Τι συμβαίνει στο Ντονμπάς; - Το διακύβευμα μιας εξέγερσης

Μέσα από την αφήγηση του νεκρού διοικητή της θρυλικής μπριγάδας «Πρίζρακ», Αλεξέι Μάρκοφ

| 23/04/2021

Αίφνης, ό,τι δεν έγινε για την διάσημη Κριμαία και την επανένωσή της με την Ρωσία, το 2014, ό,τι δεν έγινε με την προβοκάτσια της Τιφλίδας το 2008 στην Νότια Οσετία, που κατέληξε σε ταπεινωτικό φιάσκο της κυβέρνησης – μαριονέτα των ΗΠΑ, Σαακασβίλι, με τα ρωσικά τανκ να προελαύνουν μέχρι την πρωτεύουσα της Γεωργίας, απειλείται να γίνει με το ταπεινό και άσημο, εν πολλοίς στην Δύση, Ντονμπάς, στην Ανατολική Ουκρανία.

Τα πολεμικά τύμπανα ηχούν, η διπλωματική γλώσσα παραπέμπει στην ακμή του Ψυχρού Πολέμου, Μόσχα και Ουάσιγκτον απελαύνουν εκατέρωθεν δεκάδες διπλωμάτες, αμερικανικά και βρετανικά πολεμικά πλοία μπαίνουν στην Μαύρη Θάλασσα και οι γεωπολιτικοί αναλυτές κάνουν λόγο ακόμη και για γενικευμένο, διεθνές «θερμό επεισόδιο».

Την Τετάρτη, 21 Απρίλη, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βλαντίμιρ Ζελένσκι, υπέγραψε νόμο με τον οποίο δίνεται η δυνατότητα στον στρατό να καλεί εκτάκτως – και μέσα σε μία μέρα – εφέδρους για θητεία «ειδικής περιόδου», δίχως να έχει χρειαστεί να κηρυχθεί επιστράτευση.

Γιατί, άραγε, όλα αυτά;

Ας ξεκινήσουμε από τα εύκολα: Ενδιαφέρονται πραγματικά οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ για τον λαό του Ντονμπάς;

Φυσικά όχι.

Ενδιαφέρονται όμως να έχουν υπό τον γεωπολιτικό έλεγχό τους το Κίεβο, στο πλαίσιο του άγριου ανταγωνισμού τους με την Ρωσία. Από αυτήν την άποψη, ενδιαφέρονται να μετατρέψουν το Ντονμπάς – το πλούσιο σε μεταλλεύματα τμήμα της Ανατολικής Ουκρανίας ή Νοβορωσίας, όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι εξεγερμένοι – σε αυτό που δεν κατάφεραν να μετατρέψουν την Κριμαία: Σε καμένη γη. Διότι αμαχητί παράδοση του Ντονμπάς, ξέρουν πολύ καλά ότι δεν πρόκειται να συμβεί.

Απόδειξη γι’ αυτό είναι τα εγκλήματα πολέμου και οι θηριωδίες εναντίον του άμαχου πληθυσμού από τα φασιστοτάγματα που έχουν ενταχθεί στα επιχειρησιακά σχέδια του γενικού επιτελείου του ουκρανικού στρατού ήδη από την έναρξη του εμφυλίου, την Άνοιξη του 2014. Πρόκειται για τις ορδές των ναζιστικών οργανώσεων (όπως ο αιματοβαμένος «Δεξιός Τομέας») που εξόπλισε το καθεστώς του Κιέβου και οι φίλοι του (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ), αφού πρώτα χρησιμοποιήθηκαν ως αιχμή του δόρατος του πραξικοπήματος του Μαϊντάν τον Φλεβάρη του 2014. Καθεστώς το οποίο πολύ σύντομα θεσμοποίησε την μαζική απο-κομμουνιστικοποίηση/απο-σοβιετοποίηση της Ουκρανίας.

