Στήλη: Auditorium

Στον πυρήνα της ευρωπαϊκής πειραματικής μουσικής σκηνής

| 21/02/2021

Δεν είναι καθόλου καινούρια τούτη η στήλη. Έκανε την πορεία της για αρκετό καιρό, στο παρελθόν («Δίφωνο», «Jazz  & Τζαζ») πέρασε στην διαθεσιμότητα και έρχεται και πάλι στο προσκήνιο του φιλόξενου «Περιοδικού». Κυρίως νέες μουσικές θα παρουσιάζει αλλά δεν θα παραλείπει να μεταφέρει δημιουργικές προτάσεις από το κυρίως ρεύμα της δισκογραφίας. Το βασικό χαρακτηριστικό της είναι η συνοπτική αλλά ουσιαστική παρουσίαση των καλλιτεχνικών προϊόντων.

 

Τρεις δικοί μας μουσικοί, ο Σπύρος Πολυχρονόπουλος  στα ηλεκτρονικά, ο Θάνος Πολυμενέας –Λιοντήρης στο ακουστικό μπάσο  και ο Ιάκωβος Παυλόπουλος στα κρουστά, κυκλοφόρησαν ένα άλμπουμ για την σπουδαία Αυστραλιανή ετικέτα Room40. Στο “Widdershins”, οι προσφάτως επαναπατρισθέντες δημιουργοί λειτουργούν, τύποις, ως τζαζ σχήμα αλλά απέχουν πολύ από αυτό: εδώ εξερευνούν τις εντάσεις μεταξύ στιγμιαίας σύνθεσης και ελεύθερου αυτοσχεδιασμού και όπως σημειώνουν, ξεκινούν από το τέλος και τρόπον τινά κοιτάνε προς τα πίσω, ενώ τυλίγουν το νήμα που οδηγεί στην αρχή της του κομματιού. Το τρίο, σαφώς, επιδιώκει ατομικούς αυτοσχεδιασμούς ενταγμένους, όμως, στην όλη διαδικασία η οποία συμπληρώνεται από post- production για να τονίσει τους  δυναμικές σχέσεις των παικτών.

https://room40.bandcamp.com/album/widdershins

 

Ηχογραφημένο κατά την διάρκεια του πρώτου κύματος του covid -19, το άλμπουμ του Γιαπωνέζας  συνθέτριας Ai Yamamoto με τίτλο Pan De SonicISOσυνδυάζει σπιτικά field recordings και τυχαία αντικείμενα που χρησιμοποιούμε κάθε ημέρα: ρολόι αφύπνισης, βραστήρας, τοστιέρα, νερό, γκάζι, βούρτσες, φωνές παιδιών – γατιών, τρίξιμο τζακιού, βάδισμα, άδειες μπύρες, ποτήρια, ηλεκτρική σκούπα, βατράχια, μίξερ, βάδισμα, ο κατάλογος δεν έχει τέλος! Ούτως, η Yamamoto σκηνοθέτησε ένα σάουντρακ για να δώσει αισθητική στην  τελετουργία της καθημερινότητας. Αρκετά κομμάτια ακούγονται μελωδικά χωρίς την παρέμβαση της δημιουργού πέρα από κάποια επεξεργασία στο στούντιο.

https://room40.bandcamp.com/album/pan-de-sonic-iso

 

Εντυπωσιακά άρχεται το πέμπτο, για την Hubro, άλμπουμ του Νορβηγού σαξοφωνίστα Kjetil Møster, Dust Breathingόπου με το κουαρτέτο του, Møster!, επιδίδεται σε ένα tours de force ρυθμών προϊδεάζοντας την συνέχεια. Ηλεκτρική κιθάρα και μπάσο, μαζί με κρουστά –με δυο μέλη των Motorpsycho –υιοθετούν  χαρντ ροκ επιλογές παράλληλα με ψυχεδελικά περάσματα· αμάλγαμα συλλογικού αυτοσχεδιασμού και βιρτουόζου σολαρίσματος. Πειραματικό –κάποιες φορές ατονάλ – φιούζιον, περισσότερο σθεναρό ροκ παρά ελεύθερη τζαζ κι’ όμως πρωτότυπο και συνάμα απολαυστικό στο να δίνει προβάδισμα στην επινόηση και όχι στην τεχνική.

