11η Σεπτεμβρίου 2001: 16 χρόνια μετά

Ο κόσμος δεν είναι πια ίδιος, είναι πολύ χειρότερος

| 11/09/2017

Η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους είναι, πια, σαφές ότι είναι η ιστορική εκείνη στιγμή που δρομολογήθηκε μια νέα πραγματικότητα εντός και εκτός ΗΠΑ. ‘Όταν την Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου 2001, ένα αεροπλάνο έπεφτε σε έναν από τους Δίδυμους Πύργους στην Νέα Υόρκη κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τις συνέπειες για όλους τους λαούς του πλανήτη.

Περίπου ένα τέταρτο πριν τις 9 το πρωί, εκείνη την Τρίτη, ένα επιβατηγό αεροσκάφος καρφώνεται σε έναν από τους δίδυμους πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου.  Λίγο αργότερα, ένα δεύτερο επιβατηγό αεροσκάφος καρφώνεται στον έτερο κτίριο από τους Δίδυμους πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου.  Ήταν Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου 2001. Επί λίγο περισσότερο από μιάμιση ώρα, ολόκληρος ο πλανήτης παρακολουθούσε σε απευθείας σύνδεση το αδιανόητο: την μεγαλύτερη επίθεση που δέχτηκαν ποτέ, μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο,  στο έδαφός τους οι ΗΠΑ.

Τα όσα ακολούθησαν, οι περισσότεροι, μάλλον, τα έχετε ακούσει και τα έχετε διαβάσει πολλάκις. Για τις αεροπειρατείες, για το αεροσκάφος που έπληξε το Πεντάγωνο, για ένα τέταρτο που τελικά έπεσε στην Πενσυλβάνια και όχι στον Λευκό Οίκο ή στο Κογκρέσο ή όπου αλλού πιθανώς κατευθυνόταν. Έχετε σίγουρα ακούσει, διαβάσει και δει πολλά για τις τραγικές στιγμές μέσα στους Δίδυμους πύργους, για όσους χάθηκαν, για όσους προσπάθησαν να τους βοηθήσουν.

Και σίγουρα έχετε ακούσει, διαβάσει και δει τα διάφορα σενάρια ως προς το τι πραγματικά συνέβη εκείνο το πρωί.  Το κατά πόσον όντως οι πύργοι έπεσαν λόγω των επιθέσεων ή αν εξερράγησαν εκρηκτικά στα θεμέλιά τους, το κατά πόσο έπεσε αεροσκάφος ή πύραυλος στο Πεντάγωνο, το κατά πόσο οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες είχαν λάβει μηνύματα προειδοποίησης (που όπως φαίνεται είχαν λάβει και από την ισραηλινή Mossad αλλά και από άλλες αραβικές μυστικές υπηρεσίες), το γιατί δεν τα έλαβαν υπ’ όψιν τους,  το κατά πόσο οι Ισραηλινοί είχαν ειδοποιήσει τους εβραίους εργαζομένους στους Δίδυμους Πύργους, αμερικανικής και ισραηλινής ιθαγένειας, να μην μεταβούν στην εργασία τους εκείνη την ημέρα..

Σήμερα 15 χρόνια μετά όλα αυτά, και πολλά ακόμη,  σενάρια παραμένουν ανοιχτά. Ας ελπίσουμε ότι η πορεία της ιστορίας, με τη βοήθεια ορισμένων απόρρητων αρχείων που θα δοθούν στη δημοσιότητα όταν παρέλθει ο απαραίτητος χρόνος, θα βοηθήσει στο να ξεκαθαριστεί τουλάχιστον το πώς φτάσαμε στα συγκλονιστικά γεγονότα εκείνου του πρωινού του Σεπτεμβρίου. Ποιος ήξερε, τι ήξερε, ποιοι πραγματικά σχεδίασαν αυτό το πλήγμα που άλλαξε την πραγματικότητα όλων των λαών του πλανήτη.