Η απόλυτη ταύτιση του κυρίαρχου, σήμερα, τμήματος της ουκρανικής αστικής τάξης με την τακτική της «τελικής λύσης» των «μπαντερικών» οργανώσεων (από το όνομα του Στεπάν Μπαντέρα, αρχηγού της UPA, η οποία αποτελούσε τον ένοπλο βραχίονα της «Οργάνωσης των Ουκρανών Εθνικιστών» – OUN που σφαγίασαν μαζί με τους ναζί, τους λαούς της κατεχόμενης Σοβιετικής Ουκρανίας και της Πολωνίας) τεκμηριώθηκε πολύ πρόσφατα, από τον ίδιο τον νυν πρόεδρο της Ουκρανίας, Βλαντίμιρ Ζελένσκι και πρώην διασκεδαστή στην ουκρανική τηλεόραση, μαριονέτα του Ουκρανού ολιγάρχη, ιδρυτή και χρηματοδότη του ναζιστικού τάγματος «Αζόφ», που επίσης ματοκυλά τα χωριά του Ντονμπάς, Ίγκορ Κολομόισκι. Ο Ζελένσκι λοιπόν, αυτός ο αρχετυπικός πολιτικός κλόουν του ιμπεριαλισμού, σε συνέντευξή του στην γαλλική εφημερίδα, «Le Figaro», με αφορμή την επίσημη επίσκεψή στο Παρίσι, δήλωσε ευθαρσώς, ότι την «κατεχόμενη» (σσ. εννοεί από την Ρωσία) Κριμαία και το «κατεχόμενο» Ντονμπάς, τα περιμένει η «μοίρα» του Τσερνόμπιλ, όσο δεν «επιστρέφουν» υπό τον έλεγχο του Κιέβου.

«Θα είναι νεκρή περιοχή. Θα είναι χειρότερα από το Τσερνόμπιλ. Γιατί ακόμη και στο Τσερνόμπιλ πηγαίνουν τουρίστες. Και εκείνες θα είναι μόνο νεκρές περιοχές, δυστυχώς» είπε κατά λέξη αυτός ο θλιβερός Χατζηαβάτης των αφεντικών, απειλώντας και εκβιάζοντας με αυτόν τον κυνικό τρόπο, ανθρώπους που υποτίθεται θέλει να «ελευθερώσει».

Στο μεταξύ – και μέχρι να γίνουν Τσερνόμπιλ – τους σκοτώνει ανηλεώς, βομβαρδίζοντας χωριά και υποδομές, σπίτια, σχολεία και παιδικούς σταθμούς.

Ας πάμε στα λίγο πιο σύνθετα: Ενδιαφέρεται πραγματικά η Ρωσία για τον λαό του Ντονμπάς;

Επίσης όχι. Αλλά με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο από αυτόν της Δύσης. Διότι η Ρωσία – εννοείται πάντα η αστική τάξη της – δεν θέλει την μετατροπή του Ντονμπάς σε καμένη γη. Αντίθετα, θέλει ένα προτεκτοράτο υπό τον πλήρη έλεγχό της, αφενός ως γεωπολιτικό προγεφύρωμα ανακοπής του επεκτατισμού του ΝΑΤΟ στις παρυφές της, αφετέρου, ως γεωπολιτικής ρεζέρβας σε περίπτωση πολιτικών ανακατατάξεων στο Κίεβο και την επαναφορά στην κυβέρνηση δυνάμεων που εκπροσωπούν εκείνο το κομμάτι της ουκρανικής ολιγαρχίας που έχει οικονομικά συμφέροντα με την Ρωσία. Γι’ αυτό και μέχρι τα μέσα Απρίλη, τουλάχιστον 500.000 πολίτες των Λαϊκών Δημοκρατιών του Λουγκάνσκ και του Ντονιέτσκ απέκτησαν ήδη ρωσικά διαβατήρια.

Ας μην βιαστούμε, όμως, να βγάλουμε βιαστικά συμπεράσματα για τους λόγους που ο κόσμος σπεύδει να πάρει ρωσικά διαβατήρια. Διότι, το τι σχεδιάζουν η Μόσχα, το Κίεβο, η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες για το Ντονμπάς είναι ένα πράγμα, και το τι έχει στο νου και την καρδιά του ο λαός του Ντονμπάς είναι μια εντελώς άλλη ιστορία.

Αν και, αντικειμενικά, οι διαφορετικές στοχεύσεις και πλευρές αλληλεπιδρούν.

Ας πάμε, λοιπόν στα ακόμη λίγο πιο σύνθετα: Είναι όντως «κατεχόμενη», από την Ρωσία, γη το Ντονμπάς;

Σαφώς όχι.