https://hubromusic.com/moster-dust-breathing-cd-lp/

 

Πίσω απ’ το Folklore των Νορβηγών Trondheim Voices βρίσκονται δυο εκ των σημαντικότερων συνθετών και παραγωγών όπως ο Ståle Storløkken (Supersilent/Motorpsycho ) και ο Helge Sten (Deathprod). Στο 9μελές  γυναικείο, μετά κρουστών, φωνητικό σύνολο συμμετέχει και η συμβία του Storløkken, Tone Åse, ενώ τα τραγούδια που ερμηνεύονται στο άλμπουμ  έχουν ως βάση την φολκλορική παράδοση της Νορβηγίας. Βεβαίως, οι συνθέσεις των δυο μουσικών διαφοροποιούνται δραματικά από το μάλλον λαϊκό περιεχόμενο των αρχικών κομματιών ώστε να συμβαδίσουν με τις ανάγκες της σύγχρονης φωνητικής δημιουργίας.

https://hubromusic.com/trondheim-voices-folklore-cd/

 

Το άλμπουμ The Fallαποτελεί αποδόμηση του “November”, έργου  για σόλο πιάνο, που έγραψε ο Dennis Johnson το 1959. Πρόκειται, μάλλον, για το πρώτο δείγμα μίνιμαλ μουσικής μιας και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το «The Well-Tuned Piano» (1964) του La Monte Young. Την «ανακαίνιση» επιχειρούν ο Γάλλος κλασικός πιανίστας και ηλεκτροακουστικός συνθέτης Nicolas Horvath και ο Ουαλός industrial μουσικός, sound designer και συνθέτης μουσικής για φιλμ, Lustmord (Brian Williams). Τούτων δοθέντων, συνδυασμός των δυο μεταφέρει ευφάνταστα το υποβλητικό και γεμάτο σασπένς dark άμπιεντ υπόβαθρο του δεύτερου στο γεμάτο αντηχήσεις και σιωπές παίξιμο του πρώτου.

https://subrosalabel.bandcamp.com/album/the-fall-dennis-johnsons-november-deconstructed

 

Το δέκατο άλμπουμ του Γαλλικού τρίο των Palo Alto αφιερώνεται στο θρυλικό «Third» των Soft Machine με την ύπαρξη δυο LP  μιας σύνθεσης σε κάθε πλευρά. Το «Difference and Repetition» είναι, επίσης, αφιερωμένο στον εμβληματικό φιλόσοφο Gilles Deleuze  -τίτλος δανεισμένος από ένα δοκίμιό του, εδάφια το οποίου απαγγέλλουν τη συνοδεία μουσικής. Τώρα, ο ήχος του γκρουπ κινείται μεταξύ industrial και ηλεκτρόνικα, εμβαπτισμένος στον τζαζίστικο αυτοσχεδιασμό, με την συμβολή μουσικών όπως ο κιθαρίστας Richard Pinhas (Heldon), ο  τσελίστας Thierry Zaboitzeff (Art Zoyd) και ο σπουδαίος τρομπετίστας Rhys Chathman.

https://subrosalabel.bandcamp.com/album/difference-and-repetition-a-musical-evocation-of-gilles-deleuze

 

Το «Land Waves» είναι το τρίτο μουσικό έργο του Αμερικάνικου ντουέτου Snow Palms. Το σχήμα επηρεάζεται απ’ τον μινιμαλισμό του ’60, τις exotica φωνές, το άμπιεντ και τα παραδοσιακά όργανα της Αφρικής και της Νοτιανατολικής Ασίας. Με έντονη ρυθμολογία ταλαντεύονται μεταξύ ακουστικού και ηλεκτρονικού ήχου. Ποικιλία modular συνθεζάιζερς, μαρίμπες και ξυλόφωνα, επίσης, απόηχοι συνθέσεων των Terry Riley και Brian Eno αλλά και Lex Baxter με YMO και Γιαπωνέζικο ποπ τραγούδι του μεσοπολέμου, είναι εμφανείς όπως και τα επαναλαμβανόμενα ηχητικά σχήματα  Gamelan ορχήστρας.

