Του φωτός και της ύπαρξης

«Lacrimosa» και «Ενδιάμεση», δύο ποιητικές συλλογές που αξίζει να διαβαστούν

| 12/10/2021

Η Χρυσάνθη Ιακώβου γράφει πάντα κάτω από το φως του καλοκαιριού. Πάντα! Τα αόρατα μόρια φωτός γεμίζουν κάθε πτυχή της ύπαρξης της και οι ανεξέλεγκτες ηλιακές πορείες ορίζουν το ποιητικό της είναι. Ο χρόνος στέκεται στην λίγο παραπάνω στην τελευταία γραμμή του ήλιου και ο χώρος μένει πάντα ανοιχτός, σαν μια αυλή που οδηγεί στις δικές της εποχές. Πάνω σε παιδικά γέλια σκάνε οι ήχοι της ζωής της, οι σταθερές αντανακλάσεις των ζωών της, των προηγούμενων και των επόμενων. Κι αν όλα μένουν γυμνά και διψασμένα, ξερά, η δροσιά των ταλαιπωρημένων σταγόνων ανακουφίζει και συνοδεύει τον ήχο του «Lacrimosa» (Εκδόσεις Βακχικόν).

Η τρίτη συλλογή της Ιακώβου δείχνει τη βαθιά ποιητική της ανησυχία, την ευαισθησία σύντροφο και το ανέμελο βλέμμα. Κι αν σε προτρέπει να ακούσεις το «Lacrimosa» του Ζμπίγκνιου Πράισνερ είναι για να καταλάβεις, να ακούσεις την ψυχή του καλοκαιριού, τη στιγμή που φεύγει και έρχεται ξανά και ξανά. Σε προετοιμάζει για την αναπότρεπτη εισβολή φωτός και την ετεροχρονισμένη βουτιά του κόσμου τούτου. Αναζωογονητικό αεράκι οι νότες του Πράισνερ, του Ρίχτερ, του Γκλας και στην εύθραυστη κόψη τους τα λόγια της Ιακώβου, τα θερινά, τα καλοκαιρινά μας: Καλοκαίρι ολόφωτο/με τα παιδικά γέλια/τζιτζίκια. Εκεί που το σώμα κλαίει και η καρδιά γελά, εκεί το «Lacrimosa».

Η ποιήτρια Ιακώβου καταλαβαίνει το κόσμο καλύτερα, τις εικόνες που της δίνει και τις εικόνες που της κρύβει. Σίγουρα πιο ώριμη ξέρει πού και πώς θα τοποθετήσει τις λέξεις. Υπάρχουν ποιήματα -όπως το Φωνές από μακριά- που ξεκινούν και φτιάχνονται από έναν στίχο και στον απόηχο τους παρασυρόμαστε. Ο ελεύθερος στίχος είναι καλά δουλεμένος, υπάρχει σ’ αυτόν σκέψη που συγκρατεί και απελευθερώνει και όπως γράφει στο ποίημα Απολεσθείσα ευχή: δεν είμαστε αυτοί/που θα μπορούσαμε να γίνουμε. Το «Lacrimosa» είναι η τελευταία και πρώτη εικόνα του καλοκαιριού, νοσταλγική, λυρική, κρύβεται για πάντα μέσα μας.

Οι ποιητικοί χρόνοι τέμνονται και στο σημείο του ξεσπάσματος της Ιακώβου στέκεται η «Ενδιάμεση» (Εκδόσεις Ενύπνιο) της Δήμητρα Σαχαρίδου. Μια φλόγα που τρεμοσβήνει σε ένα σκοτεινό δωμάτιο και δεν ξέρεις που είναι η είσοδος, που είναι η έξοδος. Δεν ξέρεις αν θα εισέλθεις, αν θα εξέλθεις… Σιωπάς και κρύβεις τη φωτιά που σε καίει, υποφέρεις, επιμένεις και αφήνει το πρώτο φως, το πρώτο σκοτάδι να σου αποκαλύψει πού είσαι και ποιος/α είσαι. Η Σαχαρίδου, όπως γράφει και στο ποίημα που έδωσε τον τίτλο της συλλογής, στέκεται ενδιάμεση και εξακτινώνεται σε αμφίδρομες διαδρομές. Ένα «ελιοτικό» πνεύμα την οδηγεί και επιλέγει πότε θα μιλήσει και πότε θα ακολουθήσει την αντίστροφη πορεία του χρόνου.

Η Σαχαρίδου διαθέτει ποιητική περιέργεια, σκέψη, θέλει να καταλάβει τον κόσμο που την περιβάλλει, την περιέχει, τολμά να πάει προς τα πίσω, να κάνει το βήμα μπροστά, προσπαθεί να ερμηνεύσει όσα ζει και αισθάνεται. Και είναι η ανόθευτη, ποιητική της ματιά που τη σώζει όταν φαίνεται να χάνει κάπως τον προσανατολισμό της, όταν γίνεται περίπλοκη ενώ δεν χρειάζεται. Στα ποιήματα της υπάρχει ένταση, πάθος, αγωνία που μένουν στα δημιουργικά όρια. Η αθωότητα του ποιητή τη συνοδεύει και κρατά τις ισορροπίες. Το ποιητικό της εγχείρημα έχει ενδιαφέρον γιατί προσπαθεί να αποτυπώσει όσα αφήνει η ύπαρξη πίσω της.

Τα ποιήματα της χωρίζεται σε δύο ενότητες. Εκλεκτική αλαλία και αντιστρόφως νήπια. Τα πολύστιχα αν και κάπως δύσκολα διαχειρίσιμα, εντούτοις φτάνουν στον αναγνώστη γεμάτα ομορφιά μια και διαθέτουν καλές ποιητικές βάσεις. Τα ολιγόστιχα δείχνουν το ποιητικό ταλέντο της Σαχαρίδου, την αμεσότητα και την ευστοχία της. Υπάρχουν στιγμές που η αλαλία και το αντιστρόφως νήπια σε εντυπωσιάζουν. Τέτοιες είναι τα ποιήματα «Ασυγκέραστοι» και «Νυχτερινό». Η «Ενδιάμεση» είναι ποιητική συλλογή που αξίζει να διαβαστεί και σίγουρα η Σαχαρίδου μπορεί να μας δώσει κι άλλα όμορφα πράγματα στο μέλλον.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε αθλητική δημοσιογραφία και παρά την αγάπη και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, συνεχίζει να ασχολείται με το αθλητικό ρεπορτάζ. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, κάνοντας βιβλιοπαρουσιάσεις