Wolfgang Herrnfdorf: «Βερολίνο, γεια»

Ταξίδι που δεν τελειώνει ποτέ

| 12/05/2016

Η επιλογή του συγγραφέα να εντάξει το έργο του σε συγκεκριμένο πεδίο του προσφέρει ασφάλεια, αλλά και μεγάλη ευθύνη. Το «Βερολίνο, γεια» («Κριτική») ανήκει στο είδος του «μυθιστορήματος δρόμου» (road novel). Η ασφάλεια έγκειται στο αφηγηματικό σκηνικό. Στον ίδιο τον δρόμο. Στα χιλιόμετρα και το τοπίο που τον περιβάλλουν. Σε αυτόν τον ασταμάτητα διαστελλόμενο χώρο ο συγγραφέας δεν μπορεί να παρεκκλίνει. Η φαντασία θα γίνει αστείρευτη πηγή γεγονότων, χαρακτήρων, δημιουργίας ατμόσφαιρας. Η αρχέγονη επιθυμία του ανθρώπου να φεύγει, κυριολεκτικά και μεταφορικά, είναι ο πυρήνας αυτού του συναρπαστικού μυθιστορήματος που δεν τελειώνει ποτέ. Υπάρχει όμως και ευθύνη που είναι να μην διαβάσουμε άλλο ένα «μυθιστόρημα δρόμου». Ο Herrndorf τα καταφέρνει.

Ήρωας του βιβλίου ο μαθητής Μάικ Κλίκενμπεργκ. Όχι κάτι αναπάντεχο, αλλά η διαφορά είναι στο ποιος είναι αυτός ο ήρωας. Δεν είναι κάποιο παιδί διαφορετικής φυλής, χρώματος, θρησκείας από τα υπόλοιπα. Η «διαφορετικότητά» του προσδίδεται από τους συμμαθητές γιατί χρειάζονται έναν αποσυνάγωγο. Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας δεν εντάσσει μόνο μια μεγάλη ομάδα στην ιστορία, αλλά αναδεικνύει και το αντιδραστικό εκπαιδευτικό – κοινωνικό πλαίσιο. Οι καθηγητές ή θα είναι αδιάφοροι ή ανόητα αυταρχικοί. Το έδαφος πρόσφορο για να αναπτυχθούν ομάδες ομοίων και να εξοβελιστούν οι «ενοχλητικοί». Ο Μάικ ξέρει πού είναι και ποια η θέση του σε αυτό το αφιλόξενο σύνολο. Όσον αφορά στο οικογενειακό περιβάλλον, σαθρό. Ο πατέρας απόμακρος έως αδιάφορος, η μητέρα αλκοολική.

Η ωριμότητα του πιτσιρικά είναι η κινητήριος δύναμη για να ενεργοποιηθεί η τάση φυγής. Στα «road novel» όμως είναι απαραίτητη η παρουσία συνοδοιπόρου. Αυτός βρίσκεται στον ρωσικής καταγωγής Τσιχάτσοφ. Το άλλο μισό του Κλίκενμπεργκ. Επίσης στο περιθώριο. Οι δυο τους θα ταξιδέψουν στην ανατολικογερμανική επικράτεια με ένα παλιό Lada. Ο Herrndorf «ρουφάει» από το νεανικό σφρίγος και το αυθόρμητο της εφηβικής ζωής και καταφέρνει να μας βάλει συνεπιβάτες σε ένα ταξίδι που δεν τελειώνει ποτέ.

βερολινο-γεια1

Η μετάφραση του Απόστολου Στραγαλινού στέκεται σε υψηλό επίπεδο. Πρώτα απ’ όλα τα βγάζει πέρα με την πάντα απαιτητική γερμανική γλώσσα, ενώ η ατμόσφαιρα του περάσματος από την εφηβεία στην ενηλικίωση είναι ξεκάθαρη στα λόγια των ηρώων.

Αξίζει όμως να αναφέρουμε και ορισμένα πράγματα για τον συγγραφέα. Γεννήθηκε το 1965 στο Αμβούργο. Το 2002 κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα και το 2008 τιμήθηκε με γερμανικό βραβείο διηγήματος. Το «Βερολίνο, γεια» γνώρισε μεγάλη επιτυχία σε όλο τον κόσμο και μεταφράστηκε σε 25 γλώσσες. Γνωρίζοντας ότι ήταν βαριά άρρωστος, τα τελευταία χρόνια μοιραζόταν τις σκέψεις του στο προσωπικό του ιστολόγιο. Έθεσε πρόωρα τέρμα στη ζωή του, καθώς αυτοπυροβολήθηκε στις 26 Αυγούστου 2013.

 

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε αθλητική δημοσιογραφία και παρά την αγάπη και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, συνεχίζει να ασχολείται με το αθλητικό ρεπορτάζ. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, κάνοντας βιβλιοπαρουσιάσεις