https://villagegreenrecordings.co.uk/releases/snow-palms-land-waves

 

Unreal τιτλοφορείται το δεύτερο άλμπουμ του Βρετανού μουσικού και σκηνοθέτη Anthony Tombling Jr, ή, επί το καλλιτεχνικό, CUTS. Ηχογραφημένο ως επί το πλείστον κατά την διάρκεια του πρώτου lockdown σε κάποιο απομακρυσμένο καταυλισμό, χωρίς τηλέφωνο και ιντερνέτ με τον μουσικό να παίρνει το δείπνο του το πρωί για να γράφει όλη την ημέρα, το έργο σημαδεύεται από την ζοφερή ατμόσφαιρα της εποχής ενώ εύγλωττος είναι ο κεντρικός τίτλος αλλά και αυτοί των κομματιών. Τα οποία δένονται εννοιολογικά με τις δυνατές μελωδικές γραμμές των συνθεζάιζερς, τα φοβικά φωνητικά τους, το άγχος και την ματαίωση που εκπέμπουν, με τoν vocoder λυρισμό και τσιριχτά κρουστά.

https://villagegreenrecordings.co.uk/releases/cuts-unreal

 

Γεννημένος στο Παρίσι, ο συνθέτης ηλεκτροακουστικής Patrick Ascione σπούδασε αρχικά κλασική μουσική πριν θητεύσει στο περίφημο Groupe de musique expérimentale de Bourges, τέλη του 1970. Συνήθως, με τον όρο ηλεκτροακουστική μουσική θεωρούμε έργα όπου πέρα των κλασικών οργάνων χρησιμοποιούνται field recordings και ήχοι από συνθεζάιζερς. Η έμφαση δίνεται όχι στην μελωδία ή τον ρυθμό αλλά σε άλλα χαρακτηριστικά όπως στον χώρο (space), στην δομή ή στο φάσμα. Ούτως, το Figures de son δημιουργεί ένα είδος  πολυφωνίας του χώρου (spatial polyphony) με την μείξη προετοιμασμένων ηχογραφήσεων μέσω διαρκούς αυτοσχεδιασμού, με απρόβλεπτη εξέλιξη.

https://electrocd.com/en/album/5423/Patrick_Ascione/Figures_de_son

 

Eclats: κύκλος εργασιών ένθα ακουστικά όργανα και ηχητική σύνθεση σχετίζονται πρωτότυπα. Αναφορά κάνουμε στην δουλειά του Καναδού μουσικού και πολυθεματικού καλλιτέχνη PierreLuc Lecours που μελετάει τις σχέσεις μεταξύ φόρμας, περιεχόμενου και format, με επιρροές από τα ρεύματα της οργανικής και της σύγχρονης ηλεκτροακουστικής πειραματικής μουσικής. Το ηχητικό μέρος κάθε κομματιού εμπνέεται από το χρώμα με το οποίο έχει ονομαστεί (κόκκινο, μαύρο, άσπρο και μωβ). Ακολουθώντας την σχολή των Αυτοματοποιητών (Automatist) ζωγράφων, ο Lecours προσθέτει στην αρχή όλους τους ήχους ανάκατα για να ανακαλύψει σιγά- σιγά τις μεταξύ τους συνάψεις. Το εσωτερικό του πιάνου προσφέρει πλείστες όσες πηγές ενέργειας με τα διάφορα μέρη να κατακλύζονται διαδοχικά από χαμηλές και υψηλές εντάσεις.

https://electrocd.com/en/artiste/lecours_pi/Pierre-Luc_Lecours

 

Η Trondheim Jazz Orchestra, από τα πιο δημιουργικά τζαζ ανσάμπλ της Νορβηγίας, με δεκάδες συνεργασίες γνωστών μουσικών, συνεργάζεται εδώ με νέους αυτοσχεδιαστές σε ένα απολαυστικό λάιβ, το καλοκαίρι του ’18 στο φεστιβάλ του Μόλντε. Το αποτέλεσμα ονομάζεται  «Trondheim Jazz Orchestra & The MaXx» με τους TJO να έχουν στις γραμμές μεταξύ άλλων και τον γνωστό σαξοφωνίστα Kjetil Møster. Θα την χαρακτηρίζαμε ως abstrait ροκ όπερα με τα κλασικότροπα φωνητικά και δυστοπική sci – fi ατμόσφαιρα αλλά περισσότερο μια δυναμική ομάδα ικανών αυτοσχεδιαστών  που δεν τους λείπει το χιούμορ.

