AUDITORIUM: Δημιουργικές μουσικές από την εποχή του εγκλεισμού
Δεν είναι καθόλου καινούρια τούτη η στήλη. Έκανε την πορεία της για αρκετό καιρό, στο παρελθόν («Δίφωνο», «Jazz& Τζαζ») πέρασε στην διαθεσιμότητα και έρχεται και πάλι στο προσκήνιο του φιλόξενου «Περιοδικού». Κυρίως νέες μουσικές θα παρουσιάζει αλλά δεν θα παραλείπει να μεταφέρει δημιουργικές προτάσεις από το κυρίως ρεύμα της δισκογραφίας. Το βασικό χαρακτηριστικό της είναι η συνοπτική αλλά ουσιαστική παρουσίαση των καλλιτεχνικών προϊόντων.
O τελευταίος δίσκος του Νορβηγού συνθέτη και παραγωγού Espen Sommer Eide με τίτλο, “The Waves”, (απ’ την ομώνυμη νουβέλα της Βιρτζίνια Γουλφ), δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες έκθεσης όπου εμπλέκονται αρκετοί καλλιτέχνες. Η μουσική μεταφέρει τους θεατές σε κάθε δωμάτιο όπου υπάρχουν περφόρμερς, βοκαλίστες, έτσι ώστε να στήνεται μια φανταστική αίθουσα μουσικών καθρεφτών: διάφορες συχνότητες ήχων, γνώριμες μελωδίες, χαλαροί ρυθμοί, field recordings (σειρήνες πλοίων και κόρνες, καθημερινοί θόρυβοι), ηλεκτρονικά εφέ, κείμενα της Γουλφ, του Μπέρτραντ Ράσελ κ.α. συνθέτουν το εξαιρετικό σάουντρακ που επιδιώκει ο Eide.
https://www.sofamusic.no/album/waves
Στην ίδια ετικέτα – τη Sofa- και το Νορβηγικό γυναικείο ντουέτο των Propan, με το δεύτερο τους άλμπουμ, “Trending”. Βασισμένο κυρίως στα φωνητικά συνοδεύεται από διάφορα ελεκτρόνικς, beats, grooves, ένθα το ντούο χτίζει διάφορα επίπεδα φωνητικών συνδυασμών επηρεασμένα από τον τζαζίστικο αυτοσχεδιασμό, την φολκ μουσική και την σόουλ, εμφορούμενα από ψυχεδελικό ύφος καθώς, σε αντίθεση με το πρώτο τους ηλεκτροακουστικό έργο, εδώ οι Propan σκηνοθετούν ντελιριακά, θα λέγαμε, ηχοπεδία. Σαν αποτέλεσμα, έχουμε ένα πρωτότυπο ηχητικό ντοκουμέντο φτιαγμένο κυριολεκτικά από ηλεκτρόνια και… φωνητικές χορδές!
https://www.sofamusic.no/album/trending
Με την συνεργασία του Ensemble 1529, o Γάλλος πολυοργανίστας και συνθέτης Renaud-Gabriel Pion ηχογραφεί το “Spiritus”, ένα έργο που ναι μεν πατά στην παράδοση του Μεσαίωνα, λειτουργεί δε, περισσότερο με γνώμονα τον αυτοσχεδιασμό. Ακόμη και ο τίτλος του δίσκου μοιάζει συμβολικός, ενώ, στο ανσάμπλ του Pion – μπάσο κλαρινέτο, αγγλικό κόρνο, σαξόφωνο κ.α.- μετέχει και ο κιθαρίστας Bill Frisell. Στο 13μελές σχήμα ακούγονται, πέρα από τον κόντρα τενόρο, τούμπες, τσέλι, μαρίμπα, τρομπέτα, κρουστά, συν άλλη μια ηλεκτρική κιθάρα. Τούτων δοθέντων, το «Πνεύμα» προσφέρει ιδιόμορφη μουσική, παλαιά και μοντέρνα μαζί.
