«40 εμπύρετα όνειρα», της Αγγελικής Πεχλιβάνη

Τα ποιήματα αυτά διαβάστηκαν το καλοκαίρι. Μεγάλο το ρίσκο. Ποιος διαβάζει ποιήματα εν μέσω θέρους, τότε που τα λευκά παιδιά καίγονται και στην αρμύρα προσπαθούν να κρυφτούν. Υποτάσσεσαι, θες δεν θες, στον ήλιο και λίγη θάλασσα προσπαθείς να φέρεις σπίτι, να την κλείσεις σε ένα παλιό, σκονισμένο, γυάλινο βάζο. Το κάψιμο του δέρματος και τα βότσαλα που δεν έχουν λειανθεί είναι τα σημάδια που αφήνει η ποίηση όταν το τζιτζίκι κατεβαίνει χαμηλά και σε προκαλεί. Και λίγο πριν ξαπλώσεις να ξεκουραστείς, στις 15:00 το μεσημέρι, μαζεύεις τα στάχυα που άφησε πίσω της αλωνιστική μηχανή. Τα σκορπίζεις στο δωμάτιο με το ξύλινο κρεβάτι. Τα «νερά» στο κομοδίνο είναι άθικτα και η επιφάνεια του καλυμμένη με το σεμέν που δεν βρίσκεις στο εμπόριο. Το παράθυρο έχει επισκευαστεί. Το πλαίσιο του καινούργιο, το τζάμι του διπλό και η κουρτίνα σαν δίχτυ απλωμένο. Οι τοίχοι δεν καίνε, ζεσταίνουν τον χρόνο που επιβραδύνει. Φτιάχνεις το μαξιλάρι και ανοίγεις το βιβλίο. Και τα ποιήματα, σαν πτηνά του ουρανού και του νου, σε βρίσκουν και σου μαθαίνουν πώς είναι να μοιράζεσαι τον πυρετό σου. Το παίρνεις απόφαση. Μαζί θα καούμε, μαζί θα σωθούμε. Τα «40 εμπύρετα όνειρα» (Εκδόσεις Κίχλη) είναι το μαζί ποτέ, μαζί πάντα που μόνο το καλοκαίρι μας δίνει.

Τα ποιήματα της Αγγελικής Πεχλιβάνη είναι το κομμάτι σάρκας που πρέπει να μοιραστεί. Γι’ αυτό και πονάνε, γι’ αυτό και νιώθουμε το ρίγος τους. Η ποιήτρια κόπιασε πολύ για να βρει το σκοτεινό δάσος και τον κρυμμένο ήλιο του κόσμου μέσα της. Και τα ποιήματα που έδωσε είναι σημειώματα που αντέχουν στη φθορά και θέλουν να κρατήσουν ατόφια την εικόνα τους. Ο πεζόμορφος λόγος αναδεικνύει την κρυστάλλινη κίνηση και τη ζωηρή εκφραστική ανάγκη. Η Πεχλιβάνη εισβάλλει στον γνωστό-άγνωστο κόσμο του ονείρου για να σώσει και να μας δώσει αυτά που το φως της μέρας θα κρύψει και ίσως κάψει. Και στην αχαρτογράφητη περιοχή ακολουθεί τις σταυροβελονιές του ασυνείδητου και το θράσος του συνειδητού. Εδώ δεν υπάρχει η έκπληξη της φαντασίας, αλλά η γνωριμία, ξανά, με την τέχνη, τους ανθρώπους της και τον λόγο της. Και η ποιήτρια του σήμερα προσφέρει τα δικά της βιώματα, τις μνήμες της και τους αναγνώστες της σε αυτούς που προηγήθηκαν και πάντα είναι ένα βήμα μπροστά. Και αφού κερδίσει την προσοχή των άχρονων και αξέχαστων προσώπων, την ειλικρίνεια του δικού της χρόνου προσθέτει. Το τελικό αποτέλεσμα εκπέμπει πάθος, περηφάνια και πυρακτωμένη ευαισθησία. Και ο πυρετός μπορεί να σε εξαντλεί, όμως την ίδια στιγμή σου δίνει το όραμα και την αλήθεια γυμνή. Και το παραλήρημα; Αυτό μετουσιώνεται σε γραμμές που στερεώνονται οι προθέσεις και οι συνομιλίες της ποιήτριας.

Στα 40 όνειρα-ποιήματα, η ζωή και η απώλεια αφήνονται στο ρεύμα της επιθυμίας για προσφορά ενός πλούσιου παρόντος και μιας αναγκαίας ενθύμησης. Η Πεχλιβάνη θέλει να κάνει το «τώρα» λίγο πιο εύκαμπτο, να του δώσει τις αποχρώσεις που αρνείται να ψάξει και να το στρέψει στην εύθραυστη ύπαρξη (μας). Το όνειρο είναι το μεταίχμιο που πάντα θα ορίζει την αιώνια επιστροφή και την αναπότρεπτη απώλεια που βιώνουμε, ζούμε, είμαστε. Η Πεχλιβάνη αφήνεται στα φτερά του κορακιού του Πόε και στην τύχη του «Παίκτη» του Ντοστογιέφσκι. Χρησιμοποιεί λέξει που μεγεθύνουν τα ποιήματα, πατά με προσοχή σε σημάδια που θυμίζουν Νίκο Καρούζο και τιμά την αληθινά σεπτή μορφή του Παπαδιαμάντη. Ο λόγος της μπορεί να είναι στιβαρός, δυνατός, μπορεί να είναι και ψίθυρος που καλύπτει κάθε πόρο του δέρματος και της ψυχής. Δέχεται και δουλεύει πάνω στη σκόνη του χρόνου και στα Όνειρα Καραντίνας, όνειρο μέσα σε όνειρο, ένα «φελινικό» πνεύμα εμφανίζεται και φωτίζει το σκληρό βίωμα. Το βαθιά ανθρώπινο ακολουθεί τη δικαίωση του Κάφκα και η χθόνια στιγμή προηγείται της λιτής Ανάστασης. Ακολουθεί τα χνάρια της Έμιλυ Ντίκινσον και τη βρίσκει στη ρωγμή του χρόνου, όπως και τον Μπέργκμαν, Φάννυ και Αλέξανδρος, στα «Χριστούγεννα 2020». Η ποίησή της είναι σαν το νερό που εισδύει παντού και σαν το στόμα που δαγκώνει λεμόνι για να βρει το είναι της, είναι μας. Τα «40 εμπύρετα όνειρα» είναι πάθος ατελείωτο και αντίσταση στο έρεβος που κατοικεί μέσα μας.