Rage Against The Machine: To Rock του Αντάρτικου
Οργή ενάντια στη μηχανή...
Κάτι τέτοιες μέρες σαν κι αυτές, στις 4 Νοέμβρη του 1992, οι Rage Against the Machine ντεμπουτάρουν στο μουσικό στερέωμα με το ομώνυμο άλμπουμ τους. Και το Περιοδικό ανασύρει παλιό και καλό υλικό* και επιμελείται ένα καινούριο αφιέρωμα για την “Οργή ενάντια στη Μηχανή”. Για το συγκρότημα που κράτησε ψηλά τη σημαία της πολιτικοποιημένης ροκ, σε δύσκολες εποχές , μέσα στην καρδιά του θηρίου. Για τη μπάντα που τροφοδότησε με ριζοσπαστισμό και μαχητικότητα πολλές νέες γενιές ανυπόταχτης έκφρασης μέχρι και σήμερα…
Α. Η εκρηκτική ουσία της “οργής ενάντια στη μηχανή”
Αν υπήρξε ένα συγκρότημα όλα αυτά τα χρόνια του «τέλους της Ιστορίας» που κράτησε ανοιχτή την υπόθεση του επαναστατικού rock, αυτό δεν είναι άλλο από τους Rage Against The Machine. Τέσσερα «ένοχα μέλη» (guilty parties), όπως αυτοπροσδιορίζονταν στους δίσκους τους, οι Zack de la Rocha (φωνητικά), Tom Morello (κιθάρες), Tim Cοmmerford ή Y.tim.K (μπάσο) και Brad Wilk (τύμπανα), έφτιαξαν τον απόλυτο rock δυναμίτη της δεκαετίας του 90 και ταυτόχρονα ένα από τα συγκροτήματα αναφοράς της πολιτικοποιημένης μουσικής όλων των εποχών.
Εμφανίστηκαν για πρώτη φορά σε φιλικό περιβάλλον, σε σπίτι γνωστών τους στο Orange County της California το 1991. Την επόμενη χρονιά κυκλοφορούν σε κασέτα το υλικό, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος έμελλε να αποτελέσει το πρώτο τους άλμπουμ. Η κασέτα αυτή διακινούμενη από χέρι σε χέρι θα φτάσει τα 5000 κομμάτια!! Στα τέλη του 1992 θα κυκλοφορήσει το ντεμπούτο τους, με τίτλο το όνομα τους και θα προκαλέσει πάταγο.
Έτσι οι Rage Against The Machine θα φτιάξουν ένα υβρίδιο, έναν ήχο, που κινούνταν ανάμεσα στην ενέργεια του σκληρού rock n’ roll και την αλητεία του hip-hop.
Ποιο είναι αυτό το συγκρότημα με αυτόν τον περίεργο θορυβώδη ήχο, κάτι μεταξύ του σκληρού, μεταλλικού rock και του hip-hop; Και τι είναι αυτά που ραπάρει ο τραγουδιστής τους; Τα ερωτήματα αυτά τριγυρνούσαν στη σκέψη κριτικών και κοινού εκείνες τις ημέρες. Οι Rage Against The Machine δεν ήταν απλά ένα σκληροπυρηνικό συγκρότημα. Τέτοια είχε δώσει δεκάδες και εκατοντάδες η σκηνή του punk. Δεν ήταν απλά μια μπάντα της οποίας ο τραγουδιστής τα «έχωνε». Πολλοί MCs έκαναν κάτι τέτοιο τα προηγούμενα χρόνια.
Οι Rage ήταν πολλά παραπάνω πράγματα. Το φαινόμενο της μουσικής τους οφείλεται κατά πολύ στην τεχνοτροπία και την μέθοδο του Morello, ο οποίος μετέφερε, με χαρακτηριστική επιτυχία, τις τεχνικές του Scratch στις κιθαριστικές του συνθέσεις και τα παιξίματα του. Η μουσική ιδιαιτερότητα της μπάντας προέκυψε από αυτή τη σύλληψη. Για πρώτη φορά ένα όργανο (ναι ένα όργανο) όπως τα πλατό, τα οποία στα χέρια των μάγων του Scratch, δηλαδή των hip-hop DJs μετατρέπονταν σε νέα μέσα προσέγγισης της μουσικής που ήδη υπήρχε, γίνονταν με τη σειρά τους έμπνευση και δάνειο για ένα «κανονικό» όργανο όπως η ηλεκτρική κιθάρα.
«Ραπομεταλλοκομμουνισμό» τους χαρακτήριζαν αρκετοί συντάκτες. Η αλήθεια είναι ότι κατάφεραν να δώσουν νόημα στην λογική του crossover, της «υπέρβασης» δηλαδή διαφορετικών πλευρών και προτάσεων της σύγχρονης μουσικής και κυρίως των δύο μαζικών και διεθνών ρευμάτων, του rock και του hip hop.