https://www.radiofrance.fr/les-editions/musique/spiritus
Το ύστατο μέρος της «Τριλογίας του Βερολίνου», του ηλεκτρονικού Yair Etzioni, που φέρει τίτλο “Ensemble”, ανοίγει κάπως τα ηχοχρώματά του: από την γκριζάδα των προηγούμενων σε περισσότερο φωτεινά μονοπάτια- με έμφαση στις ενορχηστρώσεις εγχόρδων και στις μελωδικές γραμμές. Το καλοκαίρι του ’19, ο συνθέτης απ’ το Ισραήλ, γυρίζει με ποδήλατο όλο το ιστορικό κέντρο του Βερολίνου και ηχογραφεί τις οπτικές του εμπειρίες με αποτέλεσμα υψηλοί χρωματικοί τονισμοί και επιρροές από άμπιεντ μίνιμαλ, Ερίκ Σατί, Κλόντ Ντεμπισί, Γκαμπριέλ Φορέ, Boards Of Canada και Thomas Köner.
https://falseindustries.bandcamp.com/album/ensemble
Με τον Ολλανδό Jan Willem Troost στο τσέλο και τον Αμερικανό, Henry Vega στα ηλεκτρονικά και στην σύθεση, το “Ninevolt” ακούγεται ως ένα αρκετά ιδιόμορφο έργο το οποίο συνήθως ξεκινά από μια μοναδική νότα για να εξελιχθεί και να επεκταθεί με ηλεκτρονικές ενορχηστρώσεις και πληθώρα αρμονιών ενώ το τσέλο αποκαλύπτει παράξενες μελωδίες. Είναι η ατονάλ αίσθηση, η εξελισσόμενη επανάληψη σε μίνιμαλ προδιαγραφές- στην δουλειά ενός ντουέτου που έχει δώσει σπουδαία δείγματα σε commissions στον χορό, στην περφόρμανς και στο θέατρο.
http://www.artekfoundation.com/arteksounds_art006_veganinevolt.php
Το “Sleepmoss” της Βρετανίδας Meemo Coma – ή κατά κόσμο Lara Rix-Martin– αποτελεί την δεύτερη δισκογραφική δουλειά της, εμπνευσμένη απ’ τα επιβλητικά τοπία της Νότιας Αγγλίας όπου βολτάρει καθημερινά με το σκύλο της. Η MC θεωρεί τις συνθέσεις της ηχητικές εικόνες έχοντας μέντορα τον περίφημο ζωγράφο Τέρνερ-κατά κάποιο τρόπο ντύνει τους πίνακές του. Η αίσθηση των συνθέσεων αλλάζει ανάλογα με την εποχή που αναφέρονται και σε αυτό συμβάλλουν διάφορα filed recordings -άνεμος, θρόισμα φύλλων, κελαϊδίσματα πουλιών καθώς οι συνθετητές δημιουργούν ατμοσφαιρικές- έντεχνες- ενορχηστρώσεις.
https://planet.mu/releases/sleepmoss/
Η Laurin Huber, από τις ανερχόμενες φιγούρες του Ελβετικού αντεργκράουντ στην πειραματική μουσική και τις τέχνες, κυκλοφορεί το πρώτο της σόλο άλμπουμ με όνομα “Juncture”. Επικαλύψεις ηχητικών στρωμάτων, field recordings, ονειρικά μέρη από συνθετητές, ρυθμοί κρουστών· λιτές mid- tempo techno γραμμές, απόηχοι industrial μουσικής, λυρικές μελωδίες – αλληλεπιδράσεις και επικαλύψεις σε ένα πλαίσιο όπου οι φιλοσοφίες της σύγχρονης φεμινιστικής θεωρίας και της διαφοράς και η κριτική των δυϊσμών – σώμα/ σκέψη, υποκείμενο/ αντικείμενο, ανόργανο/ οργανικό- είναι έντονες.
https://hallowground.bandcamp.com/album/laurin-huber-juncture
Ένας Ελβετός στην Νέα Υόρκη, ο Remo Seeland ηχογραφεί τον πρώτο προσωπικό του δίσκο με αφορμή τα συναισθήματά του απ’ τον υπόγειο του Μεγάλου Μήλου. Το “Hollow Body” ακούγεται ως μια ατονάλ- συμφωνία μέσα στα υπερπλήρη και αποπνικτικά τραίνα. Το άλμπουμ συνδυάζει field recordings από τη Νέα Υόρκη, τη Ζυρίχη και το Ρέικιαβικ ενώ παίζει, μεταξύ άλλων, ο κιθαρίστας Norman Westberg (Swans) και ο οργανίστας των Current 93, Reiner van Houdt. Τα bass drones, το downbeat και το τελετουργικό όργανο κυριαρχούν καθώς ακούγονται μέσα από τα γκρίζα τοπία των έξι συνθέσεων.