https://trondheimjazzorkester.bandcamp.com/album/live

 

Το “Svart / Hvitt” (“Μαύρο / Άσπρο”) του 9μελούς σχήματος των Νορβηγών The Untouchables, διερευνά ακραία χαμηλές μπάσες  εντάσεις και drones και ενώ παίζει με φοβερά υψηλές νότες χωρίς την ύπαρξη ουδεμίας σύνδεσης μεταξύ τους. Είναι τόσο μικρός ο όγκος του ήχου που χρειάζεται να τον ανοίξει κανείς τέρμα για να μπορεί να  ακούσει τις διάφορες δολιχοδρομήσεις του! Τώρα, το γκρουπ που καθοδηγείται από την Guro Skumsnes Moe (octobass) και τον Henrik Moe (μπάσο τρομπόνι, piccoletto βιολί, τσέλο, βιόλα) και περιλαμβάνει, ανάμεσα σε άλλους τον Martin Taxt (μικροτονική τούμπα), λειτουργεί δίκην ορχήστρας δωματίου με την τεχνική “comprovisation” ήγουν στα όρια της σύνθεσης και του αυτοσχεδιασμού όπου οι μουσικοί οφείλουν να είναι κάθε στιγμή ευαίσθητοι ακροατές και δημιουργικοί από-συνθέτες!

https://conradsound.bandcamp.com/album/svart-hvitt

 

Ο δίσκος του Λιθουανικού ντουέτου Twenty Fingers Duo ήτοι των Lora Kmieliauskaitė (βιολί) and Arnas Kmieliauskas (τσέλο) φέρει τίτλο Performa και περιλαμβάνει έξι κομμάτια νέων συνθετών της πατρίδας τους, δύο από τους οποίους (Julius Aglinskas, Arturas Bumšteinas) έχουμε παρουσιάσει σε τούτη εδώ τη στήλη. Γραμμένα αποκλειστικά για το ντούο αντικατοπτρίζουν την ποικιλία της σύγχρονης μουσικής δημιουργίας η οποία ειδικά στην χώρα της Βαλτικής είναι εντυπωσιακή. Μουσική δωματίου για τον 21ο Αιώνα, ουσιαστική βιτουοζιτέ και πρωτοπόρος ήχος.

https://www.mic.lt/en/database/classical/releases/3907/#info

 

Το πέμπτο άλμπουμ του Πορτογάλου τρομπετίστα και συνθέτη Vitor Joaquim, The Construction Of Time, θέτει ακριβώς το ερώτημα της υφής του Χρόνου σε σχέση με την Μνήμη. Σε αυτό ο Joaquim παίζει, επίσης, πιάνο, πλήκτρα, ηλεκτρονικά, συνθεζάιζερς κ.α. –μάλιστα σε δυο κομμάτια μιξάρει σκόρπιες αναμεταδόσεις και ήχους από ραδιόφωνο και τηλεόραση παρμένα κατά την διάρκεια των εισβολών των ΗΠΑ στο Ιράκ, το ’90 και το ’03. Μουντή ατμόσφαιρα, σασπένς, κατακερματισμένοι ήχοι, υπόγειες μελωδίες γεμάτες εξωτερικούς θορύβους, σε ένα φανταστικό σάουντρακ κατάλληλο για τις σκοτεινές περιοχές του πλανήτη.

https://vitorjoaquim.bandcamp.com/

 

