Ένα τελετουργικό ταξίδι σε ονειρικά μουσικά μονοπάτια
Συνέντευξη με το πειραματικό ντουέτο Alexander Hacke και Danielle de Picciotto
Δεν είναι τυχαίοι μουσικοί οι hackedepicciotto: ο Alexander Hacke, ιδρυτικό μέλος των θρυλικών Γερμανών πειραματιστών Einstürzende Neubauten– στο μπάσο και τα φωνητικά- και η Danielle de Picciotto, τραγουδίστρια της βερολινέζικης μπάντας Space Cowboys κατά την διάρκεια των 80’s, δουλεύουν μαζί για πάνω από δέκα χρόνια μεταφέροντας- εκφραστικά- εμπειρία μιας, τουλάχιστον, εικοσαετίας. Οι συναυλίες τους δημιουργούν μεγάλες εντάσεις καθώς η Danielle παίζει παλιά και σύγχρονα όργανα- Hurdy Gurdy, cemence- πιάνο και βιολί ενώ ο Alexander μαστορεύει μπάσο, ηλεκτρική κιθάρα και ντραμς ενώ επιδίδεται σε λαρυγγισμούς. Μαζί σχηματίζουν πανοραμικά ηχοτοπία μακράς διάρκειας, μελαγχολικής διάθεσης- με βαθύ μπάσο, ελεκτρόνικς, παράξενες αρμονίες, αποκαλυψιακούς στίχους της Danielle και σκληρούς χτύπους του Alexander. Το τελευταίο τους άλμπουμ, ”Menetekel”, πέρα από τον συμβολικό τίτλο- που θα εξηγηθεί στην πιο κάτω συζήτηση που είχαμε μαζί τους- είναι περισσότερο γκρίζο από το προηγούμενο τους, “Perseverantia”, μιας και μάλιστα το τελευταίο κομμάτι, διάρκειας 20’ είναι ηχογραφημένο σε μια παλιά Αυστριακή εκκλησία με τεράστια ηχώ και γι’ αυτό εξαιρετικά υποβλητικό. Μια μεγάλη χορωδία τραγουδά συνεχώς, “The echo depends on where you stand”, ρήση που διευκρινίζεται και αυτή στην συνομιλία μας.
Σε τι αναφέρεται ο τίτλος του νέους σας άλμπουμ, “ Menetekel”;
Danielle: Σημαίνει “το γράψιμο στον τοίχο”. Είναι μια παλιά ιστορία για το πώς ο βασιλιάς Βελσαζάρ έκανε μια μεγάλη γιορτή με κρασί από σκάφη που είχε λεηλατήσει όταν εμφανίζεται ένα χέρι που γράφει στον τοίχο λέξεις που λένε: «Ο Θεός έχει αριθμήσει τις ημέρες του Βελσαζάρ, έχουν ζυγιστεί και βρεθεί λειψές». Ήταν μια προειδοποίηση πως ο Βαλσαζάρ πρέπει να αλλάξει τους διαβολικούς τρόπους του. Πιστεύουμε ότι ο κόσμος μας είναι σε κακή κατάσταση και ότι αν αγνοήσουμε τη γραφή στον τοίχο θα μπορούσε μια αποκάλυψη να συμβεί.
Alexander: Το πραγματικό μήνυμα είναι κρυμμένο στις περισσότερες περιπτώσεις. Χρειάζεται η ευαισθησία ενός καλλιτέχνη ή ενός παρόμοια ικανού προσώπου, είτε να αποκρυπτογραφήσει ό, τι λένε, πραγματικά, οι βέβηλοι, είτε να μεταδώσει μια αλήθεια που πρέπει να προστατευθεί από τους αμύητους.
Είναι ο ήχος σας ωσάν οι Space Cowboys και οι Einstürzende Neubauten να αποτελούσαν ένα συγκρότημα που θα έπαιζε μουσική τον 21ο Αιώνα;
Alexander: Είμαστε όλοι ένα.
Danielle: Όλα όσα έκανα στη ζωή μου με επηρέασαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Η μουσική μου είναι το αποτέλεσμα αυτού και επιπλέον, μιας, προσωπικής αίσθησης που πάντα είχα. Πάντα μου αρέσει να δουλεύω με τον ήχο, πάντα μου άρεσε ο σουρεαλισμός, πάντα ήθελα να γράφω στίχους- ενώ παίζω βιολί από την ηλικία των 10 ετών. Νομίζω πως η μουσική μας είναι αποτέλεσμα όλων αυτών.
Όταν συνθέτετε την μουσική σας έχετε ίσως στο νου κάποιο ατμοσφαιρικό, φουτουριστικό φιλμ;
Danielle: Γενικά μου αρέσουν οι σκληροί, οι παράξενοι και οι σκοτεινοί ήχοι. Λατρεύω την ατμόσφαιρα του “Mad Max”, τις φανταστικές ταινίες – η μουσική μου αποτελεί το σάουντρακ της ζωής μου.
