία επαγγελματικών ευκαιριών για τις γυναίκες στη Βικτωριανή Αγγλία, την ανάγκη ανθρώπινης αντιμετώπισης των πνευματικά αδύναμων, την αδικία έναντι των οφειλετών και τις διώξεις απέναντι στη μεσαία τάξη της Αγγλίας.

17098246_10155937878263345_4724258957900965993_n

Το βιβλίο πάντως έχει να κάνει με τη μνήμη. Ανάμεσα στην ταραχώδη άνοδο και πτώση του αστικού τοπίου, η μνήμη του “Κόπερφιλντ” διατηρεί τους δεσμούς με το παρελθόν και φέρνει συνέχεια και συνοχή στη ζωή του, ενώ η ξαφνική αναπόληση του παρελθόντος δίνει νόημα στο παρόν. Ο Τζ. Κ. Τσέστερτον έγραψε: “Σε αυτό το βιβλίο, ο Ντίκενς δημιούργησε πλάσματα που προσκολλώνται σε μας και μας τυραννούν. Πλάσματα που δεν θα ξεχάσουμε ακόμη κι αν μπορούσαμε, πλάσματα που δεν θα μπορούσαμε να ξεχάσουμε και να θέλαμε, πλάσματα πιο αληθινά απ’ ό,τι ο άνθρωπος που τα δημιούργησε”.

*Ο “Ντέβιντ Κόπερφιλντ” κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις “Αγκυρα”, “Ατραπός”, “Δαρδανός Χρήστος” και σε παιδικό από “Σαββάλας”, “Susaeta”, “Παπαδόπουλος”.

Πηγή: Penguin Random House

 

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε αθλητική δημοσιογραφία και παρά την αγάπη και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, συνεχίζει να ασχολείται με το αθλητικό ρεπορτάζ. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, κάνοντας βιβλιοπαρουσιάσεις