Στήλη: Auditorium

AUDITORIUM

Σύγχρονη Ευρωπάϊκή Τζαζ

| 22/12/2017

Δεν είναι καθόλου καινούρια τούτη η στήλη. Έκανε την πορεία της για αρκετό καιρό, στο παρελθόν («Δίφωνο», «Jazz& Τζαζ») πέρασε στην διαθεσιμότητα και έρχεται και πάλι στο προσκήνιο του φιλόξενου «Περιοδικού». Κυρίως νέες μουσικές θα παρουσιάζει αλλά δεν θα παραλείπει να μεταφέρει δημιουργικές προτάσεις από το κυρίως ρεύμα της δισκογραφίας. Το βασικό χαρακτηριστικό της είναι η συνοπτική αλλά ουσιαστική παρουσίαση των καλλιτεχνικών προϊόντων.


Το καινούριο έργο του Φιλανδού τρομπετίστα και συνθέτη Verneri Pohjola είναι αφιερωμένο στον εκλιπόντα πατέρα του- γνωστό μπασίστα- Pekka Pohjola. Με τίτλο, «Pekka», περιέχει εφτά συνθέσεις, επιλεγμένες από μια εικοσαετία ηχογραφήσεων, καθώς με το κουϊντέτο του ερμηνεύει εμβληματικές συνθέσεις του μουσικού που έφυγε πριν εννέα χρόνια σε μια μάλλον διαφορετική αισθητική βάση. Το progressive τζαζ ροκ μετασχηματίζεται δραστικά ενώ αποκτά πολύ μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης. Χωρίς να λειτουργεί εντελώς στα πλαίσια της free jazz είναι η τρομπέτα του Verneri που αλλάζει τα ηχητικά συστατικά- ακούστε πχ το πρώτο κομμάτι, «The Dragon Of Kätkävaara» ή το, αμέσως επόμενο, «First Morning».


Έχοντας ως βάση το Λονδίνο ο συνθέτης και μπασίστας, Misha Mullov-Abbado– γιός του γνωστού διευθυντή ορχήστρας, Claudio Abbado και της Ρωσίδας βιολίστριας Viktoria Mullova– κυκλοφορεί το δεύτερό του άλμπουμ, «Cross-Platform Interchange», και παρά το νεαρό της ηλικίας του δείχνει να κατέχει επαρκώς την τέχνη του ακουστικού μπάσου. Με τρία πνευστά, πιάνο και fender Rhodes συν δυο κρουστούς, ο Misha δείχνει να εμπιστεύεται το δημιουργικό του ένστικτο και η αγάπη του για τα τραίνα δίνει και τον τίτλο του δίσκου αλλά και τις διασταυρούμενες επιρροές του- φιούζιον τζαζ, μπαλάντες, μελωδικά περάσματα και οργανωμένος αυτοσχεδιασμός.


Δεύτερος δίσκος και για τον Φιλανδό κιθαρίστα- συνθέτη Olli Hirvonen, μόνιμο, πλέον, κάτοικο Νέας Υόρκης, το «New Helsinki» είναι ηχογραφημένο με σεξτέτο αμερικανών μουσικών- τρομπέτα, τενόρο, πιάνο και fender rhodes- μπάσο και ντραμς- και απ’ την πρώτη σύνθεση ο Hirvonen δίνει το στίγμα του: υψηλές εντάσεις στην ηλεκτρική κιθάρα φανερώνουν ένα χαρντ ροκ αλλά και μέταλ υπόβαθρο που ντύνονται με χαρντ- μποπ ύφος εμβαπτισμένα σε δυναμικούς αυτοσχεδιασμούς. Η σκηνή της Νέας Υόρκης ανέβασε σε άλλο επίπεδο τούτον το, μόλις, 28 χρονών μουσικό.


Ήδη στο πέμπτο ολοκληρωμένο δίσκο τους, οι Portico Quartet εξακολουθούν να εντυπωσιάζουν με τις συνεχείς μεταμορφώσεις ύφους. Στο πρόσφατό τους, «Art In The Age Of Automation», ναι μεν ακολουθούν την ίδια πάνω κάτω ρυθμολογία με τα breakbeats και τις «παράφωνες» μελωδικές γραμμές, αφήνουν, όμως, κατά μέρος τις ποπ εξερευνήσεις του προηγούμενου «Living Fields» για περισσότερο τζαζίστικες καταστάσεις. Τους θεωρούν σαν μίξη Cinematic Orchestra και Radiohead αλλά το βρετανικό κουαρτέτο αποδεικνύεται, μάλλον, πιο σύνθετο αισθητικά. Υπάρχει πάντοτε το ντασάδικο στοιχείο, οι μινιμαλίστικοι, επαναλαμβανόμενοι, ρυθμοί, επίσης, συν το ηλεκτρονικό κομμάτι αλλά είναι ο συνδυασμός όλων αυτών που διαφορίζει ποιοτικά τους PQ όντας ένα απ’ τα επιδραστικότερα σύνολα της γενιάς του . Το δημιουργικό ταίριασμα της ηλεκτρόνικα με τα αυτοσχεδιαστικά μοτίβα της τζαζ χτίζουν πυκνά στρώματα και δομές ήχων αλλά διατηρούν μια οργανική αίσθηση όπου σε ορισμένες συνθέσεις οι πειραματισμοί συνοδεύονται από ρυθμικότατα beats.