Παρατηρώντας κανείς τον Morellο σε πολλά του εναρκτήρια ακόρντα ή σόλα του καταλαβαίνει την βαθιά του επιρροή από το hip-hop. Αυτός ο κιθαρίστας βρήκε έναν πραγματικό μαχητή MC, τον Zack De La Rocha, έναν από τους δυναμικότερους ράπερ που υπάρχουν στο κόσμο και οι δύο τους μια στακάτη και γεμάτη ενέργεια ρυθμική βάση από τα τύμπανα του Brad Wilk και το μπάσο του Y.tim.K. Έτσι οι Rage Against The Machine θα φτιάξουν ένα υβρίδιο, έναν ήχο, που κινούνταν ανάμεσα στην ενέργεια του σκληρού rock n’ roll και την αλητεία του hip-hop. Έναν ήχο που δεν θα είναι το άθροισμα των δύο κύριων επιρροών τους ούτε μια απλή συνάντηση τους, αλλά μια νέα ταυτότητα.
«Ραπομεταλλοκομμουνισμό» τους χαρακτήριζαν αρκετοί συντάκτες. Η αλήθεια είναι ότι κατάφεραν να δώσουν νόημα στην λογική του crossover, της «υπέρβασης» δηλαδή διαφορετικών πλευρών και προτάσεων της σύγχρονης μουσικής και κυρίως των δύο μαζικών και διεθνών ρευμάτων, του rock και του hip hop. Πάνω σε αυτή τη νέα ταυτότητα η μουσική βιομηχανία θα στήσει μια ολόκληρη σκηνή με αρκετούς επίδοξους μιμητές των Rage, τους περισσότερους από αυτούς ατυχείς, όπως γίνεται κάθε φορά που η βιομηχανία προσπαθεί να κάνει μόδα, δηλαδή «αγορά», μια αυθεντική ιδέα.
Οι στίχοι του Zack De La Rocha, αποτελούν μια συνειδητή κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική κατάθεση. Κάθε τους άλμπουμ είναι και ένα μανιφέστο ελευθερίας. Το κράτος των ΗΠΑ, ο πόλεμος, η κοινωνία της αγοράς, η τεχνοκρατική εκπαίδευση, τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, η αστυνομική καταστολή, ο ρατσισμός, τα ΜΜΕ, η μουσική βιομηχανία, τα αντάρτικα Λατινοαμερικάνικα κινήματα, είναι από τα κυριότερα θέματα των τραγουδιών τους. Ειδικά για τα τελευταία είναι πολύ πλούσια η παραγωγή τους και η συνεχή τους ενασχόληση.
Σε ένα από τα πρώτα βίντεοκλιπ που γύρισαν, αυτό για το Killing In The Name, o Morello εμφανίζονταν με μια κιθάρα που πάνω της ήταν γραμμένο το Sentero Luminoso, δηλαδή το «Φωτεινό Μονοπάτι», η μαοϊκής αντίληψης ένοπλη κομμουνιστική αντάρτικη οργάνωση του Περού. Για το Φωτεινό Μονοπάτι γύρισαν και το βίντεο – κλιπ τους Bombtrack. Οι Rage δεν περιμένουν την καθιέρωση πρώτα για να εκφράσουν τις αδιαμφισβήτητα αριστερές τους απόψεις έπειτα, αλλά από την πρώτη στιγμή λένε αυτά που πιστεύουν: «έχουμε μια βασική αρχή, να λέμε πάντοτε την αλήθεια ανεξάρτητα από τις συνέπειες», έχει δηλώσει ο Morello.(1)
Ο ίδιος εμπνευσμένος από τον Woody Guthrie, του οποίου η κιθάρα έγραφε «Αυτή η μηχανή σκοτώνει φασίστες», θα γράφει συνεχώς συνθήματα στις κιθάρες του, με πιο γνωστό το «Οπλίστε τους άστεγους» και θα τις κοσμεί με σύμβολα αντάρτικων και επαναστατικών κινημάτων. Το συγκρότημα εμφανίζεται σε βραβεύσεις, φωτογραφήσεις και συναυλίες, φορώντας μπλούζες με τεράστια σφυροδρέπανα , συνθήματα και μότο κριτικής των μεγάλων εταιρειών. Ένα από τα πιο επιτυχημένα τέτοια μότο ήταν η μπλούζα που πάνω στο σήμα της Nike έγραφε «Ταξικός πόλεμος. Απλά πραγματοποιήστε τον»!