https://hallowground.bandcamp.com/album/remo-seeland-hollow-body
Ο Δανός μουσικός και συνθέτης Mads Emil Nielsen κυκλοφορεί το άλμπουμ, “Framework 2”, στα πλαίσια της ομώνυμης σειράς -μια συλλογή από αυτοσχέδιες, φτιαγμένες με το χέρι γραφιστικές παρτιτούρες και ηχογραφήσεις. Πρόκειται για υποκειμενικές μεταγραφές του οπτικού υλικού και των ηχητικών κομματιών που συνοδεύονται από οπτικές σημειώσεις. Συνεργάτες σε αυτή την δουλειά, ο γνωστός Jan Jelinek, ο Hideki Umezawa και η Andrea Neumann. Είναι αρκετά περίπλοκος ο τρόπος που οι τρεις μουσικοί συνδυάζονται, το αποτέλεσμα, όμως, δημιουργεί την αίσθηση ενός ηχητικού λαβυρίνθου, καφκικής προέλευσης -με όλους αυτούς τους μικροτόναλ θορύβους και ήχους ικανούς να επενδύσουν ταινία ακραίας επιστημονικής φαντασίας!
https://www.arbitraryproject.com/Framework-2
Θεσπέσιο τρίο, οι Νορβηγοί, Paal Nilssen– Love (κρουστά) και Christian Meaas Svendsen (ακουστικό μπάσο) και ο Μαλαισιανός Yong Yandsen (σαξόφωνο) και με τον δίσκο τους, “Hungry Ghosts”- ηχογραφημένο ζωντανά στην μακρινή Κουάλα Λουμπούρ. Όντως, πεινασμένο για μουσική το τρίο εξαπολύει ένα ηχορυθμικό τσουνάμι αυτοσχεδιασμών, όχι, ακριβώς, με την κλασική έννοια της free jazz αλλά με το πάθος για την πλήρη εκφραστική ελευθερία. Αυτοσχεδιάζουν ταυτόχρονα όλοι τους και όμως τίποτα δεν χάνεται, έχουν τον πλήρη έλεγχο ενώ οργανώνουν το παίξιμό τους στέρεα. Έπειτα είναι τα σόλι τους που δεν μοιάζουν μοναχικά παρ’ όλο που οι υπόλοιποι στέκονται λίγο πιο πίσω: ακούστε μόνο αυτό του μπασίστα και θα καταλάβετε.
Ο Νορβηγός ακουστικός μπασίστας και συνθέτης Mats Eilertsen παρουσιάζει τον τελευταίο του δίσκο για την ετικέτα της Hubro με χαρακτηριστικό τίτλο, “Reveries And Revelations”. Τις μουσικές του πλαισιώνουν καλλιτέχνες όπως ο κιθαρίστας Eivind Aarset, o τρομπετίστας Arve Henriksen, οι κρουστοί Thomas Strønen και Per Oddvar Johansen κ.α. Με τα δεδομένα αυτά και την γνωστή εμμονή τού Eilertsen στον πειραματισμό με ήχους, θα έλεγε κανείς, βγαλμένους από ταινίες του Ταρκόφσκι – δες Στάλκερ, Σολάρις- το έργο οδηγείται σε μια ατμόσφαιρα όπου κυριαρχούν οι ατονικές «μελωδίες», ο έντονος αυτοσχεδιασμός και το αίσθημα της κλειστοφοβίας.
https://hubromusic.com/mats-eilertsen-reveries-and-revelations/
Το Νορβηγικό Ensemble neoN συνδυάζει δυο συμπληρωματικές αλλά εντελώς διαφορετικές συνθέσεις από τον θρυλικό Αμερικάνο συνθέτη, κινηματογραφιστή Phill Niblock και τη νεώτερη συμπατριώτισσά του -με έδρα το Βερολίνο- συνθέτρια και βιολίστρια Catherine Lamb. Στο “Niblock/ Lamb” κυριαρχούν τα drones και ενώ στο πρώτο μέρος – του PN- επικρατεί επίμονος εξελισσόμενος θόρυβος, συνδυασμός μικροτονικών διαλειμμάτων, αντήχησης και αλληλοδιαδοχής προηχογραφημένων και λάιβ ενοτήτων, στο δεύτερο – της CL-, αντίθετα, προβάλλεται το ήρεμο, διαλογικό, ύφος όπου οι φωνές συναντούν ευσεβή ακουστικά όργανα, έτσι ώστε «το οργανωμένο και το χάος να κατοικούν μέσα σε ένα σύννεφο από ήχους».
