Η κρατική πολιτική της υποχρεωτικής αλλοίωσης – αν όχι της υποχρεωτικής λήθης – είχε πάντα άλλα σχέδια. Η διδάσκουσα ιστορία εξάλλου μόνο για τέτοιου τύπου δολιοφθορές είναι ικανή. Μέχρι που η συλλογική «μνήμη» επιστρέφει εκδικήτρα. Αυτή την μνήμη που ο Νίκος Καβουκίδης ξαναοπλίζει.
Ήταν 27 Σεπτεμβρίου του 1941 όταν οι αντιπρόσωποι του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, του Σοσιαλιστικού Κόμματος, της Ένωσης Λαϊκής Δημοκρατίας και του Αγροτικού Κόμματος υπέγραψαν το ιδρυτικό κείμενο του ΕΑΜ.
Στις 14 Αυγούστου 1954, χαράματα, ο Νίκος Πλουμπίδης, φορώντας ένα μαύρο κουστούμι και λευκό πουκάμισο, δεμένος με χειροπέδες, μεταφέρεται με αυτοκίνητο από τις φυλακές όπου κρατείται στην Αγία Μαρίνα, στο Δαφνί (…) Σε λίγο το εκτελεστικό απόσπασμα στήνεται απέναντί του, ο ίδιος αρνείται να του δέσουν τα μάτια και να κοινωνήσει.
Ήταν Αύγουστος του 1947 κοντά στα Χανιά όπου παρακρατικοί φασίστες του Παύλου Γύπαρη δολοφόνησαν με τον πιο φρικιαστικό τρόπο ως μάθημα «πατριωτισμού» τον ιερέα Νικόλα Αποστολάκη. Τον διαμέλισαν και τον πέταξαν στον γκρεμό. Λόγος; Ήταν μέλος του ΕΑΜ. Τα χώματα της Κρήτης, μοιάζουν να μην βρίσκουν ησυχία. Ο ντοκιμαντερίστας Κώστας Νταντινάκης, μιλάει για το χθες, το σήμερα, την λήθη και την Ιστορία, για τους “κακοποιούς οι οποίοι πολεμούσαν κατά διαταγήν του αρχηγού τους εναντίον όσων οραματίζονταν μια κοινωνία πολιτισμένη, για τους οπαδούς του συμφέροντος, της ιδιοτέλειας και της υποταγής” με αφορμή την ταινία του “Ο ελκόμενος επι κρημνού” που προβάλλεται στο 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Συνεχίζονται στο αμφιθέατρο Σάκη Καράγιωργα του Πάντειου, οι εργασίες του 3ου Συνεδρίου Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας με θέμα “Διαστάσεις του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου 1946-1949” που οργανώνει το πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου με τη στήριξη του Ιδρύματος Σάκη Καράγιωργα.
«Η μεγαλύτερη μου φιλοδοξία και στόχος είναι να αποκατασταθεί η φήμη της Ελένης Παπαδάκη, να δικαιωθεί έστω και μετά θάνατον. Να γνωρίσει ο κόσμος την ιστορία της, το έργο της, γιατί πολλοί δεν έχουν ιδέα. Η παράστασή μας δίνει αφορμή για περισσότερη έρευνα πάνω στο πρόσωπό της καθώς και τροφή για σκέψη.».
Ξεκινά την ερχόμενη Παρασκευή, 2 Δεκεμβρίου, στο Ιωνικό Κέντρο (Λυσίου 11, Πλάκα) το διήμερο συνέδριο με θέμα «Διαδρομές του παρελθόντος: Ο εμφύλιος πόλεμος στη δημόσια ιστορία και τη μνήμη» που διοργανώνουν τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας και ολοκληρώνονται το Σάββατο, 3 Δεκεμβρίου.
Το πρωί της πρωτομαγιάς του 1948 μια ισχυρή έκρηξη ακούστηκε έξω από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην πλατεία Καρύτση. Το υπηρεσιακό αμάξι του υπουργού Δικαιοσύνης Χρήστου Λαδά μόλις είχε δεχθεί επίθεση με χειροβομβίδα Μιλς. Το πίσω κρύσταλλο της μαύρης Μπιούικ είχε γίνει θρύψαλα και ο υπουργός κείτονταν αιμόφυρτος. Ο δράστης της επίθεσης, ένας νεαρός με στολή σμηνία, τράπηκε αμέσως σε φυγή.
Στις 20 Μαρτίου 1947, νωρίς το μεσημέρι, ο Γιάννης Ζεβγός πέφτει νεκρός στην οδό Αγίας Σοφίας στη Θεσσαλονίκη κατά τη μεταβίβαση του στο ξενοδοχείο «Αστόρια». Τέσσερις σφαίρες, από κοντινή απόσταση, τον βρίσκουν πισώπλατα, επιφέροντάς του θανάσιμο πλήγμα και ο θάνατος του είναι ακαριαίος.
Διήμερο συνέδριο με τίτλο «Διαδρομές του παρελθόντος: Ο εμφύλιος πόλεμος στη δημόσια ιστορία και τη μνήμη» διοργανώνουν στις 2 και 3 Δεκεμβρίου 2016, τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας, στο Ιωνικό Κέντρο (Λυσίου 11, Πλάκα).