Β. Όταν η οργή φούντωνε…
Στις 18 Ιουλίου του 1993 ανεβαίνουν στην σκηνή του Lollapalooza II, του κινούμενου φεστιβάλ του Perry Farrell, στη Φιλαδέλφεια και ο κόσμος μένει άναυδος. Αιτία το ότι στέκονται στη σκηνή για 25 ολόκληρα λεπτά ακίνητοι, αμίλητοι και ολόγυμνοι σε μια ιστορική, για τα ροκ φεστιβάλ, διαμαρτυρία ενάντια στην λογοκρισία. Ο καθένας τους είχε κολλήσει μία ταινία στο στόμα του με ένα γράμμα, σχηματίζοντας έτσι τα αρχικά P-M-R-C, που σημαίνουν “Parents Music Resource Center” και αναφέρονταν στη οργάνωση γονέων που είχε συγκροτηθεί κυρίως από ρεπουμπλικάνους και χριστιανούς και είχε επιβάλλει το γνωστό αυτοκόλλητο (Explicit Lyrics – Parental Advisor) για την ανάγκη της γονικής άδειας για ακρόαση «επικίνδυνων» δίσκων. Το 1994 διοργανώνουν στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια μεγάλη συναυλία για την υπεράσπιση του φυλακισμένου στελέχους του Αμερικάνικου Ινδιάνικου Κινήματος Leonard Peltier, συγκεντρώνοντας 75.235 δολάρια. Για τον ίδιο λόγο είχαν φτιάξει και το βίντεοκλιπ Freedom. Την πρακτική τους αυτή, θα εφαρμόσουν και στην υπόθεση του Mumia-Abu-Jamal, διοργανώνοντας συναυλίες για την αθώωση του και αναλαμβάνοντας το κόστος της νομικής του κάλυψης.
Οι Rage και σε αυτή τη συναυλία όπως και σε κάθε συναυλία τους θα εμφανιστούν με την ανάποδη Αμερικάνικη σημαία και τον Τσε στον ενισχυτή του Morello.
Το δεύτερο άλμπουμ τους κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1996 και είχε τον τίτλο Evil Empire. Σε λιγότερο από ένα μήνα κατακτά την πρώτη θέση στο Top 200 albums του Billboard και έπειτα από τρεις μήνες γίνεται πλατινένιο, αφού έχει πουλήσει πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα στην Αμερική. Την ίδια χρονιά γίνεται διπλά πλατινένιο και το πρώτο τους άλμπουμ αφού έχει ξεπεράσει τα δύο εκατομμύρια πωλήσεις στην Αμερική και μετά από λίγους μήνες γίνεται διπλά πλατινένιο και το Evil Empire. Το άλμπουμ είναι αφιερωμένο στην εξέγερση των Ζαπατίστας, για τους οποίους γυρίζουν τα βίντεοκλιπ του People Of The Sun και του Memory of the Dead (Land And Liberty), ενός ποιήματος του Rocha για το εξεγερμένο Μεξικό.
Το 1999 θα κυκλοφορήσει ο τρίτος τους δίσκος The Battle Of Los Angeles, σηματοδοτώντας το ότι η εξέγερση του 1992 δεν έχει τελειώσει και οι αιτίες που την προκάλεσαν παραμένουν. Την ίδια χρονιά θα κυκλοφορήσει από την Sony Ιαπωνίας το Live And Rare, με ζωντανές ηχογραφήσεις τους από την Ιαπωνική τους τουρνέ. Σε αυτό το live υπάρχει μια δική τους εκτέλεση στο Fuck The Police των N.W.A. καθώς και 2 κομμάτια τους που δεν θα βρει κανείς σε καμία άλλη τους κυκλοφορία.
Το 2000 θα βγάλουν το Renegades, έναν δίσκο με διασκευές κομματιών που αγαπούσαν. Την ίδια χρονιά συμμετέχουν στην συγκέντρωση διαμαρτυρίας που διοργάνωναν αντιπολιτευτικές οργανώσεις και ποικίλες αντικαπιταλιστικές, αναρχικές, οικολογικές και άλλες κινήσεις απέναντι από το κτίριο που γίνονταν το συνέδριο των Δημοκρατικών. Στην ουσία ήταν η δεύτερη συνάντηση του Αμερικάνικου «Λαού του Σιάτλ» στη χώρα του. «Οι δρόμοι ανήκουν σε εμάς και όχι στην αστυνομία. Ανήκουν στο λαό και όχι στους πολιτικούς ρεπουμπλικάνους ή δημοκρατικούς». Είναι τα πρώτα λόγια του Zack De La Rocha στους συγκεντρωμένους πριν ξεκινήσει ο καταιγισμός του live της μπάντας. Οι Rage και σε αυτή τη συναυλία όπως και σε κάθε συναυλία τους θα εμφανιστούν με την ανάποδη Αμερικάνικη σημαία και τον Τσε στον ενισχυτή του Morello. Η συναυλία γίνεται υπό μεγάλη αστυνομική περιφρούρηση και καταλήγει σε συγκρούσεις του κόσμου με την αστυνομία.
