'Ανγκελα Λάνιστερ και Αλέξης Ταργκάρυεν:
Το Zeit Magazine φιλοτεχνεί το ελληνικό Game of Thrones.
Είναι αλήθεια ότι η “ελληνική κρίση” έχει απασχολήσει όλα τα διεθνή και ευρωπαϊκά μέσα (ειδικά) τους τελευταίους μήνες. Επίσης είναι αλήθεια ότι όλα όσα συνέβησαν και συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια στο θέατρο της πολιτικής των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις ελληνικές κυβερνήσεις και τους ευρωπαίους αξιωματούχους μια χαρά θα μπορούσαν να συσχετιστούν με τη μεσαιωνική εποχή και τους θρύλους που τη συνοδεύουν.
Κάπως έτσι μάλλον εξηγείται και η ιδιαίτερη προσπάθεια του γερμανικού περιοδικού Zeit να φιλοτεχνήσει την “ελληνική κρίση”, το Game of Greece όπως το ονομάζει – με σαφείς επιρροές από τη γνωστή σειρά Game of Thrones. Και το κάνει μάλιστα από την εποχή της εισόδου της χώρας στην ΟΝΕ και αυτής των Ολυμπιακών Αγώνων. Με τρόπο που αν μη τι άλλο αναδεικνύει τον τρόπο που έβλεπαν και βλέπουν αρκετοί εκεί στην Ευρώπη την φυσιογνωμία των Ελλήνων πολιτικών απέναντι στους ομολόγους τους και εν γένει το “ελληνικό πρόβλημα”…
Δείτε παρακάτω λοιπόν την δουλειά των Miriam Migliazzi & Mart Klein:
[Προσοχή: Έχουμε διατηρήσει με πιστότητα σχεδόν ολόκληρο το κείμενο του Mark Schieritz που συνόδευε τις εικόνες (αν και με προσεγμένο τρόπο σε αρκετά σημεία αναπαράγει γενικόλογους “γερμανικούς” συλλογισμούς για τους Έλληνες που ζουν με δανεικά και τους Γερμανούς που με καλοσύνη τους δανείζουν). Δεν αποφεύγουμε έτσι τον πειρασμό να κάνουμε και κάποιες δικές μας παρεμβάσεις με κόκκινο που αφορούν “χρήσιμες” πληροφορίες για τα πρόσωπα που απεικονίζονται και την περίοδο που περιγράφεται. Μπορείτε πάντα να βρείτε το κείμενο σε πρωτότυπη μορφή ΕΔΩ.]
[hr]
Η σκιώδης συμφωνία
[hr]
Η Ελλάδα “είναι μέσα”. Τον Ιούνιο του 2000 οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφωνούν ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να εισέρθει στην Νομισματική Ένωση του Ευρώ (ΟΝΕ) και η καταστροφή ξεκινά. Ο καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ συγχαίρει τον Έλληνα πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη παρά το γεγονός ότι πολλοί ειδικοί αμφισβητούν την πραγματική κατάσταση των ελληνικών δημοσιοοικονομικών στοιχείων.
[hr]
Η ελληνική ευκολία
[hr]
Η χώρα πανηγυρίζει δραστική μείωση των επιτοκίων, που ακολουθεί την είσοδο στη νομισματική ένωση. Το φτηνό χρήμα επιτρέπει στην οικονομία να ανθήσει. Το 2004 η Ελλάδα διοργανώνει τους Ολυμπιακούς αγώνες και φτάνει να θεωρείται “χώρα – πρότυπο”.
Υπερβολή το “πρότυπο” από κάθε σκοπιά – παράλειψη του αρθρογράφου η μη αναφορά του γεγονότος ότι η περίοδος χαρακτηρίζεται από γενικότερη τρομακτική υπερδιόγκωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος και ο δανεισμός όπως και τα χαμηλά επιτόκια αποτελούν τον γενικότερο κανόνα στην Ευρώπη και διεθνώς για την τόνωση των επενδύσεων. Φυσικά αυτό καθόλου δεν αθωώνει Έλληνες και ξένους πολιτικούς για το πως επεδίωξαν αυτού του τύπου την ανάπτυξη καθώς και τους επιχειρηματίες που πλούτισαν από το μεγάλο φαγοπότι. Ωραίο πάντως το σκίτσο με τους ολυμπιακούς στην αρένα, λέει αρκετά και για τον σύγχρονο επαγγελματικό αθλητισμό.
