«Το μάγουλο της Παναγίας», του Παντελή Μπουκάλα

Στον σκοτωμό και στο αίμα

| 15/08/2021

Τα λόγια τα βαριά και τα πικρά, τα λίγα τ’ άγλυκα τ’ αληθινά ζωσμένα τα χε. Ποτέ δεν περισσεύαν, ποτέ δεν υστερούσαν. Τις πληγές τού μολυβιού και του σπαθιού τα γράμματα συλλάβιζε μ’ έναν πόνο και σαν προσευχόταν το έρεβος γινόταν κερί αναμμένο. Μα τι πλάσμα είναι τούτο και τον Λόγο δαμάζει, το αίμα νερό αγιασμένο κάνει; Πώς κοιτά την Παναγιά και πώς τον κοιτά, αυτόν τον θνητό, της καλόγριας τον γιο; Αγγελος ή δαίμονας; Τίποτε απ’ τα δύο. Ένα αρκεί. Μία λέξη. Αγωνιστής! Και το θαύμα να το κάνει μόνος, μόνος του να του δίνει ζωή, μόνος του να το σκοτώνει και μόνος του να το θεριεύει. Κι όταν το βόλι το μαυροκόκκινο τον βρήκε στης καρδιάς την αυλή έγινε τάμα και το θάμα ανεξίτηλα χαράχτηκε με βουβό κλάμα. Όταν της καρδιάς ο αντίλαλος σταμάτησε κι όλα ησύχασαν, ο άγγελος έκοψε τα φτερά του και ο δαίμονας άφησε τη φωτιά του. Στα ουράνια μια ζωή με μια άσβεστη πληγή έφυγε ο αγωνιστής, αυτός που μες στον σκοτωμό γεννήθηκε και μες στο αίμα. Αυτός που ζωή πήρε και έδωσε μες τον σκοτωμό και μες το αίμα, αυτός, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, ο Αγωνιστής μέσα από «Το μάγουλο της Παναγίας» (Εκδόσεις Αγρα).

Το βιβλίο του Παντελή Μπουκάλα είναι πορτρέτο του Καραϊσκάκη φτιαγμένο με τα πιο ζωηρά χρώματα, τα χρώματα μιας εικασίας. Αυτοβιογραφική εικασία του Γεώργιου Καραϊσκάκη αναφέρεται στον υπότιτλο και διαβάζοντας τη δοκιμή του Π.Μ. καταλαβαίνεις πόσο βαθιά έχει εισχωρήσει στην άφθαρτη εικόνα του αγωνιστή τού ’21. Ο συγγραφέας ξεκινά τον έντονο «διάλογο» με τον Καραϊσκάκη το 2017 και αυτή είναι η πρώτη και βασική πηγή για τη δημιουργία της τόσο πειστικής απεικόνισης. Η αυτοβιογραφική εικασία όμως για να μεγαλώσει και να γίνει πλατάνι γερό χρειάζεται το νερό της έρευνας και των αμετακίνητων πηγών που είναι πάντα εκεί. Μαρτυρίες, ιστοριογραφήματα, δημοτικά τραγούδια, λαογραφικές αναφορές είναι εκεί, ήταν εκεί για τον Μπουκάλα και αυτός με προσοχή και σεβασμό φιλοτέχνησε το δικό του πορτρέτο για τον Γεώργιο Καραϊσκάκη. Η σημασία και η επιρροή του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα στα πρόσωπα και τα πράγματα, του Θεού η πίστη και ο πόθος για τη λευτεριά σφυρηλάτησαν τον σκελετό. Η περιέργεια και η τόλμη ανέλαβαν το πρόσωπο. Ο Μπουκάλας, όπως και κάθε δημιουργός παρασύρεται από την πρώτη και ρίχνεται στη μάχη του λόγου από τη δεύτερη. Η δοκιμή του σίγουρα χρειάστηκε την περιέργεια και την τόλμη του και το τελικό αποτέλεσμα τον δικαιώνει.

«Το μάγουλο της Παναγίας» είναι πεζογράφημα θεατρικής μορφής και η θεατρικότητα είναι που αναδεικνύει τον πολυτάραχο βίο τού Καραϊσκάκη. Η «σκηνοθεσία» του Μπουκάλα δεν αφήνει κανένα περιθώριο ασάφειας στην αφήγηση. Η ενάργειά του σε βοηθά να ακολουθήσεις τον διάλογο του Γ.Κ. με τους Δημήτρη Αινιάν (προσωπικός γραμματέας και συμπολεμιστής του), τον τυφλό λυράρη και τον Ζαφείρη-Μαριώ (Οθωμανή που τη βρήκε ο Καραϊσκάκης και τη βάφτισε χριστιανή. Ντυνόταν αντρικά, πολεμούσε και χρησιμοποιούσε το όνομα Ζαφείρης). Η αφηγηματική ροή σταθερή και αποκαλυπτική και φτάνοντας στο τέλος καταλαβαίνεις γιατί ο Καραϊσκάκης κέρδισε τις αντιφάσεις του και γιατί ξαναγεννήθηκε μέσα στην Επανάσταση του ’21. Η εικασία τού Μπουκάλα συναρπάζει και σίγουρα εξάπτει την περιέργεια του αναγνώστη.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε αθλητική δημοσιογραφία και παρά την αγάπη και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, συνεχίζει να ασχολείται με το αθλητικό ρεπορτάζ. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, κάνοντας βιβλιοπαρουσιάσεις