Οι Funk Unit του Σουηδού τρομπονίστα Nils Landgren, το σεξτέτο που εντρυφεί δημιουργικά στο R&B, φανκ και τζαζ ήχους, επανέρχεται με το «Unbreakable» μαζί με ονόματα όπως ο κιθαρίστας εκ Ντιτρόϊτ Ray Parker Jr και ο τρομπετίστας Randy Brecker. Τούτων δοθέντων, τόσο τα αλλότρια κομμάτια- συνθέσεις των Allen Toussaint, Herbie Hancock, Marvin Gaye κ.α.- όσο, βεβαίως και αυτά του Mr Redhorn δεν έχουν να ζηλέψουν σχεδόν τίποτα απ’ τους πρώτους μαύρους διδάξαντες. Είναι τόσο δεμένοι μεταξύ τους οι μουσικοί και το ρεπερτόριο καλοδουλεμένο που από την πρώτη νότα σε βάζουν στο γιορταστικό κλίμα διαψεύδοντας πανηγυρικά την όποια εγκεφαλικότητα θα μπορούσε να προσάψει κανείς στους καλλιτέχνες του παγωμένου Βορρά.


Αφιερωμένο στον αδελφό του που έφυγε από την ζωή, το νέο άλμπουμ του νεαρού Πολωνού βιολονίστα Adam Bałdych με το τρίο του πιανίστα Helge Lien, το «Brothers», ακολουθεί απολαυστικούς συνδυασμούς πολωνικής φολκ, κλασικής μουσικής μαζί με τζαζ αυτοσχεδιασμούς. Τα υπόλοιπα όργανα στήνουν ένα δημιουργικό υπόστρωμα ώστε το βιολί να σολάρει με απίστευτη τεχνική και ποικίλματα καθώς πέρα από κάθε ακαδημαϊσμό- ο κλασικά σπουδαγμένος- Bałdych εμφορείται από την προκλητικότητα και την ενέργεια του ροκ- καθόλου τυχαία φέρει το παρώνυμό «evil». Βέβαια, πέρα από τις εντάσεις, ο μουσικός διαπρέπει και στις λεπτές μελωδίες, δείγμα των οποίων είναι και η διασκευή του «Hallelujah», του Leonard Cohen.


Το μεγάλο κονσέρτο για τον ιωβιλαίο των 25 χρόνων από την δημιουργία της γερμανικής ετικέτας ACT που ίδρυσε ο Siggi Loch– του οποίου, πριν λίγο καιρό, φιλοξενήσαμε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξή του- κονσέρτο που έλαβε χώρα στο Konzerthaus του Βερολίνου και φιλοξένησε 34 μουσικούς της δισκογραφικής υπό το όνομα ACT Family Band- το «Jubilee Concerts» έλαβε χώρα τον Απρίλη του τρέχοντος έτους. Απετέλεσε, βεβαίως, σημαντικό πολιτιστικό γεγονός καθώς δεν βρίσκει κανείς εύκολα τέτοια προσφορά ικανών μουσικών όπως οι, Nils Landgren, Michael Wollny, Lars Danielsson, Nguyen Lê, Iiro Rantala, Joachim Kuhn, Ida Sand, Viktoria Tolstoy, Emilie Parisien, Wolfgang Haffner κ.α. σε απρόβλεπτους συνδυασμούς. Το “We Are A Family»- των Sister- Sledge έκλεισε ιδανικά την συναυλία με την παρουσία όλων των μουσικών πάνω στη σκηνή.


Από το Ισραήλ αλλά, πλέον, στην Νέα Υόρκη ο σαξοφωνίστας και συνθέτης Oded Tzur αρέσκεται στο να διηγείται ιστορίες μέσω της μουσικής του όπως εδώ στο δεύτερο του άλμπουμ, «Translator’s Note». Με το κουαρτέτο του- πιάνο, μπάσο ο δικός μας Πέτρος Κλαμπάνης και ντραμς- δημιουργεί πέντε ατμοσφαιρικές μουσικές βινιέτες επηρεασμένες από μεσανατολικές τροπικότητες, Ινδική ρυθμολογία με την τεχνική των μικροτονισμού διαρθρωμένα μέσα από ευαίσθητους αυτοσχεδιασμούς. Χαμηλές εντάσεις, σαξόφωνο που μοιάζει περισσότερο με φλάουτο ή όμποε- ένα κομμάτι για το τραγούδι της φάλαινας και για φινάλε η λυρική μπαλάντα του Coltrane, «Lonnie’s Lament».


Οι World Peace Trio αποτελούνται από τον Ινδονήσιο πιανίστα, συνθέτη και ακτιβιστή της ειρήνης Dwiki Dharmawan, τον γνωστό μας Ισραηλινό σαξοφωνίστα- κλαρινετίστα και αυτοεξόριστο Gilad Atzmon και τον Κουβετιανό ουτίστα Kamal Musallam. Γνωρίστηκαν σε κάποιο φεστιβάλ και αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους ηχογραφώντας τον ομώνυμο δίσκο όπου φυσικά κυριαρχούν οι ανατολικές μελωδίες με το βιμπράτο του Atzmon, η πολυχρωμία του Dharmawan και το υποβλητικό παίξιμο του Musallam. Ένα παραδοσιακό εκ Παλαιστίνης, «Ramallah», το Ghaza Mon Amour του Atzmon, συν το «In a Sentimental Mood» του George Gershwin, συμπληρώνουν τις υπόλοιπες πέντε συλλογικέ συνθέσεις όπως και τρεις ακόμη μουσικοί γεμίζουν αποτελεσματικά τον έντονο συναισθηματισμό των κομματιών.

Για περισσότερες πληροφορίες εδώ:

*Η κεντρική εικόνα του άρθρου είναι έργο του Leon Zernitsky

Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Βιολογία στην Ιταλία και στην Ελλάδα. Παράλληλα, έπαιξε ως μουσικός παραγωγός σε πολλά ραδιόφωνα για πολλά χρόνια και έγραψε ως μουσικός κριτικός σε μια σειρά περιοδικά. Αυτό συνεχίζει μέχρι και σήμερα.