Σκαλίζοντας τα γεγονότα | 9 Noεμβρίου

Μια καθημερινή ματιά στην Ιστορία

| 09/11/2018

Το Περιοδικό και οι εκδόσεις Historical Quest συνεργάζονται και σας παρουσιάζουν μια καθημερινή ματιά σε ιστορικά γεγονότα. Γιατί η Ιστορία υπάρχει για να τη σκαλίζουμε…

9 Νοεμβρίου 1494: Η οικογένεια των Μεδίκων εξορίζεται από τη Φλωρεντία. Οι Μέδικοι ήταν μια πολύ πλούσια οικογένεια της Φλωρεντίας, που από το 15ο ως τον 18ο αιώνα κυριάρχησε στην οικονομική, πολιτική αλλά και καλλιτεχνική ζωή της πόλης, παίζοντας έτσι ένα καθοριστικό ρόλο στην ιταλική και ευρωπαϊκή ιστορία. Η επικράτησή τους ξεκίνησε με τον Κόζιμο τον Πρεσβύτερο (1389-1464), τον πλουσιότερο άνθρωπο της πόλης, που πέτυχε να εξορίσει τους αντιπάλους του. Από το 1469 ως το 1492, κεφαλή της οικογένειας ήταν ο Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής (1449-1492), τραπεζίτης, πολιτικός, ποιητής και μαικήνας πολλών καλλιτεχνών (όπως ο Μιχαήλ Άγγελος) και επιστημόνων. Το 1494, οι Μέδικοι διώχθηκαν από την Φλωρεντία ύστερα από εξέγερση που προκλήθηκε από τη διαφθορά τους και τα φλογερά κηρύγματα του Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα. Το 1512 ωστόσο επέστρεψαν στην πόλη, ενώ ο Τζοβάνι ντι Λορέντσο ντε’Μέντιτσι έγινε πάπας με το όνομα Λέων Ι΄ το 1513. Τα μέλη της οικογένειας κυβέρνησαν τελικά τη χώρα ως μεγάλοι δούκες της Τοσκάνης.

09 November 08

9 Νοεμβρίου 1799: Ο Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας ηγείται του πραξικοπήματος της 18ης Μπρυμαίρ, τερματίζοντας τη διακυβέρνηση της χώρας από το Διευθυντήριο. Μονάδες στρατού ανέλαβαν δράση και διέλυσαν τα νομοθετικά συμβούλια που αντιδρούσαν στην πρόταση νέου Συντάγματος από τον Λουσιέν Βοναπάρτη. Ο Ναπολέων Βοναπάρτης, ο Σιεγιές και ο Ντυκό αναδείχθηκαν προσωρινοί Ύπατοι και ανέλαβαν τη διακυβέρνηση του κράτους. Ο Ναπολέων δηλαδή έθεσε ως σχετικό πρότυπο του την τελευταία ρωμαϊκή δημοκρατία αυτήν του Αιώνα των Στρατηγών. Εντούτοις λίγο έλειψε να μαχαιρωθεί ο ίδιος ο Ναπολέων από βουλευτές και έφτασε μάλιστα στο σημείο να διακινδυνεύσει και την σύλληψη, εάν δεν επενέβαινε με περισσό θράσος και αποφασιστικότητα ο συνταγματάρχης ιππικού Ζοακίμ Μυρά, που από τότε θα αναδειχτεί σε πολύ σημαντικό του συνεργάτη και στρατηγό στις μελλοντικές του εκστρατείες. Τελικά, ο Ναπολέων θα ανακηρυχτεί Πρώτος Ύπατος της Γαλλικής Δημοκρατίας (με τη βοήθεια του Ταλλεϋράνδου) ενώ οι Σιεγιές και Μπαρά θα αποτραβηχτούν οριστικά από το πολιτικό προσκήνιο. Σε αυτό το σημείο τελειώνει ουσιαστικά η Γαλλική Επανάσταση και αρχίζει πλέον η Ναπολεόντεια Περίοδος της Γαλλίας (Α’ Γαλλική Αυτοκρατορία 1804-1814). Το τέλος αυτό της επανάστασης ανακοίνωσε μάλιστα ο ίδιος ο Ναπολέων Βοναπάρτης στον γαλλικό λαό.