Alexander: Όταν παίζουμε μουσική, στην καλύτερη περίπτωση μοιάζουμε με απλά αγγεία που μιλάνε την αλήθεια. Όταν όλα ρυθμίζονται σωστά, η έμπνευση παρεμβαίνει με έναν απολύτως καταστροφικό και αρκετά σκληρό τρόπο. Πρέπει να αντέξουμε τον πόνο, να προχωρήσουμε και να σμιλεύσουμε αυτόν τον κεραυνό σε ένα συμπαγές έργο τέχνης. Για να μην υπάρξει κανένας συμβιβασμός και να μπορέσεις να ελευθερώσεις, μετά από σκληρή δουλειά, το αποτέλεσμα στον κόσμο χρειάζεται πολύ σθένος .
Πείτε μας για το πώς δημιουργήθηκε το “Menetekel”
Alexander: Ό, τι ακούτε έχει γραφτεί, εκτελεστεί, ενορχηστρωθεί, ηχογραφηθεί και ρεμιξαριστεί από τη Danielle και εμένα. Εκτός από τα πνευστά που έπαιξε ο ταλαντούχος φίλος μας Ρίτσαρντ Κλάμερ παράλληλα με το μάστερ απ’ τον ικανότατο Dog Young.
Danielle: Μερικά από τα τραγούδια του “Menetekel” τα συνθέσαμε σε περιοδείες και πειραματιστήκαμε ζωντανά με αυτά πριν τα ηχογραφήσουμε. Άλλα τα γράψαμε στην Αυστρία σε μια γκαλερί τέχνης και λίγα ακόμη στο στούντιο του Alexander.
Θεωρείτε πως το προοδευτικό ροκ (progressive rock) είναι η βασική συνιστώσα της μουσικής σας;
Danielle: Ονομάζω τη μουσική μας, “desert drone” , αλλά γενικά δεν μπορώ να βάζω ταμπέλες σε ότι κάνω. Αυτά δημιουργούνται ενστικτωδώς και το αποτέλεσμα είναι τόσο προσωπικό που δεν αναγνωρίζω κάποιο δεδομένο ύφος.
Alexander:Δεν είμαι φανατικός οπαδός του prog rock. Παλιά ήταν ένας τρόπος να περιγράψουμε μια άνευ νοήματος μουσική υπερβολή και σήμερα χρησιμεύει ως ετικέτα κυρίως για την εγκεφαλική, συναισθηματικά αμφιλεγόμενη, μουσική.
Θα ονομάζατε την μουσικής σας τελετουργική μίνιμαλ;
Alexander: Ναι.
Danielle: Αν έπρεπε να την περιγράψω, θα έλεγα ότι είναι οργανική με στίχους ομιλούμενων λέξεων, αρμονίες και τραγούδι από τον λαιμό (throat singing) που εκφράζει σκέψεις και εμπειρίες από τα νομαδικά ταξίδια μας- διάρκειας, ήδη, επτά ετών. Έχει τελετουργικά στοιχεία και χρησιμοποιώ πολύ παλιά όργανα, όπως το hurdy gurdy- ούτως, έχει και μια αρχαία πνευματική και μαγική ατμόσφαιρα.
Πως αντιδρά το κοινό στις ζωντανές εμφανίσεις; Υπάρχουν διαφορές από χώρα σε χώρα;
Danielle: Οι άνθρωποι ακούνε με πολύ ένταση. Συχνά τους αρέσει να κάθονται σιωπηλοί στη μουσική μας, μερικές φορές κλαίνε ή κραυγάζουν. Λένε, συνήθως, μετά την παράσταση ότι ένοιωσαν πολύ δυνατά συναισθήματα. Οι αντιδράσεις είναι σχεδόν παντού οι ίδιες.
Alexander: Θέλω να ταρακουνήσω τους ανθρώπους- θέλω να επεξεργάζονται υποσυνείδητα τραύματα με τη μουσική- θέλω να τονώσω τις αισθήσεις τους σε κάθε δυνατό επίπεδο. Αν, μετά το σόου, έχουν ξεχάσει που βρίσκονται ή που έχουν παρκάρει το αυτοκίνητό τους, τότε τα πήγαμε αληθινά καλά.
“Η ηχώ εξαρτάται από το σημείο που βρίσκεσαι”, τραγουδάτε. Φιλοσοφικά ή φυσικά;
Danielle: Φιλοσοφικά: «Το αποτέλεσμα της ζωής σου εξαρτάται από αυτά που κάνεις»
Alexander: Είναι επιτακτική ανάγκη να ξέρεις, επίσης, πού βρίσκεσαι πολιτικά.
Καινούρια σχέδια, συναυλίες, ηχογραφήσεις;
Danielle: Ετοιμάζω ένα καινούριο σόλο άλμπουμ, δουλεύω με τον Alexander την μουσική ενός φιλμ και ολοκληρώνω ένα σύνολο από πίνακες ζωγραφικής. Σχεδιάζουμε να κάνουμε περιοδεία με το νέο μας άλμπουμ την άνοιξη του 2018 και ελπίζουμε να μπορέσουμε να έρθουμε ξανά στην Ελλάδα!
Alexander: Ναι, θα μου άρεσε πολύ αυτό!