«Ακροβάτες», της Θέμιδας Παναγιωτοπούλου

Τα βήματα, οι σκέψεις, οι αναπνοές, οι ματιές, όλα να δοκιμάζονται πάνω σε λεπτό πάγο. Και αυτός να μη σπάει, να μη θρυμματίζεται, μόνο την αλήθεια να λέει, να δίνει, να εκτοξεύει στο σκοτάδι του σύμπαντος. Κάθε πάτημα κι ένα κάψιμο, κάθε εσωτερικός λόγος κι ένας λαβύρινθος, κάθε βλέμμα και μια απώλεια και κάθε σύγκρουση τον ένα πληγώνει. Πώς αλλιώς; Ο πάγος δεν λυγίζει. Ο πάγος δεν αισθάνεται κι αν λιώνει πάντα επιστρέφει και μένει, όπου κι αν είμαστε. Το θερμό κλίμα, ο καυτός ήλιος, το απειλητικό τσιμέντο και η «ασφάλεια» του διαμερίσματος δεν εξαφανίζουν το επίμονο λευκό και τη γραμμή που απλώνει. Το λεπτό, μα ανθεκτικό, κρυστάλλινο νήμα τυλίγει τη Γη, τις ελπίδες, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις των ανθρώπων. Σε αυτό στηρίζεται η κίνηση, η ακινησία και η βίαιη άσκηση του εαυτού. Όρια δεν υπάρχουν και αυτός που ταξιδεύει πάντα επιστρέφει και πάντα ψάχνει τον προορισμό του. Και ο δρόμος μπορεί να πλαταίνει, όμως η δοκιμασία της παγωμένης λεπίδας πάντα περιμένει, πάντα… Σε αυτή τη ζωή, σε αυτούς τους τόπους είμαστε όλοι ακροβάτες και δίχτυ ασφαλείας θα έχουμε τη θέλησή μας.

Η Θέμις Παναγιωτοπούλου με τους «Ακροβάτες» (Εκδ. Πνοή) ρίχνει τη ματιά και όλα τα υγρά στοιχεία που αυτή έχει στους άλλους, σε αυτούς που μετακινούνται αδιάκοπα, σε αυτούς που εγκλωβίζονται στην αέναη κίνηση και σε αυτούς που ψάχνουν το αμετακίνητο λιμάνι. Ναι, για τους μετανάστες και τη μετανάστευση μιλάει, για ό,τι αναγκάζει έναν άνθρωπο να φύγει από το σπίτι του, για την ψευδαίσθηση πως είμαστε ασφαλείς, σίγουροι και αμετακίνητοι σε αυτόν τον άγριο κόσμο. Όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο: Ο Καρίμ, η Ραΐσα, η Φάτιμε, ο Σεζάρ,ο Ανουάρ, ο Χαβιέρ θα μπορούσαν να βρίσκονται στη θέση μας ή θα μπορούσαμε να είμαστε εμείς στη δική τους. Η Παναγιωτοπούλου μας δίνει να καταλάβουμε γιατί οι μετανάστες είναι αδέλφια μας και γιατί πρέπει να τους απλώνουμε το χέρι και να μοιραζόμαστε μαζί τους το δικό μας κομμάτι πάγου. Ο καπιταλισμός βλέπει μόνο κέρδος, σφαίρες επιρροής και αναλώσιμους ανθρώπους και κάπως έτσι κινείται και ματώνει αυτός ο κόσμος. Η ιστορία της Παναγιωτοπούλου είναι το στάδιο που μεσολαβεί πριν τη συντριβή και μετά την πρώτη ελπίδα.

Οι ήρωές της Παναγιωτοπούλου είναι φτιαγμένοι από τα εύθραυστα μα ανθεκτικά υλικά του κόσμου τούτου: επιθυμία, προσμονή, τρυφερότητα, ακύρωση, ματαιότητα, αποτυχία, επώδυνη επιτυχία. Οι δρόμοι που οδηγούν στα σύνορα της Ευρώπης είναι γεμάτοι νερό, δάκρυα, αίμα, τσαλαπατημένες ψυχές, πείσμα. Υπάρχει ζωντάνια στη αφήγηση και οικειότητα που προκαλείται από το ημερολογιακό ύφος και τη διάθεση της Παναγιωτοπούλου. Η συγγραφέας δεν κρύβει την ευαισθησία και το δημοκρατικό της πνεύμα. Κάθε πρόσωπο και μια ζωή, παλιά, νέα, κάθε επεισόδιο συναντιέται κάπου με αυτά των υπόλοιπων. Οι «Ακροβάτες» διαθέτουν την αμεσότητα και την τρυφερότητα του αληθινά ανήσυχου ανθρώπου.