09 November 04

9 Νοεμβρίου 1866: Ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου στην Κρήτη. Ο τουρκικός ζυγός στο νησί της Κρήτης μετρούσε ήδη διακόσια πενήντα χρόνια όταν-μετά από συνεχιζόμενους ξεσηκωμούς-Κρήτες επαναστάτες άρχισαν να συγκεντρώνονται στο Αρκάδι από τις 3 Μαρτίου του 1866 για να φθάσουν το Μάιο να αριθμούν τους 1500 πολεμιστές από όλη την Κρήτη που συγκεντρώθηκαν για να εξελέξουν πληρεξουσίους για τις διάφορες επαρχίες της Κρήτης. Η μονή Αρκαδίου από την πρώτη στιγμή της Κρητικής Επανάστασης (1866-1869) υπήρξε το επίκεντρο των αγώνων λόγω της σπουδαίας στρατηγικής της σημασίας. Ο τουρκικός στρατός, αποτελούμενος από 15.000 τακτικό στρατό και υποστηριζόμενος από τριάντα κανόνια, υπό τον Μουσταφά Ναϊλή Πασά, εξεστράτευσε εναντίον της Μονής. Παράλληλα ζήτησε από τον ηγούμενο Γαβριήλ να παραδοθεί. Η απάντηση ήταν αρνητική. Στο μοναστήρι υπήρχαν 964 ψυχές, 325 άνδρες και οι υπόλοιποι γυναικόπαιδα. Η επίθεση ξεκίνησε στις 8 Νοεμβρίου. Τη δεύτερη όμως ημέρα η εξωτερική γραμμή άμυνας διασπάται, σκοτώνεται ο Ηγούμενος Γαβριήλ και οι Τούρκοι εισέρχονται στον περίβολο της Μονής. Εξαντλημένοι και με βέβαιη την αιχμαλωσία και όλα τα συνακόλουθα, ο Κωνσταντίνος Γιαμπουδάκης από το χωριό Άδελε του Ρεθύμνου κλείνεται μαζί με άλλους πολεμιστές και γυναικόπαιδα στην πυριτιδαποθήκη. Η πυροδότηση των βαρελιών με το μπαρούτι προκάλεσε την καταστροφή της Μονής και το θάνατο πολλών Ελλήνων αλλά και πολλών Τούρκων εισβολέων. Ο κρότος λέγεται ότι ακούστηκε μέχρι το Ηράκλειο. Η μονή Αρκαδίου ύψωσε το αίτημα της κρητικής ελευθερίας και ξεσήκωσε τα φιλελληνικά αισθήματα της Ευρώπης, αλλάζοντας τη νοοτροπία και την τακτική των ευρωπαϊκών δυνάμεων απέναντι στο Κρητικό ζήτημα. Η UNESCO έχει χαρακτηρίσει το Αρκάδι Ευρωπαϊκό Μνημείο Ελευθερίας.

09 November 03

9 Νοεμβρίου 1918: Ο κάιζερ Γουλιέλμος Β΄ της Γερμανίας παραιτείται μετά τη Νοεμβριανή Επανάσταση και η Γερμανία ανακηρύσσεται Δημοκρατία. Αφορμή για την έναρξη της επανάστασης ήταν η ήττα της Γερμανίας στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο και η εξαθλιωμένη κοινωνική θέση που βρέθηκε η εργατική τάξη.