Επανέκδοση της μουσικής που κυκλοφόρησε σε περιορισμένα αντίτυπα, σε κασέτα, πριν λίγα χρόνια αποτελεί το άλμπουμ «PMΟ16» του Δανού συνθέτη Mads Emil Nielsen· ριμάστερ υπό την εποπτεία του ικανού τεχνικού ήχου Kassian Troyer. Η δουλειά εντάσσεται στην σειρά Black Box  όπου προτείνεται μουσική από θεατρικά έργα, περφόρμανς, installations, ραδιοφωνικά σάουντρακ κ.α. Τα τέσσερα μέρη του βασίζονται σε μικρής διάρκειας δείγματα ορχήστρα ή κρουστών μανιπουλαρισμένα από διάφορα συνθεζάιζερς και επεξεργαστές εφέ. Παραλλαγές δημιουργούνται με την εισαγωγή διαφορετικών συχνοτήτων, αρμονικών και ειδών λούπας. Σε αντίθεση με τα τελευταία abstrait ακούσματα του Nielsen τούτος ο δίσκος ακούγεται  περισσότερο «μελωδικός».

https://madsemilnielsen.bandcamp.com/album/pm016-2020-remaster

 

Ο πυρήνας της «Kakuan Suite»των Ιταλών Trio Pipeline αποτελείται από εφτά μέρη με τους μουσικούς – Giancarlo nino Locatelli (κλαρινέτα), Andrea Grossi (ακουστικό μπάσο) και Cristiano Calacagnile (κρουστά) – να παίζουν μελωδικά θραύσματα ανάλογα με το όργανο που έχει τον πρώτο λόγο. Τζαζ αυτοσχεδιασμός αλλά και χορευτική αίσθηση. Και όπως στην κλασική σουίτα υπάρχει η εισαγωγή και η coda στην οποία κυριαρχεί η ελευθερία έκφρασης. Όπως, επίσης, αν κρίνουμε από τους τίτλους των κομματιών και των λεγομένων του γκρουπ, προβάλλεται  η ανατολική  φιλοσοφία της ενδοσκόπησης, στον κύκλο της φύσης.

https://weinsistrecords.com/trio-pipeline-kakuan-suite-lp/#1528897435861-59d98fe3-fd77

 

Οι «Anthomologies» αποτελούνται από ένα σετ τεσσάρων cd, με 90 ηχογραφήσεις του Γαλλικού καλτ συγκρότημος Les Tétines Noires που έδρασε  στην δεκαετία του ’90. Περιέχει τα τρία «αιρετικά» άλμπουμ του σχήματος, “Fauvisme Et Pense-Bête”, “Brouettes” και “12 Têtes Mortes”, συν ακυκλοφόρητα στούντιο, ντέμο, ρεμίξ και ζωντανές ηχογραφήσεις. Ηγετική μορφή των LTN, ο Joël Hubaut συνέβαλε ώστε οι αισθητικές περιοδολόγησεις του γκρουπ να περιλαμβάνουν  ένα τσουνάμι από Pink Floyd, Gong, Rocky Erickson, Magazine, Eric Satie, John Cage, Cramps, Virgin Prunes, Shock Corridor – DADA, Αντονέν Αρτό, Σάμιουελ Μπέκετ και πανκ- ροκ!

 https://emmanuelhubaut.bandcamp.com/album/les-t-tines-noires-anthomologies-1981-1997

 

Δυο μουσικά πρότζεκτ του Αυστριακού Martin Brandlmayr (κρουστά) και του Βερολινέζου Nicholas Bussmann (grand πιάνο ελεγχόμενο από ρομπότ) μεταφέρουν μια ιδιόμορφη μουσική ατμόσφαιρα. Το The News Trilogy / Revolution Songs in an AI Environment -αποκλειστικά, όμως, του δεύτερου –χωρίζεται σε δυο μέρη και περιλαμβάνει την κινέζικη  Shanghai News Choir μαζί με την πολυεθνική Cottbusser Chor όπου ερμηνεύονται αποσπάσματα ειδήσεων σε διαφορετικές γλώσσες και διαλέκτους ενώ το δεύτερο περιέχει εφτά «παράφωνες» συνθέσεις για ρομποτικό πιάνο πάνω σε γνωστά επαναστατικά θέματα τιτλοφορημένα με γνωστές χρονολογίες. Στο έτερο άλμπουμ το ντουέτο ως Kapital Band 1 κυκλοφορεί το τρίτο του έργο, «Internationale Solidarität», όπου διερευνούν τις δυνατότητες αυτοσχεδιασμών ανάμεσα σε ηλεκτρονικές μηχανές, σε αλγόριθμους και σε τυχαία ή συνειδητά «λάθη» των μουσικών.