Ο λαός του Ντονμπάς πήρε τα όπλα την Άνοιξη του 2014 για να αμυνθεί στην επίθεση του στρατού του νέου καθεστώτος του Κιέβου και των φασιστοταγμάτων. Με βαθύ αντιφασιστικό – αντιναζιστικό πολιτικό «DNA», οι ρωσόφωνοι πληθυσμοί της Ανατολικής Ουκρανίας, της Κριμαίας και της Οδησσού – οι παππούδες των οποίων απελευθέρωσαν την Σοβιετική Ουκρανία από τους ναζί και τους ντόπιους φίλους τους, πληρώνοντας βαρύ φόρο αίματος – δεν χρειάστηκαν περισσότερες προειδοποιήσεις για το τι τους περιμένει, βλέποντας τους ναζί να νεκρανασταίνονται στην «εξέγερση» – πραξικόπημα της πλατείας Μαϊντάν στο Κίεβο.

Οι μαζικές διαδηλώσεις του Απρίλη του 2014 σε Ντονιέτσκ και Λουγκάνσκ κατά της εθνικιστικής πολιτικής του νέου καθεστώτος που απαγόρευσε στους ρωσόφωνους Ουκρανούς πολίτες να χρησιμοποιούν την μητρική γλώσσα τους στη δημόσια σφαίρα, εξελίχθηκαν σε ένοπλη σύγκρουση, αφού το καθεστώς του Κιέβου δεν ήθελε νέα Κριμαία στα ανατολικά. Διότι είχε προηγηθεί, στις 16 Μάρτη 2014, το δημοψήφισμα στην χερσόνησο με το ερώτημα, εάν θέλει ή όχι να επανενωθεί, ως ομόσπονδο τμήμα, στην Ρωσία ή να παραμείνει στην Ουκρανία.

Το «φαραωνικό» ποσοστό του 96,77% υπέρ της επανένωσης, σε συνδυασμό με την συμμετοχή που ξεπέρασε το 83%, δεν άφηνε κανένα περιθώριο αμφιβολίας.

Στις 11 Μάη 2014, οι Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονμπάς, όπως είχαν αυτανακηρυχθεί, διεξάγουν δημοψήφισμα, όχι θέτοντας ζήτημα ένωσης με την Ρωσία, όπως η Κριμαία, αλλά ζητώντας μεγαλύτερη αυτοδιοικητική εξουσία, σε μια προσπάθεια να αμυνθούν στην επιθετικότητα του Κιέβου.

Το αποτέλεσμα ήταν επίσης συντριπτικό υπέρ του ομοσπονδιακού χαρακτήρα της Ουκρανίας – που θα σήμαινε μεγαλύτερη αυτονομία του Ντονμπάς – συνταγματική κατοχύρωση της ρωσικής γλώσσας και στενότερης σύνδεσης της Ουκρανίας με την Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών – που «διαδέχθηκε» την ΕΣΣΔ – γεγονός που στην πράξη θα σήμαινε την απομάκρυση της χώρας από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

Η απάντηση του Κιέβου ήταν τα τανκς και το «ξαμόλυμα» των ένοπλων, φασιστικών «μαντρόσκυλων» εναντίον του λαού του Ντονμπάς.

Ένας λαός που παίρνει τα όπλα για να αμυνθεί, χρησιμοποιεί κάθε πρόσφορη συμμαχία, ανεξάρτητα αν ο σύμμαχος έχει άλλες βλέψεις. Διότι σημασία εκείνη τη στιγμή έχει καταρχήν η ύπαρξη. Ευλόγως, το Ντονμπάς στράφηκε λοιπόν στην Ρωσία. Η οποία βοηθά με τρόφιμα – κυρίως στην αρχή του πολέμου, αφού στη συνέχεια η τοπική αλυσίδα τροφοδοσίας έχει αποκατασταθεί παρά τα χτυπήματα του εχθρού – υλικά και πρώτες ύλες για υποδομές, περίθαλψη τραυματιών και φυγάδευση αμάχων από το μέτωπο. Αν και επισήμως διαψεύδεται, είναι ευνόητο ότι βοηθά και με όπλα.

