Thomas Köner- Χορευτική μουσική πέρα από μετρονόμους και ρυθμούς

Δεν είναι γνωστός στους τόπους μας ο Γερμανός πρωτοπόρος των field recordings, του dark wave, του techno και της multimedia art, ο Thomas Köner, αλλά θεωρείται ξεχωριστή φιγούρα καθότι υπηρετεί την τέχνη του για πάνω από τρεις δεκαετίες. Με εξοικείωση στην οπτική και την ηχητική τέχνη έχει κάνει περφόρμανς σε εθνικά μουσεία και γκαλερί και σε αβάντ γκαρντ φεστιβάλ ενώ έχει δουλέψει έργα για τα εθνικά ραδιόφωνα της Γαλλίας και της Γερμανίας. Στην Ελλάδα τον γνωρίσαμε πριν κάποια χρόνια από την παρουσία του σε ένα ηλεκτρονικό φεστιβάλ στο Μέγαρο με το εξαιρετικό «Novaya Zemlya», το μεγάλο νησί στην βόρεια θάλασσα της Ρωσίας όπου ο Köner διενήργησε field recordings, ντοκουμεντάροντας έτσι το συνονθύλευμα των φυσικών ήχων του παγωμένου, ερημικού τοπίου. Τελευταίο έργο του το «Motus», ένθα ο συνδυασμός εξωτερικών ήχων με συνθετητές δημιουργεί ένα ρυθμικά… «άρυθμο» σύμπαν. Με αφορμή αυτό το διπλό LP συζητήσαμε –προ covid-19 –τον τρόπο δουλειάς του, την φιλοσοφία του για τα όρια της αντίληψης και την στάση του απέναντι στην σύγχρονη μουσική.

Τι είδους κοινωνία θα παρείχε μια χορευτική  πίστα όπου ο κόσμος θα απολάμβανε την μουσική του «Motus»;

«Ονειρεύομαι μια πίστα όπου το «Motus» θα αποτελούσε πηγή απόλαυσης. Τι είδους κοινωνία θα το επέτρεπε αυτό; -αναφέρεστε στην δήλωση που έκανα ως καλλιτέχνης. Εάν διαβάσετε προσεκτικά, βλέπετε ότι μιλάω για ένα όνειρο. Σε αυτό το όνειρο, δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ των διαφόρων όντων: οι άνθρωποι δεν είναι ανώτεροι, δεν υπάρχουν ολοκαύτωματα ζώων, δεν υπάρχει βία μεταξύ των ειδών. Ο πλούτος κατανέμεται ομοιόμορφα, μεταξύ όλων. Δεν υπάρχει διάκριση, ούτε κατωτερότητα. Αυτός είναι ο κόσμος στο όνειρό μου, και σε αυτόν τον κόσμο υπάρχουν επίσης κλαμπ και πίστες και υπάρχει κίνηση και χορός, και χορός στη μουσική του «Motus».

Θεωρείστε ως ένας από τους πρωτοπόρους της dark wave  σκηνής. Συμφωνείτε?

Λένε ότι «μπορείς να αναγνωρίσεις έναν πρωτοπόρο από τα βέλη στην πλάτη του».  Συχνά αισθάνομαι έτσι, αν και το πεδίο της δουλειάς μου ήταν πολύ ευρύτερο από το dark wave το οποίο είναι ένα και μοναδικό υπέροχο είδος.

Πείτε μας παρακαλώ για τη δημιουργία του “Motus”. Γιατί επιλέξατε τούτη τη φορά το αναλογικό συνθεσάιζερ;

Είναι το τέλειο εργαλείο για να φτάσεις πολύ κοντά στη σκοτεινή παλλόμενη καρδιά της μουσικής.

 Θα μπορούσατε να μας πείτε για τον παλμό – τις τεχνικές downbeat και upbeat.

Το downbeat είναι το πιο σημαντικό, για παράδειγμα στο techno είναι το παν. Αλλά χωρίς το  upbeat δεν θα υπήρχε ρυθμός, groove. Κατά την άποψή μου, δεν υπάρχουν πολλά beats, σκαμπανεβάσματα, είναι μάλλον Ένα, Ένα Beat. Είναι σαν την αναπνοή. Θα ήθελα να δημιουργήσω καταστάσεις μέσω των οποίων μπορούμε να διευρύνουμε την κατανόησή μας για τη μουσική, να δημιουργήσουμε συνθήκες στις οποίες οι χαρούμενες στιγμές γίνονται ανεξάρτητες από την απλή μουσική, στην οποία η αρμονία μπορεί να λάμψει δυνατά, ακόμη και πέρα ​​από τις εξελίξεις του τονικής δεσπόζουσας /υποδεσπόζουσας .Το «Motus» είναι μέρος αυτής της εξερεύνησης: να βρείς τον χορό, πέρα από τον ρυθμό και το groove, πέρα, τελικά, απ’ τον ρυθμό. Την δόνηση.Το downbeat συνδέεται με το έδαφος, ένα έδαφος όπως οι πέτρες, όπως τα ορυκτά. Το upbeat συνδέεται με τα όντα που ανεβαίνουν ψηλά, όπως τα χόρτα, τα λουλούδια, τα δέντρα και τα αστέρια.Και για να ενώσω downbeat  και upbeat -το πραγματοποιώ μέσα απ’ τον χορό. Οι χορευτές συνδέουν και τα δύο μαζί, το upbeat και το downbeat , τον ουρανό και τη γη. Οι κινήσεις τους είναι αγνές, είναι η καθαρή κίνηση, το φιλί του πνεύματος και της ύλης.