https://hubromusic.com/ensemble-neon-niblock-lamb-cd/
Ακορντεονίστας και συνθέτης ο Νορβηγός Frode Haltli επανέρχεται στην δισκογραφία ύστερα από δυο χρόνια με το “Border Woods”. Ακολουθεί, δε, τα αισθητικά μονοπάτια του προηγούμενού του άλμπουμ, “Avant Folk” με το να συνταιριάζει την παράδοση της πατρίδας του με επιρροές από την world music και την σύγχρονη σύνθεση. Φυσικά, το κουαρτέτο του Haltli -με δυο κρουστούς και nyckelharpa- κολυμπάει μέσα στον αυτοσχεδιασμό χωρίς, βεβαίως, να υποτιμά σπαράγματα από φολκ μελωδίες που δένουν με το όλο κλίμα. Ούτως, ο χαρακτηρισμός avant- folk ταιριάζει γάντι σε αυτό εδώ το μουσικό πρότζεκτ, με τον δημιουργικό ανταγωνισμό άρπας και ακορντεόν στο φόρτε του!
https://hubromusic.com/4351-2/
Το ντεμπούτο για την Hubro του καλτ Νορβηγικού τρίο Bushman’s Revenge, τιτλοφορούμενο, “Et Hån Mot Overklassen” («Μια κοροϊδία της ανώτερης τάξης»), διατρέχει την περιοχή του προοδευτικού τζαζ- ροκ με περισσή έμφαση στον αυτοσχεδιασμό με την κιθάρα, το μπάσο και τα ντραμς να είναι κάτι παραπάνω από αυτό που συνήθως αναφέρεται στο στιλ. Πέρα από το πρώτο κομμάτι που μοιάζει να συνεχίζει στην παράδοση των Pink Floyd, όσο περισσότερο ακούει κανείς το άλμπουμ με τα drones των κρουστών, τα ελεκτρόνικς, τα σαμπλς, τα γοτθικά ηχοπεδία και τα μπλουζ τζαμαρίσματα, τόσο περισσότερο αναδύεται το περίτεχνο και ενίοτε ονειρικό, ηχητικό σύμπαν των Bushman’s Revenge.
https://hubromusic.com/bushmans-revenge-et-han-mot-overklassen-cd-2lp/
Mára είναι το σόλο πρότζεκτ της Αμερικανίδας συνθέτριας και βοκαλίστριας Faith Coloccia, κεντρικής φιγούρας σε διάφορα σχήματα μεταξύ των οποίων οι Mamiffer. Στο “Here Behold Your Own” η μουσικός είχε ως οδηγό το εξαιρετικό έργο του Gavin Bryars, “Jesus Blood Never Failed Me”, έργο στο οποίο συμπεριπλέκονται θλίψη μαζί και χαρά. Πιάνο, όργανο, κιθάρα και ηλεκτρονικά συνοδεύουν την αιθέρια φωνή της Mára, η οποία, με ηχώ, τραγουδάει παιδικά ονειρικά νανουρίσματα. Λιτές ελεγείες που ενίοτε θυμίζουν τα πιο αφαιρετικά άσματα των Dead Can Dance, όντας νοσταλγικά και ιεροπρεπή συνάμα.
https://sigerecords.merchtable.com/music/vinyl/mara-here-behold-your-own-vinyl-lp
Ακόμη ένας δίσκος για την ετικέτα της Constellation, του Καναδού κιθαρίστα και τραγουδοποιού SandroPerri : το “Soft Landing” ξεκινά το δεκαεξάλεπτο “Time (You Got Me)” με τον δημιουργό να δίνει απ’ την αρχή το στίγμα του στο Αμερικάνικο ροκ του ’70, επηρεασμένος αρκετά από τον μεγάλο Neil Young. Με αυτό υπ’ όψη, εντύπωση κάνει η ρέουσα, χαλαρή, κιθάρα του Perri και γενικώς η μεταμεσονύκτια ατμόσφαιρα της μουσικής- εικόνα που παραπέμπει σε καπνισμένα μπαράκια με πιωμένους θαμώνες· βεβαίως, και οι λεπτοί αυτοσχεδιασμοί στο παίξιμο του SP.