Επίσης, πολλές οργανώσεις από την Ρωσία, ανάμεσά τους και κομμουνιστικές, οργανώνουν μπριγάδες εθελοντών που πολεμούν στις γραμμές των λαϊκων πολιτοφυλακών, ενώ, το εγχείρημα στο Ντονμπάς χαίρει και διεθνούς αλληλεγγύης από αντιφασιστικές ομάδες διαφόρων πολιτικών αποχρώσεων.

 

 

Και κάπου εδώ φτάνουμε σχεδόν στον πυρήνα του ζητήματος: Ποιο είναι αυτό το εγχείρημα στο Ντονμπάς;

Στο Ντονμπάς, όπως σε κάθε ανάλογη περίπτωση στην ιστορία, λαμβάνει χώρα ταξική και ιδεολογικοπολιτική διαπάλη, εξαρχής της εξέγερσης, διαπάλη η οποία αφορά στην κοινωνική και οικονομική κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να προσανατολιστεί η εξέγερση και, κατ’ επέκταση, το μέλλον των Λαϊκών Δημοκρατιών. Ευλόγως, ανάλογα με την ένταση της πίεσης από τον κοινό εχθρό, η διαπάλη αυτή πέφτει σε «ύπνωση» και υποχωρεί, αλλά δεν εξαφανίζεται. Και, όποτε οι συνθήκες το επιτρέπουν, ανακάμπτει.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της παραπάνω διαπίστωσης έχουμε το 2016, μόλις δύο χρόνια μετά την έναρξη του εμφυλίου. Όταν, με αφορμή το 3ο έκτακτο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΛΔ του Ντονιέτσκ, οι αρχές, με προσχηματικούς λόγους, επιχείρησαν την πλήρη, παρεμπόδιση της δράσης ή ακόμη και της λειτουργίας του οργανωμένου κομμουνιστικού κινήματος.

Είχε προηγηθεί, τον Νοέμβρη του 2015, απόπειρα απαγόρευσης της διαδήλωσης που οργάνωνε το Κομμουνιστικό Κόμμα για τις 7 Νοέμβρη, επέτειο της Οχτωβριανής Επανάστασης.

Αν και οι παραπάνω απόπειρες απέτυχαν, ωστόσο υπογραμμίζουν ακριβώς την ύπαρξη της σκληρής ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης, ως έκφραση των διαφορετικών ταξικών συμφερόντων για το μέλλον του Ντονμπάς.

Είναι επίσης χαρακτηριστικό, ότι, ανεπίσημα, τα τάγματα της λαϊκής πολιτοφυλακής διακρίνονται μεταξύ τους, άτυπα και ανομολόγητα, ανάλογα με τον ιδεολογικό και πολιτικό προσανατολισμό των μελών τους. Το πλέον εμβληματικό παράδειγμα αποτελεί το «Πρίζρακ» («Φάντασμα»), το τάγμα του θρυλικού ηγέτη του και εκ των φωτεινότερων λαϊκών ηγετών του εξεγερμένου Ντονμπάς,  Αλεξέι Μοζγκοβόι, ο οποίος δολοφονήθηκε στις 23 Μάη του 2015, πέφτοντας σε ενέδρα.

Αν και μια ουκρανική παραστρατιωτική ομάδα ανέλαβε την ευθύνη της δολοφονίας, στο εσωτερικό της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ συνεχίζεται η συζήτηση και όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Το «Πρίζρακ» είναι ουσιαστικά το κομμουνιστικό τάγμα των λαϊκών πολιτοφυλακών και τα μέλη του γνωρίζουν πολύ καλά γιατί πολεμούν και τι Ντονμπάς θέλουν. Γι’ αυτό και οι εθελοντικές μπριγάδες που φτάνουν στο τάγμα από την Ρωσία συγκροτούνται από κομμουνιστικές ομάδες.

Κατά κοινή ομολογία πρόκειται για την πιο μπαρουτοκαπνισμένη μονάδα των λαϊκών πολιτοφυλακών, γι’ αυτό και δεν έχει φύγει στιγμή από το μέτωπο. Αλλά ας αφήσουμε καλύτερα να μιλήσει γι’ αυτήν ο καπετάνιος της, ο Αλεξέι Μάρκοφ, ο οποίος επίσης σκοτώθηκε, λίγους μήνες πριν, στις 25 Οχτώβρη του 2020, σε τροχαίο.