Γιατί ο τίτλος “Motus“;

 Το «Motus» είναι -για μένα -κάτι περισσότερο από μουσική που παράγεται με αναλογικούς συνθέτες, είναι μια στάση, μια άποψη, ένας τρόπος που σχετίζεται με τον ήχο και το συναίσθημα που αυτός προκαλεί. Ένας τρόπος ζωής όπου η κίνηση -να κινείσαι και να κινητοποιήσαι  -πάνε μαζί, γίνονται ένα. Πρόκειται για δόνηση και συντονισμός, με το δέρμα, την αφή, τις επιφάνειες και το αέριο μέσο ανάμεσα. Το «Motus» είναι λατινικό και έχει περισσότερες από μία έννοιες:
1. Κίνημα, κίνηση
2. Προχώρημα, πρόοδος
3. Λειτουργία, ώθηση, πάθος, διατάραξη, αίσθηση
4. Πολιτικό κίνημα, αναταραχή, αναστάτωση, εξέγερση, επανάσταση.
Αυτό που έχω δημιουργήσει με το «Motus» είναι ένα είδος μελλοντικής μουσικής, ή μάλλον, μουσικής που ακούγεται σαν να προέρχεται από το μέλλον. Μας δονεί και μας ζεσταίνει, και είναι κατά κάποιον τρόπο ξένη για εμάς μέχρι να συμφιλιωθούμε μαζί της, είναι μουσική από το μέλλον μας, δεν προβάλλεται, ανανεώνεται -αλλά από ένα μέλλον που έχει δικό του μέλλον -ένα ατελείωτο άνοιγμα η ίδια που γίνεται τόσο ΕΥΡΥ που όλες οι προσδοκίες της μουσικής, της μελωδίας, των μορφών, των μοτίβων είναι πάντα πιο πίσω και ήδη ξεχασμένες. Έτσι μπαίνουμε σε κίνηση. Το «Motus» σημαίνει κίνηση, μεταμόρφωση, πρόοδο, αναταραχή – αυτό είναι το θέμα των τίτλων του άλμπουμ.

 Διαχωρίζετε τον αυτοσχεδιασμό από τη σύνθεση;

Εάν ολόκληρο το σύμπαν είναι ένα ενιαίο, καθορισμένο σύστημα  -πολλές παρατηρήσεις στη φυσική υποστηρίζουν αυτή τη θεωρία -τότε η διάκριση μεταξύ αυτοσχεδιασμού και σύνθεσης θα ήταν πολύ δύσκολη. Η μουσική είναι μέρος της φυσικής, ασχολείται με τα σώματα και τις δονήσεις, και ως εκ τούτου θα έλεγα, όχι, δεν χρειάζεται να διαχωρίσουμε τον αυτοσχεδιασμό από τη σύνθεση.

Πιστεύετε ότι το «καθαρό» ηλεκτρικό ρεύμα είναι το μέλλον όλων των μουσικών προϊόντων;

Πιστεύω ότι το μολυσμένο ρεύμα βρίσκεται στον πυρήνα. Η αγνότητα είναι μια παρέκβαση. Η μουσική, ως πρακτική επικοινωνίας, δεν εξαρτάται πραγματικά από την ηλεκτρική ενέργεια.

Αισθάνεστε πως συνδέεστε με σχήματα από το παρελθόν όπως οι Nocturnal Emissions, οι Zoviet France και οι Nurse With Wound;

Αυτοί είναι σπουδαίοι καλλιτέχνες, σημαδιακά συγκροτήματα. Πιθανώς υπάρχουν πολλοί που έχουν επηρεαστεί και εμπνευστεί από την πρακτική τους. Είναι μέρος του πολιτισμού μας.

Ένα άλμπουμ σας που με εντυπωσίασε ήταν το “Novaya Zemlya”. Δώστε μας μερικές λεπτομέρειες σχετικά με το έργο.

Με τη “Novaya Zemlya” δημιούργησα έναν όσο το δυνατόν πιο ανοιχτό και ευρύ χώρο χωρίς να κινδυνεύει να καταρρεύσει. Καμιά ηχητική υποστήριξη ή ορατό πλαίσιο. Υπάρχει μια αίσθηση κενού, γραμμών που έχουν σχεδιαστεί αλλά δεν έχουν ολοκληρωθεί:
Και με τη μουσική της “Novaya Zemlya” δημιουργώ μια πρόσκληση για να βιώσω το περιβάλλον σε αυτόν χώρο.

https://www.youtube.com/watch?v=RWGyX84efCg