http://cstrecords.com/products/sandro-perri-soft-landing/
Στην ίδια δισκογραφική και οι γαλλόφωνοι Fly Pan Am – από τα πρώτα σχήματα της Constellation -ένα αβάντ-ροκ σύνολο που κυκλοφορεί, ύστερα από 15 χρόνια το νέο του άλμπουμ, “C’est ça”. Το κουαρτέτο δείχνει να είναι σε φόρμα καθώς συνθέτει αντικρουόμενα στιλ -μοτοριστικές επαναλήψεις, shoegaze, πανκ, noise pop, ηλεκτρονικά και tapes, musique concrete- κεντημένα μέσα από θορυβώδεις κιθάρες που φέρνουν στο νου Sonic Youth. Μόνο που εδώ οι FPA προχωρούν πολύ πιο πέρα, με τον αυτοσχεδιασμό και την πλήρη, ενίοτε, αποδόμηση της τραγουδιστικής φόρμας.
http://cstrecords.com/products/fly-pan-am-cest-ca/
Η Σουηδή Susanne Skog – sound artist, παραγωγός ραδιοφώνου και δημοσιογράφος τέχνης- δημιούργησε, στο “Siberia/ Sirens”, δύο μεγάλης διάρκειας field recordings. Το πρώτο, βασίστηκε σε ηχογραφήσεις στο 205 ωρών ταξίδι της από την Μόσχα έως το Βλαδιβοστόκ, το Σεπτέμβριο του 2005. Στο δεύτερο προβάλλει δεκάδες σειρήνες από διάφορα μέρη του πλανήτη – Tokio, Νάχα/ Οκινάουα, Χιροσίμα, Νέα Υόρκη, Αθήνα και Ρότερνταμ στην πενταετία 2013- 2017. Το ενδιαφέρον με το όλο εγχείρημα είναι πώς και με ποιο τρόπο η Skog κάνει editing στο πλούσιο αυτό υλικό έτσι ώστε να φθάνει σε εμάς τόσο καλά δομημένο ως ένα εξελισσόμενο drone γεμάτο σασπένς.
https://fylkingen.bandcamp.com/album/siberia-sirens-2
Για τον γεννημένο στο Μπρίστολ, Άγγλο τραγουδοποιό, Matt Elliott, το “Goodbye To All We Know” αποτελεί το έβδομο βήμα της προσωπικής του δημιουργίας. Με άκρως προφητικό τίτλο, τροβαδούρος μας καλεί να ξεχάσουμε όλα όσα ξέραμε μέχρι τώρα καθώς γράφει επηρεασμένος από τις μουσικές του Leonard Cohen και του Johnny Cash. Στο κουαρτέτο του, ξεχωρίζει ο πολυπράγμων David Chalmin στο πιάνο και στις ενορχηστρώσεις ενώ συνοδεύεται ακόμη με το ακουστικό μπάσο του Jeff Hallam και το τσέλο του Gaspar Claus. Η καλύτερη δουλειά του βάρδου ύστερα από την περίφημη τριλογία του, με την Ισπανική κιθάρα του και το ιμπρεσιονιστικό παίξιμο του Chalmin που ενίοτε καλύπτουν το υπό κατάρρευση μελαγχολικό τραγούδισμα του Elliott.
https://mattelliott.bandcamp.com/album/farewell-to-all-we-know
Από το 2013 έως το 2018, ο Βρετανός μουσικός και παραγωγός Peter Cusack ταξίδευε στην θάλασσα της Αράλης στο Καζακστάν και στον ποταμό Ναρίν, στο Κιργιστάν για να αποτυπώσει σε field recordings και φωτογραφίες τις σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον από την μεγάλη κατάχρηση των νερών στις εν λόγω περιοχές. Στο “Aral Stories And The River Naryn” ντοκουμεντάρεται ηχητικά ένα ηχητικό σύμπαν από διάφορες ηχογραφήσεις πεδίου: ο θαυμαστός ήχος των αγελάδων και των κατσικιών, κάποιο αρχαίο σοβιετικό μοτοποδήλατο – ακόμα και το σάουντρακ της βροχής και των κεραυνών. Με υδρόφωνο, ακούσματα από παλιό σιδερένιο νερόμυλο καθώς και το σπάσιμο κοκαλωμένων κλαδιών από τον παγετό. Εξαιρετική ηχητική εμπειρία με νόημα σε μια περιοχή που αρχίζει σιγά σιγά να επανακτά την ισορροπία της.
https://corvorecords.de/release/peter-cusack-aral-sea-stories-and-the-river-naryn/