Τον Σεπτέμβρη του 2019 έδωσε μια συνέντευξη στο ukraina.ru, αποσπάσματα της οποίας νομίζω ότι φωτίζουν διάφορες πλευρές του εμφυλίου. Αλλά και από τι «μέταλλο» είναι φτιαγμένοι οι μαχητές του «Πρίζρακ». Ας μου επιτραπεί να αφιερώσω την μετάφραση των αποσπασμάτων στην μνήμη αυτού του υπέροχου συντρόφου.

 

Αλεξέι Μάρκοφ

 

«Ήδη μια φορά δείξαμε ότι μπορεί να υπάρξει κράτος δίχως καπιταλιστές»

 

Για την οικοδόμηση της κρατικής οντότητας των Λαϊκών Δημοκρατιών:

 

«Είναι ενοχλητικό ότι η διαδικασία δημιουργίας κρατικής οντότητας στη δημοκρατία του Λουγκάνσκ είναι πολύ αργή και, κατά τη γνώμη μου, έχει έντονο το στοιχείο του αυθορμητισμού και του απρογραμμάτιστου. Υποπτεύομαι όμως ότι αυτό σχετίζεται και με την ύπαρξης μία εύλογης αβεβαιότητας για το μέλλον μας. Είναι προφανές σε όλους ότι το μέλλον του Ντονμπάς δεν θα λυθεί στο Λουγκάνσκ και στο Ντονιέτσκ. Ούτε καν στο Κίεβο. Αλλά το πιθανότερο στην Μόσχα ή στις άλλες πρωτεύουσες. Γι’ αυτό κι εμείς μπορεί να σχεδιάζουμε τα δικά μας πλάνα, αλλά πώς αυτά θα είναι στην πραγματικότητα, δυστυχώς επί του παρόντος κανείς δεν ξέρει. Το ότι ξεκίνησε η χορήγηση ρωσικών διαβατηρίων ήταν κάτι που αναζωογόνησε τον κόσμο. Από την άλλη, αμέσως ξεκίνησαν οι επιφυλάξεις: Τώρα μας δίνουν ρωσικά διαβατήρια και μετά θα μας πουν πηγαίνετε στη Ρωσία σας. Αν ήταν καθαρό προς τα πού οδεύουμε, γιατί πολεμάμε, τι πρέπει να περιμένουμε στο μέλλον, νομίζω ότι για πολλούς ανθρώπους θα ήταν πιο απλά τα πράγματα. Προς το παρόν, επικρατεί η αβεβαιότητα.

(…)

Το Ντονμπάς έκανε την επιλογή του εδώ και καιρό στο δημοψήφισμα. Τέλος! Και δεν χρειάζεται να ρωτήσει κανέναν για τίποτα. Όποτε σκοτώνεται ένας άμαχος πολίτης, όταν καταστρέφονται σπίτια, τι να εξηγήσεις στους ανθρώπους; Εδώ γεννήθηκε, εδώ μεγάλωσε, εδώ γεννήθηκαν και μεγάλωσαν οι γονείς του, ο παππούς και η γιαγιά του. Πέφτει στο σπίτι του οβίδα, σκοτώνει τη γυναίκα του και κομματιάζει το παιδί του. Και του λένε να τα βρει κάπως με την ουκρανική χούντα. Δεν θέλει να τα βρει με κανέναν! Το μίνιμουμ πρόγραμμα είναι: Ξέχνα την Ουκρανία και ποτέ μην την ξαναθυμηθείς. Υπάρχουν και εκείνοι που είναι έτοιμοι να πάνε στο Κίεβο και να τελειώνουν μια και καλή με τα ναζίδια. Οι αποφασισμένοι. Αλλά η πλειοψηφία των κατοίκων είναι συνηθισμένοι άνθρωποι όπως παντού. Το 80% του πληθυσμού θέλει να το αφήσουν ήσυχο και να του δώσουν τη δυνατότητα να ζήσει ανθρώπινα. Τίποτα άλλο. Αλλά, ως συνήθως, την πολιτική διαφορά την κάνει εκείνο το 10% – 15% των περισσότερο δραστήριων».