Αυτό, όμως, που είναι βέβαιο, σήμερα πια, είναι ότι η τραγωδία της 11ης Σεπτεμβρίου διαμόρφωσε μια νέα πραγματικότητα και εντός και εκτός ΗΠΑ. Μια πραγματικότητα ζοφερή που μας άγγιξε και μας αφορά όλους. Μια πραγματικότητα που ίσως είναι πολύ πιο επίκαιρη σήμερα, από όσο ποτέ φανταστήκαμε τότε…

Οι δύο προφανείς, και γνωστές σε όλους, συνέπειές της 11ης Σεπτεμβρίου είναι η εξαπόλυση δύο πολέμων: κατά του Αφγανιστάν, το οποίο τότε διαφέντευαν οι Ταλιμπάν, τον Οκτώβριο του 2001 και κατά του Ιράκ, με πρώτο στη λίστα επιχειρημάτων βέβαια τον κίνδυνο των, ανύπαρκτων, όπλων μαζικής καταστροφής, τον Μάρτιο του 2003.  Δύο πόλεμοι, που επί της ουσίας, δεν έχουν ακόμη λήξει.

«Όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι εναντίον μας» και προληπτικοί πόλεμοι

Υπάρχουν, όμως, και άλλες συνέπειες. Καταρχήν, σε επίπεδο διπλωματίας, η εποχή αυτού που οι αναλυτές ονόμαζαν soft imperialism έλαβε τέλος. Παρά τις διαβεβαιώσεις Ομπάμα, περί αλλαγής τακτικής, εγκατάλειψης της επιβολής δια της στρατιωτικής ισχύος και επανενεργοποίηση της λογικής των έμμεσων παρεμβάσεων και της οικονομικής διείσδυσης ως μέσο ελέγχου άλλων χωρών, οι ΗΠΑ παραμένουν με το όπλο ανά χείρας.

Η εγκατάλειψη, τότε το 2001 και επισήμως του soft imperialism οδήγησε στο γνωστό πλέον δόγμα «όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι εναντίον μας». Και «εναντίον μας», κατά την διοίκηση Μπους, τέθηκε, σε πρώτη φάση, ο «άξονας του κακού»: Ιράν, Ιράκ, Συρία, Β. Κορέα, Κούβα αλλά και Κίνα (τότε ακόμη), Λιβύη, (που μετά από λίγο άρχισε να «συμμορφώνεται» ο Καντάφι για να μετατραπεί σε καλό «σύμμαχο» για λίγα χρόνια πριν ξαναμετατραπεί σε «τρελό δικτάτορα» μέχρι το αιματηρό του τέλος και την, επί της ουσίας, διάλυση της χώρας..) Το τι μπορεί να συνδέει τις χώρες αυτές και να τις θέτει στο ίδιο μετερίζι απέναντι στις ΗΠΑ είναι μάλλον οφθαλμοφανές: θεωρούνταν, η κάθε μία με τον τρόπο της, απειλή για τα αμερικανικά συμφέροντα. Και εννοείται ότι ο κατάλογος των «εχθρών», με τη λογική αυτή, δεν έχει τέλος στο διηνεκές.

Η λογική αυτή του «καλού – κακού» κυριάρχησε για ορισμένα χρόνια στην διπλωματική γλώσσα παγκοσμίως. Αποτέλεσε, μάλιστα, το άλλοθι για την υιοθέτηση του δεύτερο νέου δεδομένου που εγκαινίασε η 11η Σεπτεμβρίου 2011: του δόγματος της εξαπόλυσης «προληπτικών πολέμων». Μέχρι το 2001, οι ΗΠΑ είχαν κάνει μια μικρή προθέρμανση επί του θέματος βομβαρδίζοντας «τρομοκρατικές εγκαταστάσεις» το 1998, επί Μπιλ Κλίντον, σε Αφγανιστάν και Σουδάν. Ήταν τότε, που όλοι ακούσαμε λίγο παραπάνω το όνομα Οσάμα μπιν Λάντεν και  αυτό της «αλ Κάιντα». Οι βομβαρδισμοί αυτοί, όμως, ήταν μεμονωμένα συμβάντα χωρίς συνέχεια.