Κατά την διάρκεια της περιοδείας τους για το Renegades, ευτυχώς θα επισκεφθούν και την Ελλάδα και θα παίξουν στις 14 Ιουνίου του 2000, στο θέατρο Πέτρας, σε μια συναυλία που τελείωσε πριν την ώρα της λόγω των επεισοδίων που γίνονταν μεταξύ αριστερών, αναρχικών και αστυνομίας στον περιβάλλοντα χώρο του θεάτρου. Στις 13 Σεπτεμβρίου του 2000 θα δώσουν το τελευταίο τους live στο Grand Auditorium στο Λος Άντζελες.
Οι Rage Against The Machine, άφησαν 4 στούντιο δίσκους και ένα live, οι οποίοι έχουν διακινηθεί σε τουλάχιστον 15.000.000 αντίτυπα και μια τεράστια κληρονομιά.
Η εννιάχρονη θυελλώδης πορεία επαναστατικής μουσικής, ακτιβισμού και ενεργητικής πολιτικής τοποθέτησης είχε φτάσει -παρά το γεγονός ότι είχε ακόμη κάποια επεισόδια- ουσιαστικά στο τέλος της. Ίσως να ήταν καλύτερα έτσι για μια μπάντα που ένιωσε ότι είχε πει αυτά που ήθελε και δεν υπήρχε λόγος να αναπαράγει τον εαυτό της. Οι Rage Against The Machine σταμάτησαν με τον ίδιο έντιμο τρόπο που ξεκίνησαν και πορεύτηκαν. Η τελευταία τους συναυλία κυκλοφόρησε σε cd το 2003 και σε dvd, το οποίο πέρα από το τελευταίο τους live περιέχει στιγμιότυπα από άλλες εμφανίσεις, βίντεο – κλιπ , καθώς και την ιστορική τους εμφάνιση στη συγκέντρωση για το συνέδριο των δημοκρατικών. Άλλες ζωντανές εμφανίσεις και βίντεοκλιπ τους ,μπορεί να βρει κανείς στο dvd με τίτλο το όνομα τους, καθώς και στο dvd με τίτλο The Battle Of Mexico, το οποίο έχει την επεισοδιακή τους συναυλία στο Μεξικό το 2000.
Γ. Η ύστερη περίοδος των RATM. Σόλο πορείες, επανενώσεις, συναυλίες και φήμες για νέο υλικό
Η διάλυση του συγκροτήματος δεν μείωσε την δημιουργικότητα και δεν αλλοίωσε την στάση των μελών του. Μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, με την πτώση των δίδυμων πύργων στο Μανχάταν και το άσχημο κλίμα για τα λαϊκά δικαιώματα που εγκαθιδρύθηκε στις ΗΠΑ, ο Tom Morello πήρε μέρος σε μια σειρά διαλέξεων στα Αμερικάνικα πανεπιστήμια για την ανάγκη αλλαγή της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ και την άρση των αντιδημοκρατικών μέτρων. Ο ίδιος αργότερα θα πρωτοστατήσει στην δημιουργία της Axis Of Justice, στις δραστηριότητες της οποίας συμμετέχει και ο Brad Wilk . Οι τρεις των Rage, χωρίς το De La Rocha, μαζί με τον Chris Cornell των Soundgarden έφτιαξαν τους Audioslave, μια καλή μπάντα χωρίς καμία όμως σύγκριση με τους Rage Against The Machine. O De La Rocha θα συνεργαστεί με ανθρώπους όπως ο DJ Shadow ή ο Trent Reznor, θα τραγουδήσει ενάντια στο πόλεμο με τα March Of Death και We Want It All και παραμένει ιδιαίτερα δραστήριος πολιτικά.
O Morello θα αποδειχτεί μάλλον ο πιο δραστήριος από όλους. Θα συμμετάσχει σε πολλά σχήματα ως featured artist (από άλμπουμ του Bruce Springsteen και του Johny Cash μέχρι συνεργασίες με τους Cypress Hill και τον RZA των Wu Tang Clan), θα αναλάβει παραγωγές σε άλμπουμ άλλων μουσικών όπως οι Anti-flag, θα δημιουργήσει κόμικ, θα εμφανιστεί σε ταινίες και ντοκυμαντέρ. Το 2007 μετά την διάλυση των Audioslave θα δημιουργήσει μαζί με τον Boots Riley των The Coup, τους Street Sweeper Social Club ένα project – γκρουπ που θα κινηθεί σε funk, rock, rap μονοπάτια, θα λειτουργεί παράλληλα με τα υπόλοιπα project των συντελεστών του και θα παραμείνει ενεργό μέχρι σήμερα.