 

Για το «Πρίζρακ»

 

«Τα καθήκοντα του “Πρίζρακ” σήμερα είναι ίδια με αυτά του 2014: Να μην επιτρέψουμε στον αντίπαλο να προωθηθεί, να κρατήσουμε τις θέσεις μας, να επιφέρουμε τις μεγαλύτερες δυνατές απώλειες στον εχθρό. Είμαστε στρατιωτική μονάδα. Από το καλοκαίρι του 2015 κάνουμε μόνο πόλεμο και τον κάνουμε καλά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2018, το “Πρίζρακ” αναδείχθηκε το καλύτερο τάγμα της περιφερειακής άμυνας της Δημοκρατίας. Τώρα βρισκόμαστε στην πρώτη θέση της πολεμικής ετοιμότητας. Στον πολεμικό σχεδιασμό βρισκόμαστε σε ένα από τα υψηλότερα επίπεδα στην ΛΔ του Λουγκάνσκ. Το καθήκον μας, όπως για κάθε στραρτιωτική μονάδα, είναι η εκτέλεση των διαταγών που έρχονται από την κεντρική διοίκηση.

Υπάρχει, όμως, μια λεπτή διαφορά: Η μονάδα μας πάντα ξεχώριζε από την μεγάλη ποσότητα ιδεολόγων μαχητών.

Άνθρωποι που ήρθαν εδώ, όχι επειδή δεν είχαν τι άλλο να κάνουν ή από κάποιο αδιέξοδο, αλλά που ήρθαν με κάποιο σκοπό, όπως όλοι όσοι ήρθαμε εδώ το ’14. Δηλαδή, όχι για να σπαταλήσουμε πέντε χρόνια από την ζωή μας. Για παράδειγμα εγώ θέλω να πετύχω μια αλλαγή στην εξουσία στο Κίεβο, από υπερεθνικιστική, σε λίγο – πολύ λογική. Εννοείται ότι υπό την κυριαρχία της ολιγαρχίας, εξουσία υπέρ του λαού δεν θα υπάρχει. Υπάρχουν ανοιχτά κανίβαλοι και υπάρχουν κανίβαλοι που αγοράζουν ανθρώπινη σάρκα συσκευασμένη στο σούπερ μάρκετ. Δεν έχουν θεμελιακές διαφορές μεταξύ τους, αλλά, αν εδώ, τουλάχιστον, σταματήσουν να σκοτώνουν τους άμαχους, σταματήσουν να καταστρέφουν σπίτια, μπορώ τότε να πω ότι το χρέος μου το εκπλήρωσα. Και οι μαχητές του “Πρίζρακ”, θεωρούν χρέος τους, όχι απλώς να ολοκληρώσουν την θητεία τους, αλλά την αλλαγή του κόσμου προς το καλύτερο.

(…)

Έαν καταφέρει η Ουκρανία να καθαρίσει από την χολέρα που την σκέπασε τα τελευταία χρόνια, είναι ένα ζήτημα, χάρη του οποίου αξίζει να ρισκάρεις τη ζωή, την υγεία σου, να αφιερώσεις χρόνια. Ίσως χάρη σ’ αυτό, ότι έχουμε ιδεολόγους μαχητές, βρισκόμαστε σε καλό επίπεδο ετοιμότητας. Ξέρουν γιατί ήρθαν εδώ, γιατί πολεμούν, τι απαιτείται γι΄ αυτό. Ειλικρινά σας λέω, είμαι περήφανος για τους μαχητές μου. Είναι άνθρωποι ικανοί σε σκληρές συνθήκες, μήνα τον μήνα, χρόνο τον χρόνο να σκάβουν την γη, να κρατάνε στη φωτιά, να μην αφήνουν τον εχθρό να περάσει, να βρίσκονται σε συνεχή εγρήγορση και σε απόσταση βολής μιας χειροβομβίδας. Τα χαρακώματα είναι τόσο κοντά, που μπορείς να πηδήξεις από το ένα στο άλλο. Και γι’ αυτούς τους ανθρώπους είμαι βέβαιος. Γιατί είναι άλλο να έρχεσαι για την αδρεναλίνη, ξέροντας πως θα είσαι για έναν, τρεις μήνες και μετά θα γυρίσεις στην ζωή σου. Και εντελώς διαφορετικό τρεις διαδοχικές ετήσιες θητείες, δίχως αλλαγή, κάτω από συνεχές πυρ, από συνεχή απειλή της ζωής σου. Είναι κατά πολύ σκληρότερο. Και όσοι βρίσκονται σήμερα στο “Πρίζρακ” είναι πιο δυνατοί. Επιβίωσαν και είμαι σίγουρος γι’ αυτούς».

