Die Tödliche Doris- Oι Αποδομιστές επιστρέφουν!

| 12/01/2018

Οι Γερμανοί Die Tödliche Doris δημιουργήθηκαν ως ένα περφόρμανς μουσικό γκρουπ στο Δυτικό Βερολίνο το 1980 για να διαλυθούν το 1987. Με ιδρυτικά μέλη τους Wolfgang Müller και Nikolaus Utermöhlen – που έφυγε από την ζωή το 1996- συν μερικούς ακόμη συνεργάτες μεταξυ των οποίων και ο Chris Dreier, υπήρξαν φιγούρες του κινήματος Geniale Dilettanten ήγουν «Αυθεντικοί Ερασιτέχνες», στο οποίο κίνημα συμμετείχαν σχήματα όπως οι Einstürzende Neubauten, oι Malaria! και ο Frieder Butzmann. Ήταν ο απόηχος του πανκ και του new wave αλλά με έναν… γερμανικό τρόπο: επηρεασμένοι εν μέρει από τις πιο ακραίες πτυχές του krautrock, την ηλεκτρονική μουσική αλλά κυρίως από τους μεταδομιστές φιλόσοφους- Foucault, Guattarri, Baudrillard, Lyotard – καθώς αρέσκονταν να αναδομούν οτιδήποτε είχε σχέση με τη μουσική και τα εμπορικά κυκλώματα.

Δεν ζούσαν από αυτήν καθώς δούλευαν σε διάφορες άσχετες δουλειές όντες τελείως ελεύθεροι να δημιουργούν κατά το δοκούν. Ας, πούμε, οι Neubauten πριόνιζαν συστηματικά την σκηνή και συνήθιζαν να κυνηγούν τους λίγους ακροατές τους πετώντας τους βόμβες μολότοφ. Οι Die Tödliche Doris από την άλλη, ανάγκαζαν ροκ κριτικούς και φανς στην «βάσανο» της διαρκούς αισθητικής μεταμόρφωσης έτσι ώστε να μην ξέρουν πώς να αντιδράσουν. Αποδομούσαν στερεότυπα και μουσικές συμβάσεις της εποχής με συνεχή αλλαγή στιλ. Ήδη από το πρώτο τους δίσκο το 1981, με τίτλο το όνομά τους, έγραφαν 13 κομμάτια παντελώς διαφορετικά μεταξύ τους: αστεία κομμάτια, σοβαρά, μελωδικά, θορυβώδη, μπανάλ, σκληρά και ελαφρά όλα στο ίδιο τσουβάλι. Δεν υπήρχε εμπορική ταυτότητα στο καλλιτεχνικό προϊόν!

Στην επόμενη δουλειά τους, «Chöre & Soli» (1983–84) εξαφάνιζαν το κυρίαρχο τότε βινύλιο προσφέροντας ένα τεράστιο χάρτινο κουτί όπου μέσα υπήρχαν οκτώ πολύ μικροί πλαστικοί δίσκοι συν ένας μηχανισμός από παλιά κούκλα- ένα στοιχειώδες λιλιπούτειο πικάπ πάνω στο οποίο έπαιζαν για 20’ οι δίσκοι με φτωχή ακουστική ποιότητα! Στην συνέχεια κυκλοφορούσαν πολύ κοντά δύο άλμπουμ- ένα εντελώς συμβατικό ποπ και ένα με αφηρημένη πειραματική μουσική. Η ουσία, όμως, ήταν πως αν κάποιος έβαζε να παίξουν ταυτοχρόνως και τα δύο Lp τότε ένας τρίτος δίσκος ακουγότανε από τα ηχεία!

Το μουσικό κίνημα των Geniale Dilettanten δεν μακροημέρευσε και είναι λογικό μιας και οι ριζοσπαστικές ηχητικές καινοτομίες τους μπορεί για λίγο χρονικό καιρό να αμφισβήτησαν τα δισκογραφικά κυκλώματα αλλά τα συστημικά μέσα δεν πτοούνται από τέτοια. Οπότε το μόνο που μένει είναι είτε να διαλυθείς όπως οι Die Tödliche Doris είτε να συνεχίσεις αμβλύνοντας όλο και περισσότερο τις οξείες γωνίες ώστε να φθάσεις να μιμείσαι σε συμβολικό επίπεδο αυτά που έκανες στην αρχή όπως καλή ώρα οι Einstürzende Neubauten. Ό λόγος για όλη τούτη την υπόθεση είναι η επανεμφάνιση των Wolfgang Müller και Chris Dreier εκ μέρους των Doris με την κυκλοφορία του άλμπουμ «Sprechpause» που είναι κομμάτι απ’ το πρώτο τους άλμπουμ, διασκευασμένο πέντε φορές από κασέτα. Επεξεργασμένο με αναλογικούς συνθετητές και μειξαρισμένο με αρχεία ήχων από ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς. Με τον Wolfgang Müller είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για όλα αυτά στην παρακάτω συζήτηση.

Πείτε μας, παρακαλώ,για την ιστορία πίσω απ’ το άλμπουμ “Sprechpause”.

Το “In der Pause” ήταν ο τίτλος του τελευταίου κομματιού στην Β’ πλευρά του πρώτου άλμπουμ των Die Tödliche Doris. Το “In der Pause” ήταν η παύση (pause) της μουσικής, καθώς και η αναγγελία του χρονικού διαστήματος μεταξύ του ντεμπούτου μας που κυκλοφόρησε το 1982 και του σε συσκευασία κουτιού( box), “Chöre und Soli” που ακολούθησε το 1983. Οι αρχικοί ήχοι του “In der Pause” επιβίωσαν σε μια κασέτα ήχου που χρονολογείται από το 1981.

Περίπου 35 χρόνια αργότερα- χρησιμοποιούμε το υλικό που εγγράφηκε σε εκείνη την κασέτα ως πηγή πέντε νέων κομματιών μουσικής παύσης (pause music). Το υλικό στην αρχική κασέτα το επεξεργαστήκαμε χρησιμοποιώντας μονάδες αναλογικού σήματος Moog και Ableton Live. Έχει συμπληρωθεί με αρχειοθετημένες ανακοινώσεις από ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς, συμπεριλαμβανομένων των Γερμανικών σταθμών WDR, NDR και HR, του Radio Italy IBF και του Radio Kamerun. Το κομμάτι για το “In der Pause” καταγράφηκε το 1981 από τους Chris Dreier, Nikolaus Utermöhlen και Wolfgang Müller και ξαναδουλεύτηκε από τους Wolfgang Müller και Chris Dreier το 2017.

Γιατί επιλέξατε το Die Tödliche Doris σαν όνομα για το συγκρότημά σας;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό. Το ένα είναι ότι οι γερμανικές λέξεις “Die Tödliche Doris” (η θανάσιμη Doris) ακούγονται παρόμοια με το “Die Tödliche Dosis” (η θανατηφόρα δόση). Όταν οι άνθρωποι ακούν για πρώτη φορά το όνομα της μπάντας, ίσως να πιστεύουν ότι είναι απλώς μια ανορθογραφία της “θανατηφόρου δόσης”. Και φυσικά Δωρίς (Doris) είναι και το όνομα μιας Ωκεανίδας- στην ελληνική μυθολογία- που με τον Νηρέα γέννησε τις 50 Νηρηίδες. Θεωρήσαμε ότι η Doris μπορούσε να είναι κάτι σαν σειρήνα, μια διασταύρωση ανάμεσα σε γυναίκα και πουλί ή γυναίκα και ψάρι που προσελκύει περαστικούς ναυτικούς με το όμορφο τραγούδι της για να τους σκοτώσει – μια θανάσιμη Doris.

Μπορείτε να μας πείτε για το μουσικό κίνημα Geniale Dilettanten (Αυθεντικοί Ερασιτέχνες) που αναπτύχθηκε την δεκαετία του ’80 στην Γερμανία; Επίσης για το βιβλίο που γράψατε υπό τον ίδιο τίτλο και κυκλοφόρησε σε έναν εκδοτικό οίκο προσανατολισμένο στους σύγχρονους φιλοσόφους.

Πρώτα υλοποιήθηκε ως βιβλίο μετά από ένα φεστιβάλ μετα-πανκ στο Δυτικό Βερολίνο το 1981, και εκδόθηκε από τον οίκο MERVE. Το Γερμανικό Ινστιτούτο Goethe χρησιμοποιεί από το 2015 το όνομα “Geniale Dilletanten” ως τίτλο της παγκόσμιας έκθεσής του για 7 συγκροτήματα από τη Γερμανία. Λόγω της μεγάλης απήχησης της έκθεσης πολλοί άνθρωποι επιθυμούν να είναι “Αυθεντικοί Ερασιτέχνες ” – όχι τόσο εύκολο ως επαγγελματίες μουσικοί.

Για παράδειγμα, ο Chris Dreier εργάστηκε ως επαγγελματίας ψαράς κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90 και ποτέ δεν ξέχασε πώς να πιάνει αστακούς στον Ατλαντικό, ακόμα και τώρα που συνθέτει μουσική θορύβου. Μάλιστα, στον τίτλο του βιβλίου έχει τυπωθεί λάθος το “Dilletant“, (“Dilettant”, το σωστό,) αλλά ο εκδότης μας πρότεινε να μείνει ως έχει! Χρειάζεται μεγάλο θάρρος να τυπώσει κάποιος ένα λάθος στο εξώφυλλο! Ο ίδιος έχει εκδόσει γνωστούς Γάλλους φιλόσοφους- Foucault, Deleuze, Guattari, Baudrillard και Lyotard- μουσικούς, John Cage, σκηνοθέτες, Jean-Luc Godard και συγγραφείς, Kathy Acker, για να ονομάσουμε μερικούς.

Δεν είναι υπέροχο πως οι άνθρωποι είναι υπερήφανοι που ευθύνονται για ένα 37χρονο λάθος ορθογραφίας; Ίσως ο τίτλος περιοδικού του Marcel Duchamp, «RONGWRONG», να ήταν άλλο ένα λάθος;

Ακολουθώντας το όραμά σας, προσπαθήσατε να εφαρμόσετε τη Θεωρία της Αποδόμησης στη μουσική σας;

Πίσω στα μετά- πανκ 80’s τα ανεξάρτητα συγκροτήματα ήθελαν να δημιουργήσουν το δικό τους στυλ όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Αναρωτηθήκαμε αν θα ήταν δυνατό να αποδομείται διαρκώς το στυλ και την εικόνα μας για να δημιουργήσουμε ήχους που δεν είναι μουσική, αλλά κάτι άλλο.

Δώστε μας πληροφορίες σχετικά με τη μορφή του πρώτου σας άλμπουμ “Die Tödliche Doris”.

Η πρόθεσή μας ήταν να δημιουργήσουμε δεκατρία κομμάτια που να μην μοιάζουν υφολογικά μεταξύ τους Κάπως σαν ένα ανθρώπινο ον: γεμάτο αντιφάσεις.

Ήμουν ένας από τους τυχερούς λάτρεις της μουσικής που βρήκε το άλμπουμ, “Chöre & Soli”! Ήταν το στοιχείο της έκπληξης που θέλατε να απευθύνετε στους ροκ κριτικούς – να μην σας ταμπελάρουν σε κάποιο συγκεκριμένο σύστημα αισθητικής ταυτότητας;

Συγχαρητήρια ! Όταν βγήκε- το 1983- το “Chöre & Soli“, προσπαθήσαμε να διατηρήσουμε την τιμή του όσο το δυνατόν χαμηλότερα, καθώς δεν θέλαμε να τρομάξουμε τους οπαδούς μας, ειδικά τους πανκ με ελάχιστα χρήματα. Μια πολύ ακριβή παραγωγή , με κάθε κουτί να κοστίζει μόλις 15 γερμανικά μάρκα, από την εμπορική τιμή που θα ήταν 35 μάρκα. Έτσι μια μέρα ένας πλούσιος άγνωστος συλλέκτης τέχνης θα έπρεπε να αγοράσει ένα ακριβό αντίγραφο από έναν φτωχό πανκ που διέθετε γούστο και ένστικτο εκείνη την εποχή.

Το “Unser Debut” ήταν επίσης ένας τελείως διαφορετικός μουσικός κόσμος που έλαβε αμφίσημες κριτικές – αρνητικές και θετικές. Μερικοί είπαν ότι προσπαθούσατε να είστε επιτυχημένοι και στα τσαρτς , άλλοι μίλησαν για μια παρωδία που κάνατε κατά του εμπορικότητας και του καταναλωτισμού.

Παρατηρούσαμε πως ξαφνικά όλα τα ανεξάρτητα συγκροτήματα γύρω μας ήθελαν να κάνουν καριέρα με ένα πολύ μεγαλύτερο κοινό. Σκεφτήκαμε λοιπόν να μην συμπεριλάβουμε στον ήχο μας στοιχεία συμμόρφωσης, καιροσκοπισμού και ξεπουλήματος – δεν το εννοούμε ως ηθική δήλωση αλλά ως μουσική στάση.

  Επίσης, το “Sechs” – το επόμενο σας άλμπουμ – είναι έργο που επιλέγει ξανά τον καθαρό πειραματισμό.

Χρειαζόμασταν “Sechs” για να ολοκληρώσουμε το αόρατο 5ο LP. Ήταν κάτι σαν το αντίθετο του “Unser Debut”, ένα αντικομφορμιστικό ανεξάρτητο , μη ορθόδοξο Lp . Και πάλι: δεν παρουσιαζότανε ως ηθική δήλωση, αλλά αυτή τη φορά ως μια μη μουσική δήλωση.

Μιλήστε μας, επίσης, για την πρωτότυπη επινόηση του “The Invisible” ( αόρατου) άλμπουμ!

Θέλαμε να κυκλοφορήσει το “Unser Debut” στη ΛΔΓ (Ανατολική Γερμανία) και το , “Sechs”, στην BRD (Δυτική Γερμανία). Έτσι, όταν κάποιος άκουγε το ένα άλμπουμ στη Δύση και κάποιος άλλος το άλλο στην Ανατολή ταυτόχρονα και οι δύο ήχοι θα ακούγονταν ως ένας παρά τα χωριστά πολιτικά και οικονομικά συστήματα. Κάτι που δεν είχε συμβεί ποτέ πριν.

Πώς αισθάνεστε για το ότι πολλές από τις καινοτομίες που φέρατε με τη μουσική σας τις ακολουθούν σήμερα πλήθος μουσικοί;

Μου αρέσει. Αγαπάμε όποιον εμπνέει τον κόσμο με υπέροχες ιδέες, ανθρωπιά και γενναιοδωρία.

Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Βιολογία στην Ιταλία και στην Ελλάδα. Παράλληλα, έπαιξε ως μουσικός παραγωγός σε πολλά ραδιόφωνα για πολλά χρόνια και έγραψε ως μουσικός κριτικός σε μια σειρά περιοδικά. Αυτό συνεχίζει μέχρι και σήμερα.