Το 2003, θα δημιουργήσει τον Nightwatchman, το μουσικό alter ego του, όπως ο ίδιος θα ονομάσει ίσως το πιο σημαντικό project του μετά τους RATM. Ο Nightwatchman μαζί με τους μουσικούς του συνοδοιπόρους, τους Freedom Fighters Orchestra ( Carl Restivo, Eric Gardner, Dave Gibbs), θα κινηθεί με επανεκτελέσεις παλιών, ιστορικών τραγουδιών (όπως το Which side are you on? και το This Land is your Land) και νέες δημιουργίες (όπως το The Road Ι Μust Τravel και το Union Town) σε φολκ και ροκ μονοπάτια πιάνοντας το νήμα του ιστορικού αμερικάνικου εργατικού τραγουδιού (γνωστό και ως protest music) και μεγάλων τραγουδοποιών που αποτελούσαν ανέκαθεν πηγή έμπνευσης για τον Morello, όπως ο Woody Guthrie.
Ο Nightwatchman θα συντροφεύσει τις πιο κινηματικές πρωτοβουλίες και εμφανίσεις του Morello σε απεργίες, στις πλατείες του Occupy movement, σε συναυλίες αλληλεγγύης. Θα τον φέρει σε κοινή περιοδεία με σημαντικούς μουσικούς όπως ο Billy Brag, ο Boots Riley των The Coup και ο Mike Mills των R.E.M. και θα τον βάλει στο στούντιο τέσσερις φορές [One Man Revolution (2007), The Fabled City (2009), Union Town (2011), World Wide Rebel Songs (2011) και το live album Live at Lime (2009)]. Όπως προαναφέραμε μία από τις πιο σημαντικές στιγμές του Morello στη σόλο πορεία του είναι οι συνεργασίες με τον Bruce Springsteen και την E Street Band του. Τόσο σε άλμπουμ ηχογραφήσεις όσο και σε θρυλικές συναυλιακές εμφανίσεις όπως αυτή του 2009 στο 25th Anniversary Rock & Roll Hall of Fame Concert στο Madison Square Garden. Μέσα από τέτοιες εμφανίσεις ο πλανήτης -πέραν όλων των άλλων- θα γνωρίσει μία απίστευτη εκτέλεση του τραγουδιού The Ghost of Tom Joad από τους δύο μουσικούς με την κιθάρα του Morello να μοιάζει η καλύτερη συνοδεία του φαντάσματος του Joad…
Ο Morello πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα τραγούδι που αναφέρεται στις πρόσφατες ταραχές του Ferguson και ανακοίνωσε ότι ετοιμάζεται για καινούριο δίσκο…
Η επανένωση
Το 2008 οι Audioslave ήταν πλέον παρελθόν. Και ενώ οι σόλο προσπάθειες όλων των μελών συνεχίζονταν, οι Rage Against The Machine δια μέσου Morello ανακοίνωσαν ότι επανενώνονται για μια σειρά live εμφανίσεων προκαλώντας μεγάλο θόρυβο και ρίγη ενθουσιασμού τόσο στο μουσικόφιλο κοινό όσο και στους πολιτικούς τους φίλους ανά τον κόσμο. Ο κιθαρίστας της οργής θα πει τότε ότι η επανένωση “είναι κυρίως ένα όχημα για να εκφραστεί η αντίθεση του γκρουπ στο ακροδεξιό κολαστήριο στο οποίο είχαν εξοκείλει οι Η.Π.Α. κατά τη διάρκεια της προεδρίας του George Bush”. Η πρώτη live εμφάνιση θα λάβει χώρα στο φημισμένο φεστιβάλ Coachella μπροστά από μια τεράστια σημαία με το κόκκινο αστέρι και τα αρχικά των Ζαπατίστας.
Θα ακολουθήσουν εμφανίσεις στην Ευρώπη, στις Η.Π.Α., τη Νέα Ζηλανδία, την Ιαπωνία σε πολλά φεστιβάλ και μεγάλους συναυλιακούς χώρους. Για πρώτη φορά μάλιστα θα εμφανιστούν σε χώρες σόπως η Αργεντινή και η Χιλή. Ενώ φήμες θα ακούγονται διαρκώς για νέο υλικό, τις οποίες τα μέλη της μπάντας δεν αρνούνται ούτε επιβεβαιώνουν, κάτι τέτοιο δεν θα γίνει ποτέ. Η τελευταία συναυλία της μπάντας θα είναι στο φεστιβάλ που διοργανώνει η ίδια με τον τίτλο L.A. Rising στις 30 Ιουλίου του 2011. Μαζί με τους El Gran Silencio, Immortal Technique, Lauryn Hill, Rise Against και Muse κι ενώ πλέον μέσα και από δηλώσεις τους, τα μέλη της μπάντας (συμπεριλαμβανομένων και πιο πρόσφατων της φετινής χρονιάς) βλέπανε πολύ δύσκολη μια διαδικασία πραγματικής επανένωσης με νέο υλικό.