Η 11η Σεπτεμβρίου 2001, όμως, έδωσε την αφορμή για την υιοθέτηση μιας σειράς νέων «κανόνων» εμπλοκής και επισήμως. Μετά την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους, το ΝΑΤΟ, για πρώτη φορά στην ιστορία της Συμμαχίας, ενεργοποίησε τη ρήτρα –άρθρο 5– συλλογικής άμυνας έπειτα από επίθεση εναντίον χώρας μέλους. Η ενέργεια αυτή σημαίνει ότι το ΝΑΤΟ αντιμετωπίζει τις επιθέσεις αυτές ως απευθείας επιθέσεις κατά του συνόλου της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, όπως είχε δηλώσει ο τότε ΓΓ του, λόρδος Τζορτζ Ρόμπερτσον. Γι αυτό και η επίθεση και η κατοχή στο Αφγανιστάν έχει τεθεί υπό ΝΑΤΟϊκή σκέπη. Επιπλέον, η εξαπόλυση «προληπτικών πολέμων για λόγους ασφαλείας» πέρασε από τις ΗΠΑ στο λεξιλόγιο και στην πρακτική «συμμάχων» και διεθνών οργανισμών όπως είναι το ΝΑΤΟ.

9-11-terror-attacks1

Ο νέος μπαμπούλας

Με το πλήγμα της 11ης Σεπτεμβρίου πήρε σάρκα και οστά ο νέος μεγάλος μπαμπούλας που οι δυτικές ιμπεριαλιστικές  δυνάμεις σκιαγραφούσαν μεθοδικά προκειμένου να αποκτήσουν ένα νέο εχθρό – πρόσχημα που θα τους επέτρεπε να παρεμβαίνουν ανεξέλεγκτα εκτός και εντός των συνόρων τους με πολλούς τρόπους, όπως ακριβώς έπρατταν επί δεκαετίες επικαλούμενες τον …κομμουνιστικό κίνδυνο. Με τη διάλυση της ΕΣΣΔ και την κατάρρευση των χωρών του ανατολικού μπλοκ, η θέση του φόβητρου έμεινε κενή και οι δικαιολογίες περιορισμένες. Πόσες Γιουγκοσλαβίες, άλλωστε, υπήρχαν στον πλανήτη για να δρομολογηθεί η διάλυσή τους και να δημιουργηθούν νέες αγορές και νέες συμμαχίες;

Παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις, το φόβητρο της τρομοκρατίας είχε σαφές πρόσημο: ταυτίστηκε με το Ισλάμ και τον μουσουλμανικό κόσμο, δίνοντας λαβή για την παράθεση σειράς θεωριών περί «σύγκρουσης πολιτισμών» και άλλα φληναφλήματα, που βασίστηκαν στο φόβο που γεννά η άγνοια για έναν άλλο πολιτισμό αλλά και  στις ακρότητες που προκάλεσαν και προκαλούνται  από την σωρευμένη οργή που μεγάλη μερίδα της μουσουλμανικής γνώμης έτρεφε και τρέφει για τη δύση, αρχής γενομένης από πολύ συγκεκριμένα γεγονότα (πχ όπως είναι το Παλαιστινιακό ή τη στήριξη των μεγάλων δυνάμεων σε αιμοσταγή, βαθιά εκμεταλλευτικά και αυταρχικά καθεστώτα  που καταδίκαζαν και καταδικάζουν τους λαούς τους στην απόλυτη ένδεια και καταπίεση όπως πχ της Αιγύπτου με τον Μουμπάρακ ή της Σ. Αραβίας).

Σήμερα, 15  χρόνια μετά, η σκόνη όλων αυτών των ιδεολογημάτων συνεχίζει να καλύπτει την ουσία με την βοήθεια νέων «καλοθελητών», πχ ISIS, και έχει αφήσει το αποτύπωμά της στην «απόσταση» που καλλιεργήθηκε ανάμεσα σε πολιτισμούς και λαούς.  Σήμερα, επίσης, είναι πιο ξεκάθαρο από ποτέ ότι τα συγκοινωνούντα δοχεία ανάμεσα σε διώκτες και διωκόμενους, ανάμεσα σε «ισλαμιστές τρομοκράτες» και «πρόθυμους συμμάχους» ήταν και είναι  πολύ περισσότερα, μέχρι τουλάχιστον τη στιγμή της επίσημης ρήξης (;) κατά το δοκούν και κατά περίπτωση, από ό,τι οι «διώκτες» ήθελαν και θέλουν να παραδεχτούν.