Berlin, Novemberrevolution

 

9 Noεμβρίου 1938: Ο ναζιστής Γερμανός διπλωμάτης Ερνστ φομ Ρατ υποκύπτει στα θανατηφόρα τραύματά του από τους πυροβολισμούς του Εβραίου αντιστασιακού αγωνιστή Έρσελ Γκρίνσπαν, μία πράξη που οι Ναζί χρησιμοποίησαν ως δικαιολογία για να κινήσουν το εθνικό πογκρόμ, γνωστό ως Νύχτα των Κρυστάλλων. Η δολοφονία του Φομ Ρατ εξυπηρέτησε ως άλλοθι για την έναρξη βιαιοπραγιών κατά των Εβραίων κατοίκων σε ολόκληρη τη Γερμανία. Υπήρχε η πρόθεση να φανεί η επίθεση αυτή σαν αυθόρμητη αντίδραση, αλλά, στην πραγματικότητα, είχε ενορχηστρωθεί από τις γερμανικές αρχές και, ειδικότερα, από τον Ράινχαρντ Χάιντριχ. Η κυβέρνηση αξιοποίησε, εκτός από τα επίσημα κρατικά μέσα, κυρίως την οργάνωση του Ναζιστικού κόμματος, για να οργανώσει και να υλοποιήσει τις ταραχές, οι οποίες κορυφώθηκαν στις 9 Νοεμβρίου 1938.

09 November 07

9 Νοεμβρίου 1953: Η Καμπότζη αποκτά την ανεξαρτησία της από τη Γαλλία. Η περιοχή υπήρξε κέντρο της Αυτοκρατορίας των Χμερ, που άκμασε από τον 9ο έως και τον 13ο-14ο αιώνα. Κατόπιν η χώρα πέρασε διαδοχικά στην κυριαρχία Ταϊλανδών και Βιετναμέζων. Το 1863 έγινε προτεκτοράτο της Γαλλίας, από την οποία κέρδισε την ανεξαρτησία της το 1953. Αν και επίσημα ουδέτερη κατά τον πόλεμο του Βιετνάμ, η χώρα βομβαρδίστηκε από την αμερικανική αεροπορία και έγινε θέατρο επιχειρήσεων του αμερικανικού στρατού, καθώς η μεθόριος της αποτελούσε καταφύγιο των Βιετκόνγκ.

09 November 10

9 Νοεμβρίου 1989: Πέφτει το Τείχος του Βερολίνου. Την αυγή της 13ης Αυγούστου 1961 χιλιάδες άνδρες του στρατού και της πολιτοφυλακής του ανατολικογερμανικού καθεστώτος χώρισαν με αγκαθωτά συρματοπλέγματα τους δύο τομείς της πόλης, που μέχρι τότε επικοινωνούσαν ελεύθερα. Μία εβδομάδα αργότερα τα συρματοπλέγματα άρχισαν να αντικαθίστανται από προκατασκευασμένα τμήματα τσιμεντένιων τοίχων. Έτσι δημιουργήθηκε το γνωστό Τείχος του Βερολίνου. Κύριος λόγος της κατασκευής του ήταν όχι η προστασία από εξωτερική επιβουλή, αλλά η αποτροπή μαζικής φυγής των κατοίκων του. Θα αποτελούσε ταυτόχρονα το σύμβολο διαίρεσης της Ευρώπης, αλλά και δραματικό σύμβολο ελευθερίας, αφού πολλοί Ανατολικογερμανοί δολοφονήθηκαν από τους μεθοριακούς φρουρούς της Ανατολικής Γερμανίας, καθώς προσπαθούσαν να διαφύγουν στο Δυτικό Βερολίνο. Το Τείχος του Βερολίνου έπεσε τη νύχτα της Πέμπτης 9 προς Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 1989, μετά από 28 χρόνια. Στην πτώση του συνέβαλλαν πολλοί παράγοντες. Ο σημαντικότερος ήταν η πολιτική του Γενικού Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσώφ. Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 ο Γκορμπατσώφ κατάργησε το Δόγμα Μπρέζνιεφ και επέτρεψε στις χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας να επιλέξουν ελεύθερα το δρόμο που θα ακολουθούσε κάθε μία στην εσωτερική και διεθνή πολιτική. Εκμεταλλευόμενες τη νέα γραμμή, οι χώρες του Ανατολικού Συνασπισμού, η μία μετά την άλλη, άρχισαν να ανοίγουν τα σύνορά τους προς τη Δύση.

09 November 11