Δ. Με ντουντούκα στο συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων
και προκαλώντας πονοκεφάλους σε BBC και X Factor
Υπάρχουν διάφορα αξιομνημόνευτα περιστατικά αυτής της τελευταίας περιόδου ύπαρξης (έστω και περιορισμένης) των RATM. Δύο θα μνημονεύσουμε, πριν κλείσουμε αυτό το σχετικά μεγάλο αφιέρωμα.Το πρώτο αφορά την καμπάνια για το γνωστό κομμάτι τους, Killing In The Name Of, στην Αγγλία το 2009. Τον Δεκέμβριο εκείνης της χρονιάς, δύο χρήστες του Facebook, o Jon Morter και η σύζυγόw του Tracy, ξεκίνησαν μία περίεργη “εκστρατεία”. Ο σκοπός της ήταν να σταματήσει την παράδοση που είχε δημιουργηθεί εκείνα τα τελευταία πέντε χρόνια και ήθελε τις “επιτυχίες” του μουσικού, talent show “The X Factor”, να γίνονται με σχεδόν αυτόματο τρόπο “νούμερο 1” στο χριστουγεννιάτικο chart.
Το UK Singles Chart είναι πλαισιωμένο με ιδιαίτερο κύρος στην Αγγλία. Για την κατάρτισή του συνεργάζονται όλες οι δισκογραφικές εταιρίες, είναι εβδομαδιαίο και προκύπτει μέσα από τον συνδυασμένο υπολογισμό των πωλήσεων των singles στα δισκοπωλεία αλλά και από τα downloads στα online shops. (Υπάρχουν και άλλες ιστορίες για το συγκεκριμένο chart που αξίζει να θυμηθούμε, όπως για παράδειγμα η αποδεδειγμένη συμπαιγνία που υπήρξε ώστε να μην βρεθεί το God Save The Queen στο νούμερο 1 του πίνακα την εβδομάδα του εορτασμού του Ιωβηλαίου της Βασίλισσας, όταν και ηθελημένα είχε κυκλοφορήσει από τους προβοκάτορες Sex Pistols…)
Η καμπάνια έβαλε σαν στόχο να βρεθεί στο νούμερο 1 το θρυλικό “Killing in The Name Of” παρά την παλαιότητά του, αντί του κομματιού που προωθούσε το X Factor. Πριν από την ανακοίνωση του chart στις 20 Δεκεμβρίου του 2009, η συμμετοχή στην ομάδα της καμπάνιας στο Facebook ανήλθε σε πάνω από 950.000 άτομα. Μάλιστα αναγνωρίστηκε και υποστηρίχτηκε από τον ίδιο τον Tom Morello αλλά και πολλούς γνωστούς μουσικούς όπως ο Dave Grohl, ο Paul McCartney, οι Muse, ο John Lydon των Sex Pistols, οι Prodigy, οι Stereophonics, ακόμη και o νικητής του 2004, του X-Factor Steve Brookstein. Επίσης υποστηρίχτηκε από μουσικά μέσα όπως το NME και το BBC Radio 5. Στα πλαίσια της εκστρατείας στις 17 Δεκέμβρη, οι Rage Against the Machine θα παίξουν μία κατ’ αρχήν ελαφρώς λογοκριμένη εκδοχή του “Killing in the Name” ζωντανά στο Radio 5 Live του BBC. Όταν όμως -και παρά τις έγκαιρες παρακλήσεις των παραγωγών (και τις ψεύτικες διαβεβαιώσεις των ιδίων)- στο τέλος αναπόφευκτα οι RATM “δεν κάνουν αυτό που τους είπαν”, θα ακουστεί αρκετά δυνατά και μεγαλοπρεπέστατα μέσα από τις συχνότητες του BBC το γνωστό «Fuck you I won’t do what you tell me». Μετά τις τέσσερις πρώτες φορές, οι απεγνωσμένοι τεχνικοί θα σταματήσουν τη μετάδοση και το BBC θα ζητήσει με ανακοίνωσή του συγγνώμη από το κοινό…
Η εκστρατεία ήταν τελικά επιτυχής, και “Killing in the name of” έγινε το νούμερο ένα στο Ηνωμένο Βασίλειο για τα Χριστούγεννα του 2009. Σαν αποζημίωση για τα έσοδα της μπάντας από τις πωλήσεις εκείνης της εβδομάδας θα υποοσχεθούν και θα πραγματοποιήσουν μία μεγάλη δωρεάν συναυλία που παρά τις δυσκολίες που εμφάνισε (ώστε να δοθούν δωρεάν τα εισητήρια σε συγκεκριμένα άτομα – επικράτησε πανδαιμόνιο στο ίντερνετ και τα εισητήρια εξαφανίστηκαν μέσα σε λίγες ώρες) πραγματοποιήθηκε στις 6 Ιουνίου του 2010. Στην συναυλία που ονομάστηκε “The Rage Factor” (ειρωνικά ως προς την ονομασία του talent show) συμμετείχαν ως support act μετά από ψηφοφορία του κοινού που ζήτησαν οι RATM οι Gogol Bordello, οι Gallows και οι Roots Manuva.