Τα δημοσιεύματα για τις σχέσεις της CIA, κατά κύριο λόγο, με τους ισλαμιστές μουτζαχεντίν που, αφού πολέμησαν τους Σοβιετικούς στο Αφγανιστάν, μετεξελίχθηκαν σε παρακλάδια της «αλ Κάιντα» θεωρούνται σχεδόν ξεπερασμένα.  Τώρα πλέον, «βροχή» είναι τα στοιχεία για τις υπόγειες διαδρομές μεταξύ μυστικών υπηρεσιών διαφόρων δυνάμεων τόσος την Μ. Ανατολή όσο και στη δύση και του νέου εφιάλτη που ακούει στο όνομα  ISIS.  Η αρχή ότι  όταν κατασκευάζεις ένα τέρας, όπως έγινε με την αναβίωση του ισλαμιστικού εξτρεμισμού αυτό μπορεί να αυτονομηθεί, να γίνει ανεξέλεγκτο και να στραφεί και εναντίον σου, έχει πλέον επιβεβαιωθεί στο έπακρο, και όχι μόνο μία φορά.

Παλιές…«γηραιές» και αναδυόμενες δυνάμεις

Τα γεγονότα που δρομολόγησε η τραγωδία της  11ης Σεπτεμβρίου σε παγκόσμιο επίπεδο έδωσαν τέλος και στην μεταβατική περίοδο της μίας υπερδύναμης, που χαρακτηρίζει όλη τη δεκαετία του ’90 μετά το τέλος της ΕΣΣΔ. Με ποικίλους τρόπους, με διστακτικά και σταδιακά βήματα, «γηραιές» δυνάμεις (κατά το γηρασμένη Ευρώπη του κ. Ράμσφελντ) όπως η Γαλλία ή η Γερμανία ή και πιο νεόκοπες, όπως η Κίνα ή η Ρωσία, άρχισαν να διεκδικούν τη δική τους θέση στο «γήπεδο» της παγκόσμιας άσκησης επιρροής και της νέας μοιρασιάς του πλανήτη. Πλέον, 15 χρόνια μετά, είτε σε κομβικά είτε σε επιμέρους ζητήματα, οι αντιπαραθέσεις και οι ανταγωνισμοί, οι προσπάθειες διαμόρφωσης συμμαχιών που διαρκώς αλλάζουν, και οι τριβές ανάμεσα σε παλαιές, «γηρασμένες»  και αναδυόμενες μεγάλες δυνάμεις είναι εμφανείς και καταστροφικές.

Σήμερα, πια, ακόμη και τα, άρρηκτα δεμένα με το κατεστημένο, ΜΜΕ δεν διστάζουν να αναφερθούν στα πραγματικά κίνητρα των στρατιωτικών ή άλλων επεμβάσεων, καταμετρώντας τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας – στόχου, σημειώνοντας τη γεωστρατηγική της θέση, από ενεργειακή και οικονομική πλευρά, απαριθμώντας τις υπάρχουσες ή εν δυνάμει συμφωνίες των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών με την εκάστοτε ηγεσία, αναλύοντας τα συμφέροντα που διακυβεύονται για κάθε σημείο του πλανήτη, εντοπίζοντας τους ενεργειακούς δρόμους που την διατρέχουν και το πόσοι αγωγοί θα μπορούσαν να προστεθούν. Ουδείς νοήμων άνθρωπος πιστεύει πια ότι η επίθεση στο Ιράκ έγινε για τα όπλα μαζικής καταστροφής ή για τον ίδιο τον Σαντάμ Χουσεϊν, ούτε φυσικά ότι το πρόβλημα με το Αφγανιστάν ήταν ο μπιν Λάντεν και η παρέα του και δεν ήταν το ότι βρίσκεται σε μια καίρια θέση ως προς τη δυνατότητα κατασκευής μεγάλων αγωγών μεταφοράς ενέργειας προς τις νέες μεγάλες (ή αναδυόμενες αν θέλετε) δυνάμεις της παγκόσμιας οικονομίας, όπως πχ είναι η Κίνα ή η Ινδία.

Και ουδείς πίστεψε ούτε μια στιγμή ότι ξαφνικά οι μεγάλες δυνάμεις «συγκινήθηκαν» από τις εξεγέρσεις του αιγυπτιακού και του τυνησιακού λαού, ή νοιάστηκαν για τους Λίβυους ή τους Σύρους. Σήμερα, τουλάχιστον, τα περί μάχης του «ενωμένου πολιτισμένου κόσμου απέναντι στη βαρβαρότητα» δεν βρίσκουν τόσους πολλούς ακροατές. Όλο και περισσότεροι, αντίθετα, μνημονεύουν τα κυνικά, πλην αποκαλυπτικά, λόγια του Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, όταν ξεκαθάριζε ότι «οι ΗΠΑ για να μείνουν μοναδική υπερδύναμη πρέπει να ελέγξουν την Ευρασία με οποιονδήποτε τρόπο».

national_park_service_9-11_statue_of_liberty_and_wtc_fire

Το μεγάλο αόρατο θύμα: πολιτικές ελευθερίες και δημοκρατικά δικαιώματα

Η μεγάλη αλλαγή που έφερε σε παγκόσμιο επίπεδο η 11η Σεπτεμβρίου, αν και επισταμένως δεν πέφτουν πάνω της τα «φώτα της δημοσιότητας», είναι στο επίπεδο των πολιτικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών, των δημοκρατικών και ατομικών δικαιωμάτων. Πρώτο θύμα υπήρξε ο ίδιος ο αμερικανικός λαός.

Δύο μόλις χρόνια μετά τις συγκλονιστικές διαδηλώσεις στο Σηάτλ (Νοέμβριος 1999), οπότε η «ελεύθερη» Αμερική αντιμετώπισε με αστυνομικούς ρόμποκοπ και στρατιωτικούς σχεδιασμούς τις μεγαλύτερες οργανωμένες από οργανώσεις δικαιωμάτων και κυρίως συνδικάτα, διαδηλώσεις που είχε δει η χώρα τις τελευταίες δεκαετίες, (διαδηλώσεις που συνοδεύτηκαν από απεργίες και χαρακτηρίστηκαν  από συνθήματα που στόχευαν το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα), μαύρο πέπλο έπεσε πάνω από τη χώρα. Στο όνομα της «ασφάλειας» αύρες εμφανίστηκαν στην Νέα Υόρκη, άρθρα του συντάγματος ανακλήθηκαν, τραγούδια απαγορεύτηκαν.. Ο οποιοσδήποτε αμφισβητούσε την πολιτική Μπους έθετε εαυτόν, κατευθείαν, στο πλευρό «των τρομοκρατών».

Η ιδιόμορφη αυτή χούντα επεκτάθηκε γρήγορα σαν ιστός αράχνης σχεδόν σε όλο τον πλανήτη υπό την μορφή αντιτρομοκρατικών νόμων, μέτρων έκτακτης ανάγκης, καμερών στους δρόμους, παραβιάσεων προσωπικών δεδομένων, συλλήψεων και κρατήσεων επ’ αόριστον ανθρώπων χωρίς καν απαγγελία σαφούς κατηγορίας ή δικαίωμα πρόσβασης σε δικηγόρο. Η κατακλυσμιαία καταβαράθρωση του σεβασμού των στοιχειωδέστερων ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτυπώνεται με τον πλέον εφιαλτικό και ανάγλυφο τρόπο στα βασανιστήρια στο Αμπού Γκράιμπ του Ιράκ, στη λειτουργία του Γκουαντάναμο, στις μυστικές φυλακές της CIA, στη σκληρή καταστολή διαδηλώσεων, στις προληπτικές …συλλήψεις.

Την «αλ Κάιντα» διαδέχτηκε το ISIS και η ιστορία καλά και αιματηρά κρατεί μέχρι σήμερα. Η υστερική ισλαμοφοβία εκ του μακρόθεν, έδωσε τη θέση της στην ισλαμιστική τρομοκρατία που πλέον έχει μπει για τα καλά στο «σπίτι» της Ευρώπης, πλην όχι των ΗΠΑ προς το παρόν. Στο όνομα δε της «ασφάλειας» και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, το ένα μετά το άλλο τα δικαιώματα και οι ελευθερίες καταργούνται, η καταστολή εντείνεται, η κρατική βία κλιμακώνεται και όλα αυτά φυσικά (ω, τι περίεργο) δεν περιορίζονται σε ό,τι έχει να κάνει με ισλαμιστική τρομοκρατία. Στο έδαφος της ανάγκης καταπολέμησης κάθε «εξτρεμιστικής» δράσης, (γιατί μην ξεχνάτε υπάρχουν και τα …άκρα) καλλιεργήθηκαν τα περί «σεβασμού της νομιμότητας», τα περί «ανομίας» και όλα τα συναφή ιδεολογήματα που μοναδικό και απώτερο στόχο είχαν την σκληρή καταστολή και την σταδιακή νομιμοποίηση της απαγόρευσης, με κάθε τρόπο, της οποιασδήποτε αντίδρασης ή έκφρασης διαμαρτυρίας απέναντι σε ό,τι η καθεστηκυία τάξη της κάθε χώρας ονομάζει «συμφέρον για τον τόπο».

Ένας κόσμος πολύ χειρότερος

Σήμερα, 16 χρόνια μετά από εκείνο το τραγικό πρωινό της 11ης Σεπτεμβρίου, ο κόσμος είναι σίγουρα πολύ διαφορετικός. Είναι πολύ χειρότερος. Τα ανοιχτά πολεμικά μέτωπα είναι πολλά. Το ενδεχόμενο να γίνουν περισσότερα και πολύ πιο γενικευμένα, η προοπτική αλλαγής συνόρων σε διάφορα σημεία του πλανήτη (αρκετά από αυτά στην πολύ στενή γειτονιά μας) δεν είναι πια εφιάλτες θερινής νυκτός αλλά δυνατότητες που τείνουν να γίνουν πραγματικότητες. Χώρες ολόκληρες συνεχίζουν να αιμορραγούν, διαλύονται ή ισοπεδώνονται εντελώς. Η ανεπτυγμένη Δύση έχει, ήδη, γίνει στόχος των ακραίων τεράτων που καλλιέργησε και ενδύονται τον ισλαμιστικό μανδύα, και  συγκλονίζεται ολοένα περισσότερο από τις συνέπειες της καπιταλιστικής κρίσης. Γενιές ολόκληρες καταδικάζονται να ζήσουν με πολύ χαμηλότερο βιοτικό επίπεδο από ό,τι οι γονείς τους. Αυτά προκαλούν κοινωνικές εκρήξεις και διαμαρτυρίες. Και όλα αντιμετωπίζονται  με τη σκληρότερη καταστολή των τελευταίων δεκαετιών.

Κάποιες στιγμές φτάνει κανείς  ν’ αναρωτιέται μήπως η 11η Σεπτεμβρίου (όπως και από όποιον και αν σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε) ήταν (ή χρησιμοποιήθηκε ως) το αναγκαίο έναυσμα για τη δρομολόγηση σειράς εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στο εσωτερικό κάθε χώρας ξεχωριστά, εξελίξεων και μέτρων τέτοιων που προετοίμαζαν το έδαφος για την μεγάλη συστημική κρίση που τότε, όπως αποδεικνύεται πλέον, έκανε τα πρώτα της βήματα.  Μήπως ήταν (ή χρησιμοποιήθηκε ως) το αναγκαίο έναυσμα όχι μόνο για να ξαναμοιραστεί ο πλανήτης και ο πλούτος του αλλά και για  να χτιστεί αδιαμαρτύρητα το πλέγμα της καταστολής και της περιστολής κάθε είδους ελευθερίας και δικαιώματος που είναι απαραίτητο για την επιβολή της βαρβαρότητας που ζούμε σήμερα;

 Άλλωστε, όπως είχε πει χαρακτηριστικά και ο τότε υφυπουργός Άμυνας τον ΗΠΑ, Πολ Γούλφοβιτς, σιβυλλικά: «αν δεν υπήρχε η 11η Σεπτεμβρίου, θα έπρεπε να την εφεύρουμε»…

 

Ανάμεσα στις δύο μεγάλες αγάπες, την ψυχολογία και τη δημοσιογραφία, την μία την σπούδασε και την άλλη την έκανε επάγγελμα. Καμβάς το διεθνές ρεπορτάζ. Eκεί που δυστυχώς οι ζωές γίνονται ακόμη αριθμοί. Αγαπημένη ερώτηση: γιατί. Αγαπημένο μέσο: οι λέξεις, γραπτές ή ραδιοφωνικές. Μετά κόπων και βασάνων, κατάφερε να ολοκληρώσει διδακτορική διατριβή, όπου αποπειράθηκε να συνδυάσει πολιτική φιλοσοφία και σύγχρονες εξελίξεις.