https://www.taxispalais.art/en/informationen/neuigkeiten/artist-book-instructions-and-vinyl-record-the-news-trilogy-revolution-songs-in-an-ai-environment-by-nicholas-bussmann-available-at-the-taxispalais

 

Το νέο- κλασικό σύνολο των Prima Kanta δημιουργήθηκε από τον Γάλλο σαξοφωνίστα- κλαρινετίστα και συνθέτη Laurent Rochelle μόλις πριν δυο χρόνια. Επηρεασμένο απ’ την μίνιμαλ και, στον συγκεκριμένο δίσκο, “7 Variations Sur Le Tao», των τεχνικών που χρησιμοποιεί ο Terry Riley στο κλασικό, πλέον, “IN C” (1968), γράφει παρτιτούρες ώστε κάθε μουσικός του σεξτέτου να ερμηνεύει εν ελευθερία σεβόμενος τον αρχικό τέμπο καθώς παίζει σε διάδραση με τους άλλους. Με βάση κινέζικο βιβλίο για την φιλοσοφία του Ταοϊσμού ο δίσκος χωρίζεται σε επτά μέρη που αντιστοιχούν σε αντίστοιχες καταστάσεις της ζωής απ’ όπου και οι τίτλοι. Στον επίλογο όλες οι διαστάσεις ενοποιούνται καθότι το Ταό είναι Ένα.

https://www.linoleum-records.com/product-page/laurent-rochelle-prima-kanta

 

Στο “Voicescapes” η Δανή βοκαλίστρια, ποιήτρια, soundpoet και συνθέτρια Randi Pontoppidan και ο Αμερικανός βαρύτονος Thomas Buckner, ένωσαν τις φωνές του σε πρωτότυπους συνδυασμούς. Χωρίς γραμμένες παρτιτούρες, και overdubs ή άλλες ηχητικές πηγές. αυτοσχεδιάζουν συνεχώς με τις φωνές ακολουθώντας ενστικτωδώς η μία την άλλη. Η φωνή της Pontoppidan υφίσταται επί τούτου ηλεκτρονική επεξεργασία ενίοτε και του Buckner. Δεν είναι άνευ σημασίας πως ο δίσκος ηχογραφήθηκε στο απομονωμένο νησάκι του Møn της Δανίας, σκηνικό κατάλληλο για τέτοιες μυσταγωγικές περφόρμανς με τις αυθόρμητες μουσικές επινοήσεις και την γρήγορη εναλλαγή χρωμάτων και εντάσεων.

https://chantrecords.com/releases/randi-pontoppidan-thomas-buckner-voicescapes/

 

Ο Ιταλός μουσικός Tiziano Popoli έδρασε την δεκαετία του ’80 και έγραψε σε μίνιμαλ ύφος εμπλουτισμένο, όμως, με ποπίστικες αλλά και new wave εκδοχές. Έτσι η συλλογή του, Burn the Night / Bruciare la Notte: Original Recordings, 1983–1989” θεωρείται σπάνιο ηχητικό ντοκουμέντο για ένα από τους λιγότερο γνωστούς πρωτοπόρους της Ιταλικής σκηνής. Ακολούθησε ονόματα όπως ο Philip Glass και ο Terry Riley για να γράψει μουσική και τραγούδια καθώς μετείχε στην ριζοσπαστική ομάδα των Franco Battiato, Gusto Pio κ.α. Με τεχνολογία εποχής – Yamaha συνθεζάιζερ, Roland drum machine και πρώιμα σαμπλς -δημιούργησε σε διάφορα αισθητικά μέσα, κομμάτια που τον κατατάσσουν στην περιφέρεια της αβάν γκαρντ.

https://tizianopopoli.bandcamp.com/album/burn-the-night-bruciare-la-notte-original-recordings-1983-1989

Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Βιολογία στην Ιταλία και στην Ελλάδα. Παράλληλα, έπαιξε ως μουσικός παραγωγός σε πολλά ραδιόφωνα για πολλά χρόνια και έγραψε ως μουσικός κριτικός σε μια σειρά περιοδικά. Αυτό συνεχίζει μέχρι και σήμερα.

Comments are closed.