Το δεύτερο περιστατικό αφορά την αναβίωση των live εμφανίσεων των RATM στα πλαίσια μεγάλων πολιτικών γεγονότων και διαμαρτυριών όπως ήταν τα συνέδια των δύο μεγάλων κομμάτων στις ΗΠΑ. Το Σεπτέμβριο του 2008, οι Rage πραγματοποίησαν συναυλία στη Μινεάπολη κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στο Εθνικό Συνέδριο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Την προηγούμενη ημέρα της προγραμματισμένης συναυλίας και ενώ οι διαδηλώσεις βρίσκονται στην κορύφωσή τους η μπάντα σε συνεννόηση με τους διοργανωτές θα προσπάθησει να παίξει σε μία συναυλία – έκπληξη με ελεύθερη είσοδο σε ανοιχτό χώρο όπου και πραγματοποιούνταν οι διαδηλώσεις. Εμποδίστηκαν όμως να πράξουν κάι τέτοιο από την αστυνομία και αντί του αρχικού σεναρίου οι De La Rocha και Morello με τη βοήθεια μιας ταπεινής… ντουντούκας, θα δώσουν μια γεύση της μουσικής και πολιτικής τους τρέλας στους συγκεντρωμένους διαδηλωτές…
Σήμερα, κοντά στην αυλαία του 2014 η πορεία των RATM φαίνεται να έχει τελειώσει οριστικά(;). Το μουσικοπολιτικό φαινόμενο όμως που σηματοδότησαν θα είναι για πάντα εδώ. Ειδικά τώρα στους έντονους και δύσκολους καιρούς της περιόδου της κρίσης. Οι Rage Against The Machine, άφησαν 4 στούντιο δίσκους και ένα live, οι οποίοι έχουν διακινηθεί σε τουλάχιστον 15.000.000 αντίτυπα και μια τεράστια κληρονομιά. Την κληρονομιά μιας μπάντας που τραγουδούσε για την ελευθερία και την αλήθεια ανεξάρτητα από τις συνέπειες που μπορούσε να επιφέρει αυτό. Μιας μπάντας που κέρδισε το στοίχημα της μαζικής αποδοχής κρατώντας μια συνεπή ανατρεπτική στάση. Αποτέλεσε ένα ζωντανό παράδειγμα για το πώς μπορείς να κάνεις ριζοσπαστική πολιτική τραγουδοποιία στις ημέρες μας. Στο ερώτημα για το τι ρόλο μπορεί να παίξει η μουσική απαντούν οι ίδιοι με τα παρακάτω:
«Η μουσική μπορεί να κινητοποιήσει τους ανθρώπους. Εντάξει, δεν αρκούν οι νότες για να ξεκινήσεις μια ολόκληρη επανάσταση. Από την άλλη ωστόσο, με τις νότες μπορείς να ωθήσεις τους ανθρώπους να πράξουν κάτι θετικό για τα προβλήματα και τις αδικίες στην υφήλιο».(2)
Ε. Παράρτημα: Δισκογραφία
Rage Against The Machine (1992)
Το πρώτο χτύπημα των RATM αποτέλεσε μια εκκωφαντική δήλωση για το πώς θα είναι το πολιτικό rock της δεκαετίας του ’90. Αξεπέραστο και από τους ίδιους , άνοιξε το δρόμο για μια συνειδητά ριζοσπαστική σύγχρονη rock τραγουδοποιία και αυτό το καθιστά ιστορικό άλμπουμ για το πολιτικό τραγούδι της εποχής μας. Τραγούδια γροθιές στο στομάχι του αμερικάνικου κατεστημένου και του ίδιου του καπιταλισμού που τότε μάλιστα φάνταζε παντοδύναμος. Το εναρκτήριο Bombtrack είναι αφιερωμένο (όπως δείχνει και το βίντεο – κλιπ του) στον A. Γκουζμάν, φυλακισμένο ηγέτη του Φωτεινού μονοπατιού, της αντάρτικης Μαοϊκής οργάνωσης του Περού και στον επαναστατικό αγώνα του λαού του. Ο δίσκος συνεχίζει με το διακηρυκτικού χαρακτήρα Take the power back, τα συγκλονιστικά Killing in the name και Bullet in the head, τα εξεγερτικά Wake up και Township Rebellion, για να τελειώσει με το αφιερωμένο στον κατάδικο και φυλακισμένο Ινδιάνο ακτιβιστή Leonard Peltier, Freedom στο βίντεο του οποίου μάλιστα περιέχονται πραγματικές σκηνές από τις επεμβάσεις του στρατού στις αυτόνομες ινδιάνικες κοινότητες τη δεκαετία του ’70. Απλά ο ορισμός του σύγχρονου πολιτικού ροκ. (Sony)