 

 

Για την ταξική διαπάλη στο Ντονμπάς

 

«Οι ολιγάρχες, είτε στην Ουκρανία, είτε στην Ρωσία, είτε στις δημοκρατίες (σσ. του Ντονμπάς), είναι ίδιοι. Για τους ολιγάρχες είναι πάντα πολύ πιο απλό να τα βρουν μεταξύ τους, αντί να πάνε σε υπαναχωρήσεις έναντι του εργατικού κόσμου. Εδώ σε μας υπάρχει και μια ιδιομορφία. Η μεγάλη πλειοψηφία των επιχειρήσεων εγκαταλείφθηκαν ή καταστράφηκαν από τον πόλεμο. Οι άνθρωποι ζουν είτε από τις συντάξεις, είτε από το μικρό εμπόριο, είτε πηγαίνουν στην Ρωσία σε αναζήτηση δουλειάς. Δεν υπάρχει δυνατό εργατικό κίνημα και, δυστυχώς, δεν υπάρχει τέτοια δύναμη που να μπορέσει να οργανώσει ένα τέτοιο κίνημα, να το πάρει πάνω της, να θέσει ορισμένους στόχους και ζητήματα και να παλέψει για την επίτευξή τους. Εδώ οι άνθρωποι προσπαθούν να επιβιώσουν και σε τέτοιες συνθήκες, ως συνήθως, δεν φτάνουν μέχρι τη συζήτηση για το φωτεινό μέλλον. Όταν ζεις σε σκοτεινή κατάσταση, αυτό που προσπαθείς να καταφέρεις είναι να ξυπνήσεις ζωντανός αύριο το πρωί και να βρεις τροφή να ταϊσεις τα παιδιά. Δεν μπορείς αντικειμενικά να σκεφτείς την οργάνωση διαδηλώσεων και απεργιών. Φοβάμαι ότι όσο η κατάσταση δεν βελτιώνεται, δεν θα εμφανιστεί δυνατότητα για την δημιουργία ισχυρού εργατικού κινήματος. Αρκεί να κοιτάξει κανείς την Ρωσία. Δεν υπάρχει πόλεμος, ο κόσμος ζει κάπως καλύτερα σε σχέση με μας, αλλά συνδικάτα πανεθνικής εμβέλειας που να οργανώνουν την τάξη σε μεγάλη κλίμακα, δεν υπάρχουν. Ξέρω ότι υπήρξαν κάποιες απεργίες στην αυτοκινητοβιομηχανία, κάτι κατάφεραν, αλλά είναι τοπικές δράσεις. Πανρωσικό κίνημα προς το παρόν δεν υπάρχει. Επιπλέον, έχουμε και τη συνεχόμενη διαφωνία και γκρίνια μεταξύ των κομμουνιστικών κομμάτων για το ποιος είναι πιο πιστός στις αρχές των κλασικών.

(…)

Φυσικά, το 1917 αιώνια σφράγισε τη συνείδηση όλων των παράσιτων με τους πιο φριχτούς εφιάλτες τους. Εμείς ήδη μια φορά δείξαμε ότι μπορεί να υπάρξει κράτος δίχως επαγγελματίες πουλημένους πολιτικούς, δίχως ολιγάρχες, δίχως καπιταλιστές. Και ότι αυτό το κράτος μπορεί να κατορθώσει επιτεύγματα παγκόσμιας κλίμακας. Εννοείται ότι δεύτερη ευκαιρία εύκολα κανείς δεν δίνει. Παρά ήταν “κακό” το παράδειγμα που δώσαμε στην παγκόσμια εργατική τάξη. Αλλά αυτή είναι μια άλλη συζήτηση η οποία αφορά όχι μόνο το Ντονμπάς, αλλά ό,τι συμβαίνει παντού σήμερα στον πλανήτη.».

Γεννήθηκε – και αυτή είναι μία από τις ελάχιστες βεβαιότητες που έχει – το 1970. Πουλούσε την εργατική του δύναμη επί χρόνια στον έντυπο και τον ηλεκτρονικό Τύπο. Μέχρι που του έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι ήταν το μόνο πράγμα που φοβόταν. Τώρα «αναρρώνει» στο Περιοδικό. Ελπίζει, για πάντα.