[hr]
Η μεγάλη αποκάλυψη
[hr]
Δράμα στην Αθήνα αφού γίνεται πλέον εμφανές το πόσα λεφτά ξοδεύτηκαν. Η διαφθορά και η κακοδιαχείριση είναι ανεξέλεγκτη. Το 2009 ο Γιώργος Παπανδρέου, τότε πρωθυπουργός, αποκαλύπτει στις Βρυξέλλες ότι το ελληνικό κρατικό έλλειμμα είναι διπλάσιο από όσο είχε υπολογιστεί μέχρι τότε.
[hr]
Με τα “λεφτά των άλλων”
[hr]
Η Ελλάδα σπατάλησε όλη την εμπιστοσύνη της και η φήμη της έχει καταστραφεί. Η χρεοκοπία παραμονεύει καθώς οι επενδυτές αποσύρουν τα λεφτά τους. Η Ευρώπη όμως εξακολουθεί να δείχνει αλληλεγγύη. Τον Μάιο οι ηγέτες της γερμανικής κυβέρνησης συνεργασίας εγκρίνουν ένα σχέδιο διάσωσης – δανεισμού για την Ελλάδα. Ανάμεσά τους οι παραπάνω εικονιζόμενοι Volker Kauder, Guido Westerwelle και Wolfgang Schäuble.
(Αλληλεγγύη; Ο αρθρογράφος λησμονεί ότι την ίδια στιγμή τα χρέη πολλών κρατών μεγάλωναν και αποδεικνύονταν υπέρογκα σε σχέση με το ΑΕΠ τους. Τα πακέτα στήριξης των τραπεζών από τους κρατικούς προϋπολογισμούς που είχαν λάβει χώρα από την Ουάσιγκτον μέχρι την Αθήνα έπαιξαν και αυτά ένα ρόλο στο παραπάνω φαινόμενο. Η πραγματική αλληλεγγύη που συνομολογήθηκε διεθνώς αφορούσε την κρατικοποίηση και ευρύτερα κοινωνικοποίηση των ζημιών ή του κινδύνου του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και τη μετακύλιση του κόστους της κρίσης στα χαμηλότερα στρώματα των κοινωνιών, μέσω των προγραμμάτων λιτότητας, των ιδιωτικοποιήσεων κλπ. Περιπτώσεις όπως της Ελλάδας και των υπόλοιπων PIGGS μάλλον ανέδειξαν -σε αυτή τη φάση της παγκόσμιας κρίσης- τις ιδιαιτερότητες της Ευρωζώνης, τις δομικές ανισότητές της και την γενικότερη αποτυχία της. Πάντως και μόνο η φράση αλληλεγγύη που υπάρχει στο κείμενο αν συσχετιστεί με την εικόνα των σκιτσογράφων για τα υποκείμενα που υποτίθεται ότι την επέδειξαν, αποτελεί μια αποκαλυπτική και ενδιαφέρουσα αντίφαση. Αφού για τους φίλους του Game of Thrones είναι γνωστό ότι στο περιβόητο “τραπέζι του θρόνου” κάθονταν μόνο αδίστακτοι και δολοπλόκοι συμβουλάτορες του εκάστοτε βασιλιά. Ανίκανοι να έχουν την οποιαδήποτε σχέση με την έννοια αλληλεγγύη)
[hr]
Εξέγερση στους δρόμους
[hr]
Οι ταραχές παραλύουν την χώρα. Πολλοί Έλληνες είναι απελπισμένοι. Οι δουλειές εξαφανίζονται ενώ οι μισθοί και οι συντάξεις πετσοκόβονται. Η οικονομία υποφέρει έντονα στο πλαίσιο της λιτότητας και του προγράμματος διάσωσης. Παρόλα αυτά το 2011 η χώρα χρειάζεται περισσότερα χρήματα καθώς το πρόγραμμα διάσωσης και λιτότητας επιφέρει αύξηση της ανεργίας και μαχαίρι σε συντάξεις και των μισθούς. Την ίδια στιγμή ετοιμάζεται δεύτερο πακέτο χρηματοδότησης με ακόμη χειρότερα μέτρα.
[hr]
Το εγωιστικό δώρο
[hr]
Μέχρι εκείνο το σημείο είναι ξεκάθαρο ότι το βάρος του χρέους της Ελλάδας είναι απίστευτα υψηλό. Οι Έλληνες ξοδεύουν μήνες ώστε να διαπραγματεύονται με τον τραπεζίτη Τζόζεφ Άκερμαν (Josef Ackermann), ( επικεφαλής τότε της πανίσχυρης Deutshe Bank που εκπροσωπούσε τους ιδιώτες πιστωτές της Ελλάδας στην διαπραγμάτευση). Τον Μάρτη του 2012 μισό από το χρέος της χώρας “κουρεύεται” στο όνομα της προοπτικής ότι το χρέος που παρέμεινε θα πληρωθεί.
Βέβαια το σκίτσο -αν και ωραίο αισθητικά- δεν μπορεί να θεωρηθεί ιδιαίτερα επιτυχημένο. Όχι μόνο γιατί στην πραγματικότητα αυτό που έκανε το PSI είναι πραγματικά αμφισβητήσιμο για τον αν μπορεί να χαρακτηριστεί “δώρο”, αλλά και γιατί ο Γεώργιος Παπανδρέου στον οποίο εμφανίζεται ο Άκερμαν να κάνει το δώρο, ήταν ήδη εκτός της κεντρικής πολιτικής σκηνής τον Μάρτιο του 2012.
Στα σοβαρά τώρα το PSI δεν μπορεί να θεωρηθεί επιτυχημένο ως κούρεμα από καμία σκοπιά. Αφού δεν βελτίωσε τον ασφαλέστερο δείκτη μέτρησης της βιωσιμότητας του χρέους που δεν είναι άλλος από το λόγο του ως προς το ΑΕΠ της χώρας. Και στο επίπεδο της ονομαστικής αξίας του χρέους, όμως, φυσικά το PSI ποτέ δεν σήμανε κούρεμα του 50%, αφού αφορούσε συγκεκριμένους τύπους ομολόγων του ελληνικού δημοσίου. Επίσης το “κούρεμα” σε μεγάλο βαθμό αφορούσε τα αποθεματικά ταμείων, πανεπιστημίων κλπ στην Ελλάδα αλλά και τους ανήμπορους να αντιδράσουν μικροομολογιούχους σε Ελλάδα και εξωτερικό. Τέλος το PSI ολοκλήρωσε αυτό που είχε ξεκινήσει με τον αποκλεισμό της χώρας από τις αγορές. Μετέτρεψε δηλαδή ακόμη μεγαλύτερο κομμάτι του ελληνικού χρέους, σε χρέος που μετακινήθηκε από τα χέρια ιδιωτών πιστωτών στα χέρια δημοσίων οργανισμών (EFSF, κράτη, ΕΚΤ). Κάτι που αναδεικνύει και πάλι την ουσία αυτού που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια με τη ζημία να μεταφέρεται στις κατώτερες τάξεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Αυτή η μετακύλιση του ελληνικού χρέους επίσης δυσχέρανε και την διαπραγματευτική ικανότητα της Ελλάδας ως προς την διαγραφή του, στερώντας δήθεν το ηθικό πλεονέκτημα να προβεί σε μονομερείς ενέργειες καθώς αυτές δεν θα αφορούσαν πλέον τις τράπεζες αλλά τους προϋπολογισμούς άλλων κρατών όπως και τις τσέπες των πολιτών τους. Ωραίο “δώρο”.
[hr]
Η επίσκεψη της καγκελαρίου
[hr]
Είναι η βασίλισσα της Ευρώπης; Η καγκελάριος Μέρκελ ταξιδεύει στην Ελλάδα την άνοιξη του 2014 όπου συναντά τον πρωθυπουργό πλέον, Αντώνη Σαμαρά. Επιδιώκει να δει την κατάσταση από κοντά. Η οικονομία πηγαίνει καλύτερα (success story, το λέει και η καγκελάριος) όμως τα αποτελέσματα αυτής της βελτίωσης δεν τα καρπώνονται ακόμη οι πολίτες. Την ίδια στιγμή η ανεργία σκαρφαλώνει στο 25% και το κομμάτι των Ελλήνων που παραμένουν δυσαρεστημένοι μεγαλώνει,
Να συμπληρώσουμε ότι ο Τύριον είναι ένας ιδιαίτερα έξυπνος χαρακτήρας στη δημοφιλή σειρά αν και παρατρεχάμενος των διάφορων ισχυρών. Ο Σαμαράς πάλι όχι. Αδικεί τον Τύριον το σκίτσο.
[hr]
Ένας αριστερός ήρωας
[hr]
Επανάσταση στις κάλπες: Ο Αλέξης Τσίπρας (αν και δεν είναι ο πατέρας των δράκων) εκλέγεται πρωθυπουργός τον Ιανουάριο του 2015. Υπόσχεται ότι θα θέσει τέλος στη λιτότητα και θα μεταρρυθμίσει το κράτος. Στην ελληνική κοινωνία επικρατεί ευφορία. Για πρώτη φορά μετά από χρόνια υπάρχει ελπίδα για ένα νέο ξεκίνημα χωρίς τις παλιές ελίτ που κατέστρεψαν τη χώρα.
[hr]
Η μάχη με την τρόικα
[hr]
Αντί να καταπολεμήσει την διαφθορά και την φοροδιαφυγή ο Αλέξης Τσίπρας και ο υπουργός Οικονομικών του εμπλέκεται σε μάχη με τους δανειστές για την εξάλειψη του χρέους. Η προσπάθεια αποτυγχάνει ενώ καμία πλευρά δεν βγαίνει αλώβητη. Η κρίση κλιμακώνεται και με τις τράπεζες κλειστές η χώρα σπρώχνεται ακόμη πιο κοντά προς το Grexit.
Όσον αφορά την πάλη ενάντια στη διαφθορά και το κατά πόσο αποτελεί ελληνικό προνόμιο θα είχε ενδιαφέρον αν κάποτε οι διάφοροι έλληνες, γερμανοί, ή όποιας άλλης εθνικότητας σχολιαστές αναμετριόντουσαν με το γεγονός ότι ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα διαφθοράς στην Ελλάδα -που αποκαλύφθηκε μάλιστα από τη γερμανική δικαιοσύνη- αφορούσε την γερμανική εταιρεία Siemens η οποία όπως αποκαλύφθηκε διατηρούσε συγκεκριμένο “μυστικό” κονδύλι για αξιωματούχους κρατών (όχι μόνο της Ελλάδας) ώστε να τους λαδώνει και αναλαμβάνει συγκεκριμένα έργα.
[hr]
Ο ευρωπαϊκός θρόνος
[hr]
Οι Ευρωπαίοι αφήνουν πίσω τους κάποιες ιδιαίτερα δραματικές εβδομάδες. Η ελληνική κυβέρνηση εγκαταλείπει το τραπέζι των διαπραγματεύσεων και αποχωρείαπό το Eurogroup. Οι Έλληνες ψηφίζουν σε δημοψήφισμα ενάντια σε αυτή την πρόταση που εκλαμβάνουν ως διάταγμα – τελεσίγραφο. Συκοφαντούν τη Μέρκελ ως την σκληρόκαρδη ηγεμόνα της Ευρώπης. Αλλά η Ελλάδα επιθυμεί να παραμείνει μέλος αυτής της ένωσης. Μετά από καινούριες ολονύχτιες διαπραγματεύσεις η ελληνική κυβέρνηση αποδέχεται συμφωνία με τους δανειστές της. Μετά από αυτή την εξέλιξη ξεκινούν και πάλι οι συνομιλίες για ένα νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα και η κρατική χρεοκοπία έχει αποφευχθεί – προς το παρόν τουλάχιστον. Τί σημαίνει όμως αυτό για την Ευρώπη; Κανείς δεν θέλησε να αποδεχτεί την ευθύνη για τίποτα- και κανείς δεν σκαρφάλωσε στον θρόνο. Ούτε καν η καγκελάριος. Κανείς ευρωπαίος πολιτικός δεν καταφέρνει να βρει συμβιβαστικά λόγια για να περιγράψει τι ήταν τι είναι και τι πρόκειται να είναι η Ευρώπη.
Ας συμφωνήσουμε με τις τελευταίες λέξεις του άρθρου και ας τις επεκτείνουμε λίγο. Όντως, είναι δύσκολο να κάνει κανείς (και δεν αφορά μόνο τους πολιτικούς αυτό) μία πρόβλεψη για το τι μπορεί να είναι η Ευρώπη όσο θα συνεχιστεί να ταυτίζεται με την ΕΕ και την ΟΝΕ. Όσο στο σιδερένιο θρόνο θα κάθονται στην πραγματικότητα οι πιο σκληρές μερίδες του κεντρικοευρωπαϊκού τραπεζικού και βιομηχανικού κεφαλαίου. όσο θα χαλυβδώνονται περαιτέρω οι σιδερένιοι νόμοι της λιτότηας και του νεοφιλελευθερισμού.
Ραντεβού στο King’s Landing!