Evil Empire (1996)
4 χρόνια μετά το ντεμπούτο τους η «αυτοκρατορία του κακού» παίρνει θέση στα δισκάδικα του πλανήτη. Οι RATM, δανείζονται τη ρήση του Ρέιγκαν για την «αυτοκρατορία του κακού» όπως ονόμαζε την τέως ΕΣΣΔ. Ειρωνεύοντας τον επιστρέφουν τον όρο, ονομάζοντας έτσι τις ίδιες τις ΗΠΑ. Η εμφάνιση του κινήματος των Ζαπατίστας είναι γεγονός και τα γραπτά του Μάρκος κυκλοφορούν στο διαδύκτιο. Οι επιρροές στους στίχους του Zack de la rocha είναι εμφανείς, όπως και όλη η επαναστατική παράδοση της Λατινικής Αμερικής. Τα People of the sun και Bulls on Parade εκφράζουν με το καλύτερο τρόπο τις τρέχουσες ανησυχίες των μελών των RATM. To εσώφυλλο της έκδοσης του βινυλίου είναι ένα κολάζ βιβλίων των Jean-Paul-Sartre, Bob Marley, James Joyce, Marx-Engels, Chris Harman, Malcolm X, Mumia Abu-Jamal, του εγχειριδίου του αναρχικού κλπ. (Epic/Sony)
The Battle Of Los Angeles (1999)
O τρίτος δισκογραφικός τους σταθμός τους βρήκε σε μεγάλη φόρμα. Πολύ ανώτερο από το «Evil Empire», προσέγγισε δημιουργικά το ντεμπούτο τους, με τραγούδια ύμνους στη αντίσταση. «To να ζεις σήμερα στο Los Angeles είναι σαν να βρίσκεσαι στη λωρίδα της Γάζας τις παραμονές της Ιντιφάντα….» τραγουδά ο De La Rocha στο War Within A Breath και αυτοί ακριβώς οι στίχοι εκπροσωπούν επάξια το κλίμα του «The Battle Of Los Angeles». Rock δυναμίτες, σαν και αυτούς που μόνο αυτοί ήξεραν να φτιάχνουν, όπως τα Guerrilla Radio, Testify, Calm Like A Bomb, Sleep Now In A Fire, Maria και το αφιερωμένο στο Mumia, Voice Of The Voiceless. Η μπάντα ένιωθε τόσο δυνατή που «ούτε ολόκληρη η κόλαση δεν μπορεί να μας σταματήσει» ( από το Guerrilla Radio). Το άλμπουμ ακούγεται τόσο ήρεμο όσο και μια βόμβα….(Epic/Sony)
Renegades (2000)
Όλα τα ωραία πράγματα κάποτε τελειώνουν . Το κύκνειο άσμα των Rage Against The Machine έμελλε να είναι η δική τους προσέγγιση σε τραγούδια του παρελθόντος εξεγερτικής διάθεσης όπως το Kick Out The Jams των MC5 (με το οποίο οι RATM άνοιγαν τις συναυλίες τους τα τελευταία χρόνια) , Street Fighting Man των Stones, The Ghost Of Tom Jones του Springsteen, Down on the streets των Stooges, το Maggie΄s farm του Stewart κ.α. Οι διασκευές των RATM έχουν μεταμορφώσει κυριολεκτικά τα τραγούδια (εκτός από τα Kick out the jams και Down on the streets τα οποία δεν σηκώνουν και πολλά, πολλά), με κορυφαίο παράδειγμα το καταπληκτικό Renegades of funk από το άλμπουμ «Planet Rock» του Africa Bambaataa το 1986. Το άλμπουμ περιέχει και 2 live εκτελέσεις μία του Kick Out the Jams και μία του How Just Kill a Man. Καλύτερο φινάλε δεν μπορούσαν να φανταστούν. Η σκυτάλη πια έπρεπε να δοθεί στους επόμενους. (Epic/Sony)
(1) Συνέντευξη του Tom Morello στον A.Stoic/Planet Syndication. Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Ε της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας, σε επιμέλεια του Χ.Ξανθάκη στις 11 Ιουνίου 2000.
(2) Όπως παραπάνω
* Βάση για το μεγαλύτερο κομμάτι του αφιερώματος αποτέλεσε το βιβλίο “Φυσάει Κόντρα” του Μιχάλη Παπαμακάριου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΨΜ.