Disc Lab: Ελληνικά
Σημαντικές στιγμές της δισκογραφίας της προηγούμενης χρονιάς, όσον αφορά στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού, παρουσιάζει αυτή τη φορά το disc lab. Κυκλοφορίες από εκείνο το τμήμα των δημιουργών που αντιμετωπίζουν την ελληνική μουσική και την εξέλιξη της με ανοιχτό πνεύμα και δημιουργικό τρόπο.
Παπακωνσταντίνου & Μάλαμας – Απροστάτευτος
Ο Θανάσης και ο Σωκράτης έχουν συνεργαστεί πολλές φορές δισκογραφικά και συναυλιακά. Αυτή τη φορά συνευρίσκονται γράφοντας και τραγουδώντας για τον Απροστάτευτο. Τον απροστάτευτο ως επιλογή. Στο δίλημμα «ελευθερία ή ασφάλεια»; απαντούν χωρίς δισταγμό ελευθερία! Στο αντίστοιχο «Πραγματικότητα ή ανεξήγητο»; απαντούν ανεξήγητο! Αυτές οι απαντήσεις προδιαγράφουν στιχουργικά και ηχητικά τον χαρακτήρα του άλμπουμ, το οποίο κυκλοφορεί από τον περασμένο Μάρτιο από τις εκδόσεις «Αχός» σε μορφή βιβλίου-cd.
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της στιχουργίας του Θανάση Παπακωνσταντίνου, το να πλάθει εικόνες με πλούσιο περιεχόμενο στο μυαλό του ακροατή, συμπράττει με τη μουσική για να απεικονίσει τις σκέψεις, για να δημιουργήσει νέα συναισθήματα. Με τη βοήθεια της λατινοαμερικάνικης ποίησης και του Hermann Hesse, τη συμπυκνωμένη ερμηνεία του Σωκράτη Μάλαμα, τις εύστοχες ενορχηστρώσεις της Βάσως Δημητρίου, τη δημιουργική συμμετοχή όλων των μουσικών και την, αντίστοιχης αισθητικής, εικονογράφηση της Αλέξιας Οθωναίου, ας αναζητήσουμε τη σκιά που ρίχνουν, βαδίζοντας, τα σιαμαία του Χόρχε….
Το κοινό θα βρει για μια ακόμη φορά αυτή τη γνώριμη αισθητική πρόταση και των δύο σε αρμονικό συνδυασμό, καλοφτιαγμένα τραγούδια, όπως πχ το «Τόσα τραγούδια» που από ό,τι φαίνεται θα αποτελέσει ένα ακόμη συναυλιακό anthem. Ένας δίσκος βασισμένος στην «κάντο μόνο σου» φιλοσοφία καθώς όπως λέει και ο ίδιος ο Παπακωνσταντίνου «η αυτοδιαχείριση είναι ένα ζητούμενο για μένα. Σήμερα, πιο πολύ από ποτέ, είναι αναγκαία συνθήκη για να μπορέσει κάποιος δημιουργός να λειτουργήσει με αξιοπρέπεια σ’ αυτό το χώρο, όπου η προϋπάρχουσα κρίση της δισκογραφίας συνάντησε τη δραματική κρίση της χώρας.»
Το άλμπουμ μπορείτε να το αποκτήσετε από το: www.ahosstudio.com
Κομμάτια αναφοράς: Αδέσποτη ζωή, Τόσα τραγούδια, Είμαι ένας μόνο.
https://www.youtube.com/watch?v=lUm2Ssib95M
Ρεβάνς – Τσάι στο Παλέρμο
Οι Ρεβάνς, του Αστέρη Κωνσταντίνου και του Χρήστου Ελ. Παπαδόπουλου, έχοντας στις αποσκευές τους ήδη ένα album (“Οι κύκλοι των πουλιών”, εκδόσεις Μετρονόμος 2019), κυκλοφόρησαν ψηφιακά στις αρχές του 2021 το δεύτερό τους άλμπουμ με τίτλο «Τσάι στο Παλέρμο», το οποίο αργότερα εκδόθηκε και σε βινύλιο από τις εκδόσεις Aganda Music Productions. Το άλμπουμ διατίθεται πλέον ψηφιακά από τη bandcamp του σχήματος.
Πρόκειται για έναν κύκλο 11 τραγουδιών, όπου το συγκρότημα παρουσιάζει το ιδιαίτερο μουσικό του όραμα, με το κλαρινέτο και την ηλεκτρική ατμόσφαιρα να διαμορφώνουν τον indie ήχο του δίσκου. Πρόκειται για μια επιτυχημένη απόπειρα συνδυασμού του αποκαλούμενου έντεχνου και του παραδοσιακού με τον ηλεκτρικό ήχο, με ενδιαφέρουσες συνθέσεις και ιδιαίτερη ενορχήστρωση. Οι στίχοι είναι αφηγηματικοί, εικονοπλαστικοί και συμβολικοί, έχοντας συνήθως πολιτικό και κοινωνικό χαρακτήρα, καταπιάνονται με ζητήματα όπως ο φασισμός, η πατριδοκαπηλία, η προσφυγιά και η αλληλεγγύη, ενώ δεν λείπουν και δύο τραγούδια ερωτικών εξομολογήσεων. Ιδιαίτερο σημείο του δίσκου είναι οι φιλικές συμμετοχές της Ρίτας Αντωνοπούλου (“Μια μάνα”), του Σπύρου Γραμμένου (“Σ’ ευχαριστώ Λουκιανέ”) και του Αλέξανδρου Κτιστάκη (“Στον Μαρίνο Αντύπα”). Η μουσική και οι στίχοι των τραγουδιών υπογράφονται από τους Αστέρη Κωνσταντίνου και Χρήστο Ελ. Παπαδόπουλο.
Πολύ θετικό δεύτερο δισκογραφικό βήμα από δύο νέους δημιουργούς που δείχνουν με πειστικό τρόπο ότι προσπαθούν με τον καλλιτεχνικό τους στίγμα να κατακτήσουν μια ιδιαίτερη θέση στην σύγχρονη εγχώρια σκηνή.
Στο album έπαιξαν οι μουσικοί Αστέρης Κωνσταντίνου (ακουστική κιθάρα, φυσαρμόνικα, τραγούδι), Χρήστος Ελ. Παπαδόπουλος (κλαρινέτο, πιάνο, τραγούδι), Αστέρης Τσαλίκης (πιάνο), Δημήτρης Κύρου (ηλεκτρική κιθάρα), Κώστας Μιχαλός (ηλεκτρική κιθάρα), Άρης Αλβανός (ηλεκτρική κιθάρα, μπάσο, πλήκτρα, κρουστά, φωνητικά), Αλέξανδρος Μυλωνάς (μπάσο), Χρήστος Θωμαΐδης (μπάσο), Βαγγέλης Τσιμπλάκης (τύμπανα), Στέργιος Κόιας (τύμπανα), Μιχάλης Καρανίκος (τρομπόνι), Γιάννης Οικονομίδης (τρομπέτα), Δημήτρης Χαυλίδης (τρομπέτα), Τίμος Αναστασιάδης (βιολί), Χρήστος Δανάς (βιολί), Αστέριος Πούφτης (τσέλο), Κατερίνα Αλεξοπούλου (φωνητικά), Ελένη Δημοπούλου (φωνητικά), Δημήτρης Σινάνογλου και Αθηνά Τασούλα (Αλκμάν) (φωνητικά).
Κομμάτια αναφοράς: Η νύχτα πέφτει στο Παλέρμο, Για πατρίδα μου μιλάς, Μια μάνα, Σε ευχαριστώ Λουκιανέ.
https://www.youtube.com/watch?v=U7kPhOkY9po
Σπύρος Γραμμένος – Δισκός Σας
Ο Γραμμένος είναι ιδιάζουσα περίπτωση και ο ορισμός του Sui Generis μουσικού. Έχει κάτι από Λογοθετίδη, κάτι από Πανούση, κάτι από Κηλαηδόνη και κάτι από Δεληβοριά. Και όλα αυτά τα «κάτι» τα ανακατεύει με την ποπ, το ρετρό, τη τζαζ, το Γαλλικό σανσόν, το ροκ και τα παραδοσιακά και λαϊκά μας, καταλήγοντας σε αυτό το μείγμα που χαρακτηρίζει τις δουλειές του. Το μείγμα αυτό είναι, ανάλογα με τις περιπτώσεις, πότε καλό, πότε μέτριο και πότε απλά συμπαθητικό, πάντα όμως είναι ειλικρινές και άμεσο. Έχοντας ακούσει όλες του τις δουλειές μπορώ να πω ότι το μείγμα αυτή τη φορά είναι από τα καλύτερα των κυκλοφοριών του. Ο «Δισκός Σας» αποτελεί την πιο ώριμη, με την έννοια του καλλιτεχνικού αποτελέσματος, παραγωγή του μέχρι τώρα.
Ο Γραμμένος, ως γνωστόν, είναι αρκετά σατιρικός, ενίοτε σαρκαστικός και χιουμορίστας, με την έννοια ότι επιλέγει στιχουργικά και αισθητικά να τραγουδήσει για μια σειρά σοβαρά πράγματα με τέτοιο κριτικό τρόπο. Αυτή η διάστασή του είναι παρούσα και στο «Δισκός Σας», αλλά ταυτόχρονα δίνει και κομμάτια που αντιμετωπίζουν καταστάσεις με μεγάλη σοβαρότητα και έντονο συγκινησιακό φορτίο, όπως τα «Το όνομά μου είναι το δικό σας» και «Ψυχή». Το πραγματικό χιούμορ άλλωστε είναι το alter ego του συναισθηματισμού και της τρυφερότητας.
Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον προηγούμενο Απρίλιο, με την αγάπη και τη συνδρομή των φίλων μέσω της διαδικασίας του crowd funding. Στο δίσκο συμμετέχουν ερμηνευτικά οι Φοίβος Δεληβοριάς, Δημήτρης Μυστακίδης, Θοδωρής Μαυρογιώργης, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Μαρία Παπαγεωργίου, Δημήτρης Μητσοτάκης, Φώτης Σιώτας, Γιάννης Κότσιρας, Πάνος Φραγκιαδάκης, Θοδωρής Χορόζογλου, Κώστας Παρίσσης, Ρεβάνς, Μάκης Παπαδημητρίου, Γιώργος Χρυσοστόμου και Σαββέρια Μαργιολά ενώ δημιουργικά ο Κώστας Τσίρκας (μουσική στο «Ο πιο μεγάλος πόνος») και ο Cayetano (παραγωγή στο τραγούδι «Ψυχή»).Το τραγούδι «Δεν παίρνω φάρμακα» είναι του Γιώργου Λαύκα.
O Κώστας Μιχαλός έπαιξε κιθάρα, όπως και ο Γιώργος Καρδιανός, ο Άλεξ Μυλωνάς μπάσο, ο Χρήστος Καλκάνης κλαρινέτο και πλήκτρα, ο Χάρης Παρασκευάς τύμπανα, ο Τζιμ Σταρίδας τρομπόνι, ο Σωτήρης Πέπελας τρομπέτα, η Ναταλία Κοκώση έπαιξε Ιρλανδική φλογέρα και φωνητικά έχει κάνει η Νεφέλη Φασούλη. Την παραγωγή και την ενορχήστρωση του δίσκου έκανε ο Κώστας Μιχαλός, τη μίξη ο Κωνσταντίνος Κανίβαλος Χαϊκάλης και το master ο Κώστας Παρίσσης. Το εικαστικό είναι του Θανάση Φωτεινιά και την γραφιστική επιμέλεια έκανε ο Θωμάς Αρσένης.
Κομμάτια αναφοράς: Το όνομα μου είναι το δικό σας, Ψυχή, Δε το σηκώνεις, Ο πιο μεγάλος πόνος.
https://www.youtube.com/watch?v=EhXJrBOYxD0
Χαΐνηδες – Κοινώς Βάρδα Φουρνέλο
Οι Χαΐνηδες έκλεισαν 30 χρόνια δισκογραφικής περιπλάνησης και τον Ιούνη που μας πέρασε κυκλοφόρησαν με τις «Εκδόσεις Καστανιώτη» και τη «Novel Vox» το
«Πόνημα μετανεωτερικής οντολογικής προσέγγισης αποκλινουσών κατηγοριών, κοινώς Βάρδα Φουρνέλο με 9 έμμετρα αμετροεπή τραγουδιηγήματα και 1 ταινία τυφλού κινηματογράφου (βιβλίο και 2 CD).
Η μουσική συναντά την ποίηση, τη φιλοσοφία, το σινεμά. Και οι τέσσερις διώκονται για παράνομη συνάθροιση, εν μέσω καραντίνας, διατάραξη της κοινής ησυχίας, διασάλευση της κοινωνικής έννομης τάξης, σύσταση τρομοκρατικής οργάνωσης, με σκοπό την κατάλυση του πολιτεύματος και πλείστα άλλα κακουργήματα. Όσες καρδιές συλληφθούν να κρύβουν τους εν λόγω επικηρυγμένους παρανόμους, θα καταδικάζονται, δια συνοπτικών διαδικασιών, σε ισόβια παιδικότητα.
Ο Δημήτρης Αποστολάκης σχετικά με το πόνημα αυτό, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνολικής τους αντιμετώπισης δηλώνει: «Θεωρώ τον εαυτό μου κορνιζά. Η λέξη τραγουδοποιός μου φέρνει απέραντη θλίψη και δυσφορία. Σα να λένε έναν αρχιτέκτονα κουζινοποιό ή τουαλετοποιό. Ως εκ τούτου θα ήθελα να επισημάνω στους αγαπητούς ακροατές ότι: Κανένα τραγούδι δεν είναι αντιπροσωπευτικό της εργασίας μας (μουσικά, στιχουργικά, ενορχηστρωτικά). Η κατανόηση του τραγουδιού που ακούτε είναι εφικτή, μόνο αν αφουγκραστείτε και τους δυο δίσκους και στοχαστείτε πάνω στο βιβλίο. Αν και δεν κοιμούμαι κάθε βράδυ με τα ‘Πολιτικά’ του Αριστοτέλη: “Αναιρουμένου του όλου ουκ έσται πους ουδέ χείρ”. Καλή ακρόαση και ανάγνωση».
Μουσικά πρόκειται για μια εμπνευσμένη και πολύ καλή δουλειά των Χαΐνηδων. Είναι σαν οι δυσκολίες της καραντίνας και γενικά της κατάστασης να μετασχηματίστηκαν σε δημιουργική έμπνευση και εκτέλεση. Μπορεί στο Βάρδα Φουρνέλο να μην έχουν επαναστατήσει απέναντι στον κατακτημένο τόσα χρόνια ήχο τους, αλλά είναι πολλοί που κάνουν κάτι τέτοιο πλέον; Αντίθετα αυτό που κάνουν είναι να αναδεικνύουν μια συνθετική και εκτελεστική ωριμότητα που τονίζει και υπογραμμίζει τα ηχητικά στοιχεία και μέσα έκφρασής τους. Η δε στιχουργική αγγίζει ποιητικές κλίμακες που προκαλεί, συγκινεί και εκκινεί: ”Μια ανεμόσκαλα κρατώ στα δύο μου χέρια, όποιοι τολμήσουνε θα αγγίξουνε τ’ αστέρια, και όσοι νοιαστούν για τη γη και τη σοδειά τους, σκλάβοι θα μείνουνε κι αυτοί και τα παιδιά τους»
Την εργασία αυτή υπογράφουν οι:
Δημήτρης Αποστολάκης (λύρα, σάζι, τραγούδι), Δημήτρης Ζαχαριουδάκης (ηλεκτρική κιθάρα, τραγούδι), Peter Jaques (τρομπέτα, κλαρίνο, νέι, φλικόρνο), Μιχάλης Νικόπουλος (λαούτο, μαντολίνο, μπουζούκι, μπαγλαμά), Γιάννης Νόνης (μπάσο), Μιχάλης Γαλάνης (ντραμς). Τραγουδούν επίσης: Κωστής Αβυσσινός, Γιάννης Δεσποτάκης, Μαρία Κώτη, Λεωνίδας Οικονομάκης από τους Social Waste, Κωνσταντής Πιστιόλης, Αγγελική Σύρκου και Μαρία Φασουλάκη.
Μουσική επιμέλεια: Peter Jaques
Ενορχήστρωση: Peter Jaques, Δημήτρης Αποστολάκης
Κομμάτια αναφοράς: Γερανός και φίδι, Πεταλούδα, Γέλα γέλα αλητάκι.
https://www.youtube.com/watch?v=fXW4Z7YHO7M
Alex Sid – Alex Sid
Ο Alex Sid, έχει γίνει πλέον γνωστός λόγω του σήριαλ «Άγριες Μέλισσες». Το ομώνυμό του άλμπουμ, που κυκλοφόρησε στις 20 Δεκεμβρίου από την Panik Records, είναι στην ουσία το soundtrack των πρωτότυπων τραγουδιών από την επιτυχημένη σειρά και περιέχει τα 20 πρώτα τραγούδια που γράφτηκαν για τη σειρά σε μουσική δική του και στίχους της Ουρανίας Πατέλλη, τραγούδια που είχαν ήδη προκαλέσει αίσθηση με την ψηφιακή τους κυκλοφορία. Οι ερμηνείες ανήκουν στον ίδιο αλλά και στην Αναστασία Μουτσάτσου, τη Δανάη Μιχαλάκη, την Πέννυ Μπαλτατζή, την Ευτυχία Μητρίτσα, το Δημήτρη Μπάκουλη και το Βαγγέλη Αλεξανδρή.
Η περίπτωση του Alex Sid έρχεται να υπογραμμίσει για μια ακόμη φορά την ισχύ της τηλεόρασης ως μέσου διάδοσης μουσικής σε μεγάλο κομμάτι του κοινού. Αν ο δίσκος αυτός έβγαινε λόγου χάρη πριν 5 χρόνια και ήταν άσχετος με το συγκεκριμένο σήριαλ, θα άγγιζε ένα συγκεκριμένο κομμάτι ακροατών. Σήμερα και διαμέσου της αναγνωρισιμότητας της σειράς, έφταναν μόλις 10 ημέρες για να εξαντληθεί στα περισσότερα κεντρικά καταστήματα και να αναμένεται η επανέκδοσή του… Φυσικά, η περίοδος των εορτών έπαιξε τον ρόλο της, αλλά τον μεγαλύτερο ρόλο τον έπαιξε η συγκινησιακή σύνδεση των κομματιών του δίσκου με τις σκηνές των Άγριων Μελισσών. Βέβαια, πρόκειται για έναν καλό δίσκο, αν και αυτό από μόνο του δεν αρκεί πάντα. Η επιτυχία του άλμπουμ, το οποίο καλλιτεχνικά στέκεται πάνω από τον μέσο όρο των, ας πούμε, μέινστρημ εγχώριων κυκλοφοριών, αναδεικνύει και μια ακόμη ξεχασμένη αλήθεια, το ότι ο κόσμος δεν θέλει γενικώς να ακούει αυτά που κυριαρχούν, αντίθετα «εκπαιδεύεται» θετικά ή αρνητικά από αυτά που διακινούνται και δεν δείχνει αποδοχή προς μια και μόνο αισθητική κατεύθυνση. Άλλωστε το ότι το τραγούδι «Μέλισσες» του Γιώργου Καζαντζή με την ερμηνεία της Φωτεινής Βελεσιώτου ως τραγούδι τίτλων του συγκεκριμένου σήριαλ, 13 χρόνια μετά την κυκλοφορία του, έχει γίνει πλέον πανεθνική επιτυχία κάτι λέει.
Η δουλειά του Alex Sid είναι ενδιαφέρουσα και αξιόλογη. Καταρχάς πρέπει να κριθεί για αυτό που είναι, δηλαδή τραγούδια γραμμένα για ένα σήριαλ αναφοράς σε μια άλλη χρονική περίοδο και σε συγκεκριμένες συνθήκες και σε αυτό το πεδίο ο συνθέτης παίρνει θετικό βαθμό. Δεν είναι τυχαίο ότι αρκετές και αρκετοί, ειδικά νεότεροι ακούγοντας τα κομμάτια στο σήριαλ πίστευαν ότι είναι παλιά και όχι γραμμένα σήμερα. Ο Alex Sid έχει καταφέρει να «πιάσει» και να αποδώσει το κλίμα, συνδυάζοντας στοιχεία της παραδοσιακής μουσικής, του έντεχνου, του λαϊκού και του ρεμπέτικου, του νέου κύματος και της ποπ. Οπωσδήποτε υπάρχουν σαφή στοιχεία επιρροών του παρελθόντος και ένας ορισμένος μιμητισμός αλλά αυτά υπηρετούν τον σκοπό των συνθέσεων. Πέραν αυτού όμως κάποια από τα τραγούδια του δίσκου στέκονται αυτόνομα και είναι αρκετά καλά.
Κομμάτια αναφοράς: Μάτια κλειστά, Το κεντρί, Κατάματα, Κοκκινολαίμης.
https://www.youtube.com/watch?v=JJsZfuMV9dU&list=PL4xLP4LLBa-vDZFaY5GozqLVz1RPXmsIK&index=17
Υπεραστικοί – Προκήρυξη
Με συλλογική δουλειά και με μεράκι, όπως μας έχει συνηθίσει, η μουσική κολεκτίβα «Υπεραστικοί» ετοίμασε το πρώτο της άλμπουμ (CD) με τίτλο «Προκήρυξη», το οποίο περιλαμβάνει τα τραγούδια με κοινωνικό περιεχόμενο που τους έκαναν γνωστούς κατά την ταραχώδη πολιτική περίοδο 2010-2014. Όπως σημειώνουν τα μέλη του συγκροτήματος, το CD με το βιβλιαράκι που το συνοδεύει δεν προορίζονται για εμπορική χρήση, θα κυκλοφορούν και θα μοιράζονται με ελεύθερη συνεισφορά. Πέραν των συναυλιών των Υπεραστικών, στις οποίες θα διαθέτουν οι ίδιοι την Προκήρυξη, επιδίωξή τους είναι το άλμπουμ να φιλοξενηθεί και σε κοινωνικούς και πολιτιστικούς χώρους, πολιτικά στέκια, εργατικά κέντρα και σωματεία, καθώς και σε κάποια βιβλιοπωλεία με κουτί ελεύθερης οικονομικής συνεισφοράς.
Κάθε ένα από τα 16 τραγούδια της συλλογής συνδέεται και με έναν αγώνα που σφράγισε την περίοδο εκείνη. Έτσι, μεταξύ άλλων, συναντάμε τραγούδια από τον «Στόλο της ελευθερίας» προς τη Γάζα το 2010, μέχρι την απεργία πείνας των 300 μεταναστών της Υπατίας και της Θεσσαλονίκης, τον 9μηνο απεργιακό αγώνα των χαλυβουργών και τον αγώνα των κατοίκων της ΒΑ Χαλκιδικής ενάντια στις εταιρείες των χρυσοθήρων. Όπως σημειώνεται στο συνοδευτικό βιβλιαράκι: «[…] Στα χνάρια του αγώνα ζήτησαν το βήμα τους τούτα τα τραγούδια, χνάρια αγώνα να γίνουν κι αυτά. Βρήκαν φωνή στη φωνή των αγωνιζόμενων. Ανάσα πήραν από την ανάσα τους. Κουράγιο από το κουράγιο τους, και πείσμα από την απόφασή τους για ανυποχώρητο αγώνα».
Κομμάτια αναφοράς: Ο Ελληνάρας, Στη γειτονιά μου, Του Αδόλφου τα εγγόνια, Μπήκαν στο χωριό τα ΜΑΤ, Νερό κι αλάτι.
